Stap 1: Absoluut en relatief

Het Rijksmuseum in Amsterdam

Deze opdracht gaat over het lastige begrip tijdruimtecompressie. Om dit begrip goed uit te kunnen leggen, moet je eerst meer weten over liggingen en afstanden, die we weer kunnen onderscheiden in een absolute en relatieve ligging en een absolute en relatieve afstand.

Stel, je bent een Amerikaan die graag een keer de 'Nachtwacht' wil bezoeken. Je moet dan weten dat je daarvoor in Amsterdam moet zijn en wel in het Rijksmuseum. Je zoekt bij Google Earth op waar het ligt en je komt uit op 52 graden noorderbreedte en 4,5 graden oosterlengte, of meer precies:

52°21'34.8"N 4°53'05.2"O

Je staat dan voor de ingang van het museum aan de Museumstraat. Met deze absolute ligging, de geografische breedte en lengte, weet je dan wel waar je moet zijn, maar daar heb je nog niet zoveel aan. Veel belangrijker is waar een goed hotel in de buurt te vinden is.

Ligt het hotel in een drukke buurt met veel verkeerslawaai, pal naast een spoorstation of ligt het hotel in een rustige buurt? Is het uitzicht mooi? Heeft het hotel een parkeerplek? Ligt het in de buurt van een bushalte, een fietsenverhuurder, een supermarkt of restaurantjes?
De beschrijving van de ligging ten opzichte van de omgeving noemen we de relatieve ligging.

Amsterdam heeft honderden hotels en de prijzen voor een standaardkamer lopen uiteen van een paar tientjes tot boven de 500 euro per nacht. Je zoekt een hotel binnen een straal van 5 km van het museum en je vindt een redelijk hotel aan de Rode Kruisstraat 28 dat niet al te duur is. Op je hotelkamer kijk je op je laptop. Je besluit dat je wel de hele dag in het Rijksmuseum wilt doorbrengen en je kijk hoe ver de afstand van je hotel naar het Rijksmuseum aan de Museumstraat 1 is: 4,99 kilometer hemelsbreed.
De afstand uitgedrukt in kilometers hemelsbreed noemen we de absolute afstand.

De absolute afstand = hemelsbreed 4,99 km
tussen het hotel (Rode Kruisstraat 28) en
het museum (Museumstraat 1).

Leuk om te weten, maar daarmee ben je nog niet op je plek van bestemming. Je kijkt naar Google Maps en vergelijkt de verschillende vervoersmogelijkheden van het hotel naar het museum:

Lopend: de route is 5,7 kilometer, maar daar loop je 68 minuten over (incl. een veerpont die je onderweg moet nemen). Voor de route per fiets, met de auto of het openbaar vervoer gaan we je vragen stellen (vraag 1a).

De afstand uitgedrukt in tijd, de moeite die gedaan moet worden om de afstand te overbruggen, noemen we de relatieve afstand.