Taalkundig ontleden

Betrekkelijk voornaamwoord (betr.vnw.)

 

Een betrekkelijk voornaamwoord staat tussen een hoofdzin en een bijzin.
Het slaat terug op iets, dat heet het antecedent.

Die                            Antecedent: de-woord (enkelvoud en meervoud): de mensen die …, de jongen die …

Dat                            Antecedent: het-woorden: het boek dat …, het hek dat …

Wie                           Antecedent: een persoon, maar wie moet meewerkend voorwerp zijn (aan wie):
                                           De serveerster, wie we fooi gaven … Die is ook mogelijk, maar liever wie.

Wat                           Antecedent: onbepaald voornaamwoord, overtreffende trap of hele zin:
                                          alles wat, het leukste wat, We kregen een cadeautje, wat we erg leuk vonden.                                          

Welke                       Antecedent: de-woorden (enkelvoud en meervoud): de mensen welke …, de ober welke …
                                          Welke
is formeel; vervang het liever door die. Welke kan zelfstandig gebruik worden; er staat dan
                                          een voorzetsel voor: De kamer, in welke wij zitten, is erg mooi.

 

Een betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent

Wie en wat kunnen ook een ingesloten antecedent hebben: je kunt wie/wat dan vervangen door de man die/het ding dat:
Wie dat zegt, geloof ik niet. – De man die dat zegt, geloof ik niet.

 

Oefeningen:

Oefening A: vul in

Oefening B: welk betr.vnw.?

Oefening C: betr.vnw.

Oefening D: Cambiumned

Oefening E: wed.vnw., weg.vnw., betr.vnw. of onb.vnw.

Oefening F: aanw.vnw. - vr.vnw. - betr.vnw.

Oefening G: kruiswoordraadsel

 

Eindtoets woordsoorten