Stambomen

Stambomen zijn geen bomen in het bos. In een stamboom is te zien wie familie is van elkaar. Zo staan in jou stamboom je ouders en je opa's en oma's, maar ook de opa en oma van jou opa en oma staan in de stamboom. Als je later ook kinderen krijgt zullen deze ook in de stamboom komen te staan. Het is een heel groot overzicht van je familie.

Bron: Vob-ond.be

In de genetica, want ja, dat is wel het vak dat je nu volgt, wordt veel gebruik gemaakt van stambomen. Doormiddel van een stamboom is te zien waar bepaalde erfelijke eigenschappen vandaan komen.

In de stamboom die op het plaatje hiernaast staat zie je rondjes, vierkantjes en lijnen. Sommige rondjes en vierkantjes zijn ingekleurd. Onderaan het plaatje staat een legenda. In een legenda staat altijd beschreven wat de verschillende symbolen in een plaatje betekenen.

Met dit plaatje is te zien hoe een aandoening van ouder op kind overgaat. Wanneer een rondje en een vierkanje naast elkaar staan en er een lijn loopt die direct van het rondje naar het vierkantje gaat, dan is dit een stel. Wanneer dit stel kinderen heef gekregen loopt er vanuit het stel een lijn naar beneden toe en is er ook te zien wie de kinderen zijn.

In dit plaatje is er ook te zien wie er een aandoening hebben. Moeder heeft een aandoening, want haar bolletje is zwart in de stamboom. Vader heeft geen aandoening, zijn vierkantje is leeg.
Samen hebben ze 4 kinderen gekregen, drie jongens en één meisje. Twee jongens en het meisje hebben dezelfde aandoening als de moeder.

Nog klein stukkie meer tekst hoor. Ik weet dat het veel is, maar nog ff flink zijn.

We kunnen uit de stamboom ook opmaken wat dominant en recessief is. De aandoening komt veel voor, dus de kans dat deze dominant (AA) is, is erg groot. Dan moet het niet hebben van een aandoening recessief zijn; aa. Om kinderen te krijgen die recessief zijn moet de moeder Aa geweest zijn en niet AA. Anders zouden er nooit een a en een a bij elkaar kunnen komen, zoals we zien bij zoon drie.

Kijk eens of je het schema op een blaadje over kunt nemen en in kunt vullen wat het genotype van de verschillende mensen uit de stamboom moet zijn. Hier komen ook vragen over in de oefentoets.

Stambomen https://youtu.be/eH7O75OtGUA