Formuleer een onderzoeksvraag

Een goed onderzoek start met een heldere onderzoeksvraag (hoofdvraag). Het doel van je onderzoek is om een duidelijk antwoord op die vraag te vinden.

Er zijn verschillende soorten vragen:

Beschrijvende vraag: het antwoord op een beschrijvende vraag is een beschrijving van een situatie, gebeurtenis of ontwikkeling. Bijvoorbeeld: op welke wijze beïnvloedt de Nederlandse overheid de inkomensverdeling?

Verklarende vraag: het antwoord op een verklarende vraag is een verklaring voor een gebeurtenis of ontwikkeling. Bijvoorbeeld: waarom wil Barclays ABN Amro overnemen?

Analyserende vraag: het antwoord op een analyserende vraag laat zien welke processen aan een gebeurtenis of ontwikkeling ten grondslag liggen en wat de gevolgen van een bepaalde maatregel of gebeurtenis zijn. Bijvoorbeeld: hoe komt het dat de sportrecords steeds scherper worden gesteld?

Meningsvraag: als je een meningsvraag beantwoordt, geef je jouw mening of de mening van iemand anders over een bepaald onderwerp. Het gaat er dan niet alleen om wat je ergens van vindt, maar ook waarom je dat vindt. Bijvoorbeeld: is het geoorloofd om dierproeven te doen om medicijnen te testen?

 

De hoofdvraag moet aan de volgende eisen voldoen:

Niet te globaal: hoe algemener de vraag, des te meer informatie je moet zoeken en hoe meer onderzoekstijd je nodig hebt.

Duidelijk afgebakend: het onderwerp, de periode of het onderzoeksgebied zijn duidelijk aangegeven (Wat? Wanneer? Waar?).

Eenduidig: hij is maar op één manier uit te leggen.

Haalbaar: hij moet te onderzoeken zijn met jouw beschikbare tijd en middelen.

 

Bij het stellen van een onderzoeksvraag zijn er twee mogelijke valkuilen:

  1. je onderzoeksvraag is te algemeen;
  2. je onderzoeksvraag is te beperkt.

Te algemeen wil zeggen: te breed. De vraag beslaat zo'n groot gebied dat je hem nooit binnen jouw onderzoek kunt beantwoorden. Bijvoorbeeld:

     'Wat is de invloed van het broeikaseffect op de toeristische industrie?'

Te beperkt wil zeggen: te smal. De vraag is al te beantwoorden zonder dat je er onderzoek naar hebt gedaan. Bijvoorbeeld:

    'Wat houdt verslaving in?'

Voorbeeld van een goede onderzoeksvraag:

    'Is het noodzakelijk om nieuwe cosmetica eerst te testen op dieren?'

De vraag is goed omdat:

Let op: beperkte onderzoeksvragen kun je vaak wel heel goed gebruiken als deelvraag, gooi ze dus niet zomaar weg!