De golven die op zee veroorzaakt worden door de wind wordt zeegang of zee genoemd. (Eng: Sea.)
De wind blaast over de waterdeeltjes.
Zou er geen enkele vorm van weerstand tussen de waterdeeltjes bestaan dan zouden ze allemaal met de snelheid van de wind gaan bewegen.
Echter:
De waterdeeltjes hebben massa. Ze moeten als het ware beseffen dat ze een bepaalde kant op geblazen worden.
Daardoor duurt het even voor ze gaan bewegen en zal het water altijd langzamer bewegen dan de wind.
Bovendien trekken de waterdeeltjes ook nog eens aan elkaar.
Ze willen elkaar niet loslaten. (Cohesie)
Wanneer de wind tegen de waterdeeltjes blaast zullen deze opstuwen.
Tijdens dit opstuwen wordt het volgende waterdeeltje ook al omhooggestuwd.
En zo gaat dat door: de golf wordt hoger.
Omdat de invloed van de wind dieper onder het wateroppervlak steeds minder wordt "vallen" de waterdeeltjes in de hogere waterlagen als het ware over de lagere waterlaagdeeltjes heen.
De richting waarin dit gebeurd heet de "Sleep".
Zie het als een tribune in een voetbalstadion die in één keer geëvacueerd moet worden.
Maar de mensen mogen niet over de gangpaden en trappen lopen, ze moeten over de stoelen lopen.
De mensen op de bovenste rijen zullen eerder en sneller kunnen gaan lopen dan die op de onderste rijen.
Op een gegeven moment, zo in het midden van de rijen stoelen, zullen ze gaan vallen en over de mensen voor hen gaan rollen.
Waterdeeltjes gedragen zich eigenlijk net zo.
Hoe golven op zee ontstaan: Bron YouTube Zeevaartschooldocent.
Aan de achterzijde, de rug, van de golf zullen er ook waterdeeltjes terugzakken:
Tijdens het opstuwen verliezen ze energie waardoor ze zich niet langer kunnen vasthouden aan de andere waterdeeltjes die nog wel omhoog gestuwd worden en zakken terug het golfdal in.
De waterdeeltjes erachter struikelen hier ook nog eens over waardoor de golf een kam kan gaan krijgen.
Dit verschijnsel kan zich pas bij hogere windsnelheden gaan voor doen.
Gaan de golven richting de kust, dan krijgen de onderste waterdeeltjes ook nog eens wrijving van de zeebodem.
De erboven liggende deeltjes struikelen daar ook weer over en worden naar boven geduwd door de waterdeeltjes daar weer achter.
Zo wordt de golf steeds hoger.
Hierdoor kan de golf steeds meer energie opbouwen, sneller gaan lopen en de golf voor hem gaan inhalen: ze worden samen één golf.
Het proces kan zich nu gaan herhalen met deze grotere golf: de golf bouwt en bouwt zich op.
Uiteindelijk kan de golf zo hoog worden dat de voorkant ervan gaat omvallen: de golf breekt.
Dit kan een kam worden die zichzelf in stand houdt omdat hij steeds weer aangevuld wordt met nieuwe brekende waterdeeltjes: terwijl hij breekt en naar beneden valt wordt hij weer aangevuld en rolt om zichzelf heen =>
De pijpgolf, een spectaculaire golf die vooral bij Hawaii en Australië waargenomen wordt, met hoogtes tot 10 meter en snelheden tot wel 70 -100 km/u.
Storm Surfers - How Heavy is a Big Wave? Bron: YouTube: Surf Channel Television Network.