Literatuur over de Tweede Wereldoorlog

Invloed Tweede Wereldoorlog

Na de oorlog verschenen er veel boeken over de Tweede Wereldoorlog. Natuurlijk kent iedereen “Het Achterhuis” van Anne Frank. Daarnaast schreven beroemde schrijvers als Harry Mullisch, Marga Minco en W.F. Hermans pakkende boeken over hun ervaringen, soms verpakt in fictie, over deze oorlog.

 

Marga Minco (1920 – ) was de jongste van drie kinderen in een orthodox joods gezin uit Breda. Van dat gezin is zij de enige die de oorlog overleeft. De rest van haar familie is omgekomen in een concentratiekamp.
Zij schrijft in haar boeken veel over het lot van de joden in de Tweede Wereldoorlog en het onvermogen om je eigen geschiedenis los te laten.

Haar bekendste romans zijn ‘Het bittere kruid’ (1957), ‘Een leeg huis’ (1966), ‘De val’ (1983) en het Boekenweekgeschenk van 1986 De glazen brug.

 

Ze rijden voorbij’, zei mijn moeder. We luisterden naar de geluiden die van buiten kwamen. Het motorgeronk verwijderde zich. Enige tijd bleef het stil. Daarna hoorden we opnieuw auto's door de straat gaan. Het duurde nu langer voor het weer rustig werd. Maar toen viel er een stilte, die we nauwelijks durfden verbreken. Ik zag mijn moeder naar haar half gevuld theekopje kijken en wist dat ze het leeg wilde drinken. Maar zij bewoog zich niet.
Na enige tijd zei mijn vader: ‘We wachten nog tien minuten, dan steken we het grote licht aan’.
Maar voor die tien minuten om waren, ging de bel. Het was even voor negenen. We bleven zitten en keken elkaar verbaasd aan. Alsof we ons afvroegen: Wie zou daar zijn? Alsof we het niet wisten! Alsof we dachten: Het kan net zo goed een kennis wezen die op visite komt! Het was immers nog vroeg in de avond en de thee stond klaar.
Ze moeten een loper gehad hebben.
Ze stonden in de kamer voor we ons hadden kunnen verroeren. Het waren grote mannen en ze hadden lichte regenjassen aan.
‘Haal onze jassen even’, zei mijn vader tegen mij. Mijn moeder dronk haar kopje thee uit.
Met mijn mantel aan, bleef ik in de gang staan. Ik hoorde mijn vader iets zeggen. Een van de mannen zei iets terug. Ik kon niet verstaan wat het was. Ik luisterde met mijn oor tegen de kamerdeur. Weer hoorde ik mijn vaders stem en weer verstond ik het niet. Toen draaide ik me om, liep de keuken door, de tuin in. Het was donker. Mijn voet stootte tegen iets ronds. Het moest een bal zijn.
Zacht trok ik het tuinpoortje achter me dicht en rende de straat uit. Ik bleef rennen tot ik op het Frederiksplein kwam. Er was niemand te zien. Alleen een hond liep snuffelend langs de huizenkant. Ik stak het plein over. Het was alsof ik alleen was in een verlaten stad.
Fragment uit Het bittere kruid (1957) door Marga Minco.

(dbnl.nl)

 

Het Achterhuis is de titel van het dagboek van Anne Frank (1929-1945) voor het eerst uitgegeven op 25 juni 1947. Het is genoemd naar het onderduikpand Het Achterhuis op de Prinsengracht en is het verhaal van een ondergedoken jong Joods meisje ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Het is wereldwijd een van de meest gelezen boeken.[1] Sinds 2009 staat Annes dagboek op de Werelderfgoedlijst voor documenten van UNESCO.  (wikipedia.nl)

kort fragment:

- 15 juli 1943 -
"Lieve Kitty,
Ik kan me bij al mijn handelingen bekijken, alsof ik een vreemde was. Helemaal niet vooringenomen of met een zak vol verontschuldigingen sta ik dan tegenover de Anne van elke dag en kijk toe wat die goed en slecht doet."