Stap 2: Relatieve afstand word kleiner

Jacob van Niftrik

Het is januari 1858. Jacob van Niftrik uit Ellewoutsdijk in Zeeland krijgt een bericht dat zijn moeder in Beek bij Nijmegen op sterven ligt. Wil hij haar nog levend zien dan moet hij direct op pad. Van Ellewoutsdijk naar Beek, hemelsbreed een afstand van 154 kilometer.
Zijn tocht heeft Jacob in een dagboek beschreven. Jacob is de betovergrootvader van Jan Jaap Harts. Zijn nazaat Jan Jaap volgt 158 jaar later dezelfde route nog een keer.

Bekijk de video.

De route van Ellewoutsdijk naar Beek bij Nijmegen die Van Niftrik volgde, kunnen we in negen passages onderscheiden:

Afstand

Totaal

Passage

Vervoersmiddel

7 km.

7 km.

Van Ellewoutsdijk naar Terneuzen

Postveerboot

39 km.

46 km.

Van Terneuzen naar Sint-Niklaas

Postdiligence* of postkar

31 km.

77 km.

Van Sint-Niklaas naar Antwerpen

Smalspoortrein

70 km.

147 km.

Van Antwerpen naar Moerdijk

Trein

22 km.

169 km.

Van Moerdijk naar Dordrecht

Roeiboot, diligence*, boerenkar

20 km.

189 km.

Van Dordrecht naar Rotterdam

Trein

117 km.

306 km.

Van Rotterdam naar Arnhem

Trein

19 km.

325 km.

Van Arnhem naar Nijmegen

Te voet

5 km.

330 km.

Van Nijmegen naar Beek

Roeiboot, te voet

* diligence is een koets, getrokken door paarden

De rode lijn is de route die Van Niftrik in 1858 aflegde.
De blauwe lijn is de route van het telegram, een nieuw communicatiemiddel dat in 1852 in
Nederland geïntro­duceerd werd (via een telegraaf, later via een telex) dat binnen drie uur
Van Niftrik bereikte.

Om de afstand van 154 km hemelsbreed te overbruggen moest Van Niftrik een reis van 330 km maken. Het verschil tussen de absolute en relatieve afstand tussen Ellewoutsdijk en Beek bij Nijmegen was in 1858 nog erg groot: (330-154 =) 176 km.

Deze relatieve afstand is tegenwoordig nog maar 196 km (per auto) of 201 km per trein (en per bus naar station Goes en per bus van station Nijmegen naar de plek van bestemming). Het verschil tussen de absolute en relatieve afstand tussen Ellewoutsdijk en Beek bij Nijmegen is nu nog maar (196-154 =) 44 km.