Plaattektoniek

Nu weet je dus dat de aarde is opgebouwd uit vier lagen en dat de bovenste laag de aardkorst is. Als je goed hebt opgelet in de video, dan weet je ook al dat de aardkorst is bestaat uit verschillende platen of schollen. Deze platen bewegen. Dit gebeurt op drie verschillende manieren:

  1. Sommige platen botsen (bewegen dus naar elkaar toe).
  2. Sommige platen bewegen uit elkaar.
  3. Sommige platen schuiven langs elkaar heen.

Bekijk de video als je meer uitleg wil over aardplaten en hoe deze bewegen.

De kaart in de vraag laat zien waar de platen liggen en in welke richting de platen bewegen. Deze beweging wordt aangegeven met de rode pijen.

1. Botsen de platen en ontstaan er bergen.

2. duikt de ene plaat onder de andere plaat, ontstaan er troggen.

Er zijn twee soorten platen of schollen. Je hebt schollen die uit oceanische korst bestaan en schollen die uit continentale korst bestaan.

Wanneer deze met elkaar botsen kunnen er twee dingen gebeuren; namelijk er vormt een berg of de éne plaat schuift onder de andere, waardoor deze zinkt. Deze schollen bestaan dus uit ander soort gesteente. De oceanische korst is immers zwaarder dan de continentale korst. 

Als twee continentale korstplaten met elkaar botst dan krijg je bergen. De continentale korst kun je herkennen aan de vele kleuren. (afbeelding links)

Als een oceanische korst met een continentale korst botst, dan zakt de zware oceanische naar beneden en wordt opgenomen in de convectiestroom. Ocenanische korst kun je herkennen aan de egale donkere kleur. (afbeelding rechts)

 

 

 

 

 

De afbeelding hieronder geeft een mooie schematische tekening weer van de aardkorst en mantel.

verschillende platen die met elkaar in beweging komen

 

Belangrijk om te weten is dat vulkanen slechts door twee soorten beweging kunnen ontstaan:

1. Als er een hotspot is. Een hotspot is een plek waar het magma omhoog komt zonder dat er plaatbewegingen in de buurt zijn.

2. Als de oceanische korst onder de continentale korst duikt. Een plek op de aardkorst waar dit gebeurt noem je een subductiezone. Bij een subductiezone vind je diepe troggen. Een trog is een diep dal, dat ontstaat omdat oceaanische korst, zand en water mee naar beneden neemt.

Je kan ook vulkanisme krijgen wanneer twee oceanische korsten naar elkaar toe bewegen. De oudere oceanische korst is zwaarder, omdat deze langer afgekoeld is en zakte daarom onder de nieuwere oceanische korst.

Het ontstaan van vulkanen en eilanden op de grens van twee aardplaten https://youtu.be/gl2HT-KwTPc