Hartslag
De hartslag geeft, samen met andere lichamelijke observatiegegevens, een indruk van de lichamelijke toestand van een zorgvrager.
In ziekenhuizen wordt de hartslag meestal 2 keer per dag gecheckt. Er kunnen ook speciale redenen zijn voor regelmatige observatie:
Bij een hartafwijking
Aandoeningen aan de hersenen
Gebruik van bepaalde medicijnen
Observatie plaatsen
De bewegingen van de slagaders zijn te voelen aan de pols en hals. Dat zijn de plekken waar de slagaders aan de oppervlakte van het lichaam lopen, over de harde onderlaag.
De hartslag wordt gemeten aan de volgende slagaders:
Slaapslagaders (arteria temporalis)
Halsslagaders (arteria carotis)
Polsslagader (arteria radialis)
Liesslagader (arteria femoralis)
Wat moet je observeren?
Let bij het controleren van de hartslag op de volgende punten:
Frequentie
Ritme
Gelijkmatigheid
Spanning en volume
Frequentie
De frequentie is aantal hartslagen per minuut. De normale hartfrequentie hangt af van verschillende factoren. Maar er zijn gemiddelden aangegeven
Bij pasgeborenen: 120 tot 140 slagen per minuut
Bij kinderen: de frequentie hangt af van de leeftijd
Bij volwassenen: 60 tot 90 slagen per minuut
Een verhoogde hartfrequentie kan voorkomen bij:
Emoties
Koorts
Bloedingen
Hartafwijkingen
Bepaald medicijngebruik
Een verlaagde hartfrequentie kan voorkomen bij:
Conditieverbetering
Tijdens de slaap
Bij braken
Bij hersenaandoeningen
Bij hartafwijkingen
Na bepaald medicijngebruik
In een later stadium van shock
Ritme
Bij gezonde mensen is het ritme regelmatig. Een onregelmatige hartslag kan wijzen op een stoornis in het hart.
Gelijkmatigheid
Je kunt spreken over gelijkmatigheid als alle hartslagen even krachtig en voelbaar zijn. Onder normale omstandigheden zijn de slagen gelijkmatig
Spanning en volume
De spanning hangt af van de elasticiteit van de slagaders als deze normaal functioneren is de spanning gewoon normaal
bij een verminderde elastische wand bevindt het bloed zich in een kleine ruimte en drukt het hart tegen de wanden
Hoe moet je een hartslag observeren?
Observeer een hartslag 15 seconden en vermenigvuldig de uitslag met vier
De meest gebruikte plaats voor een hartslagmeting is de pols
Als de hartslag zeer onregelmatig en zeer raag is, observeer de hartslag dan een halve of hele minuut
Rapportage
In instellingen gebeurt de rapportage over de hartslag meestal via een observatielijst
Noteer afwijkende observatiepunten apart, soms kan het nodig zijn om afwijkende punten meteen door te geven
Een observatie kan digitaal of op papier zijn
filmpje het hart Https://www.youtube.com/watch?v=ypTB3YPUnbU