Uitleg & opgaven

Inleiding.

In deze paragraaf kijken we naar de meest voorkomende ruimtefiguren in de wereld om ons heen. Je huis, de school of het ziekenhuis waarin je geboren bent bastaan allemaal uit ruimtefiguren.  Ook in dit wiskundelokaal zie je verschillende ruimtefiguren. Kijk maar eens naar de grijze kast. De vorm van de kast noemen we binnen de wiskunde een balk. Zo zijn er natuurlijk nog meer figuren te benoemen

Leerdoelen:

Aan het eind van deze paragraaf kan ik:

 

Uitleg.

Ruimtefiguren.

Alle dingen die ruimte innemen noemen we in de wiskunde ruimtefiguren. Een ander woordt voor een ruimtefiguur is een lichaam. De belangrijkste wiskundige ruimtefiguren zijn: Kubus, balk, cilinder, kegel, piramide, bol en prisma.

In de afbeelding hieronder zie je de belangrijkste ruimtefiguren

 

Ruimtefiguren kunnen bestaan uit gebogen vlakken en uit platte vlakken.

Ruimtefiguren met gebogen vlakken kunnen rollen.

 

Zoals je ziet bestaat de cilinder hiernaast uit gebogen vlakken en uit platte vlakken. Leg je de figuur op zijn gebogen vlak neer, dan kun je hem rollen.

 

 

..1.   Namen van ruimtefiguren

In de afbeelding hiernaast zie je een aantal ruimtefiguren.

Kun jij de ruimtefiguren bij hun wiskundige naam benoemen?

Schrijf de wiskundigenamen van de figuren in je schrift

figuur 1 → B...

figuur 2 → ...

enz..

 

..2.   Kerk

De kerk hiernaast is opgebouwd uit verschillende ruimtefiguren. Schrijf in je schrift de namen op van de ruimtefiguren waaruit deze kerk bestaat.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

..3.   Kasteel

Hiernaast zie je de afbeelding van een kasteel. Dit kasteel bestaat uit verschillende ruimtefiguren. Benoem de ruimtefiguren waaruit dit kasteel bestaat.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

..4.   Gebogen vlakken of platte vlakken
  1. Welke drie ruimtefiguren kun je rollen?
  2. Welke vier ruimtefiguren kun je gemakkelijk opstapelen?
  3. Welke twee ruimtefiguren hebben een punt?

 

..5. Schema.

Vul het schema op je werkblad in.

voorwerp wiskundige naam aantal platte vlakken aantal gebogen vlakken
dobbelsteen      
tennisbal      
pepermuntrol      
ijshoorntje      

 

Uitleg.

hoekpunt, ribben en zijvlakken

De vlakken waaruit een ruimtefiguur bestaat noemen we zijvlakken. We zeggen ook wel eens grensvlakken. Ook de bovenkant en onderkant van een figuur noemen we zijvlakken.

 

De lijnen, stokjes waar een figuur uit bestaat noemen we de ribben.

 

Het punt waar de ribben samenkomen noemen we de hoekpunten. Bij hoekpunten zetten we hoofdletters. Kijk maar naar het plaatje.

 

Op het plaatje zie je kubus ABCD EFGH. We geven de kubus dus de naam van de hoofdletters. We beginnen altijd links vooraan in het onderste vlak.

 

..6.   Ribben, zijvlakken en hoekpunten

Bekijk de balk hiernaast. Beantwoord daarna de vragen.

  1. Welke ribbe is roodgekleurd? Noteer de naam van deze ribbe in je schrift.
  2. Welk hoekpunt is orange gekleurd?
  3. Welke ribbe is groen gestippeld?
  4. Welk zijvlak is geelgekleurd?
  5. Welke drie ribben komen in hoekpunt R bij elkaar?

 

 

..7.   twee wiskundige figuren

Hieronder zie je twee ruimtefiguren. Bekijk de ruimtefiguren goed en beantwoord daarna de vragen.

  1. Wat is de wiskundige naam van figuur 1?
  2. Welke ribbe van figuur 1 is rood gekleurd?
  3. Welk grensvlak van figuur 1 is orange gekleurd?
  4. Welk hoekpunt van figuur 1 is groen gekleurd?
  5. Wat is de wiskundige naam van figuur 2?
  6. Welke ribbe van figuur 2 is paars gekleurd?
  7. Welk zijvlak van figuur 2 is blauw gekleurd?
  8. Welk hoekpunt van figuur 2 is geel gekleurd?

 

..8.   Balk met afmetingen

Bekijk balk ABCD EFGH. beantwoord daarna de vragen in je schrift.

  1. Ribbe AE is 2 cm lang. Welke ribben zijn ook 2 cm lang? Schrijf de namen van deze ribben in je schrift.
  2. Welk vlak ligt tegenover vlak ABFE?
  3. Ribbe AB is 4 cm lang, welke ribben zijn nog meer 4 cm lang?
  4. Welk vlak ligt tegenover vlak VCFG?
  5. Ribbe BC is 3 cm lang, welke ribben zijn nog meer 3 cm lang?
  6. Ribbe AB, BC en BF komen samen in hoekpunt ...

 

..9.   Balk visualiseren
  1. Hoeveel grensvlakken (zijvlakken) heeft een balk?
  2. Hoeveel ribben heeft een balk?
  3. Hoeveel hoekpunten heeft een balk?

 

..10.  

Pak je werkblad erbij en voer de opdrachten die hier onderstaan uit.

  1. Schrijf onder de plaatjes de wiskundige namen van de figuren op.
  2. Noteer het aantal hoekpunten van de wiskundige figuur.
  3. Noteer het aantal ribben van de figuur

 

..11.   Prisma bekijken

Bekijk het prisma hiernaast. Beantwoord daarna de vragen.

  1. Hoeveel hoekpunten heeft dit prisma?
  2. Hoeveel grensvlakken (zijvlakken) heeft het prisma?
  3. Hoeveel ribben heeft het prisma?
  4. Wat is de naam van dit prisma?
  5. Welke drie ribben komen in hoekpunt G bij elkaar?
  6. Welk vlak ligt tegenover FGHIJ?

 

 

..12.    

wiskunde.eu : Overzicht opgavenBekijk de afbeelding hiernaast. Beantwoord daarna de vragen.

  1. Wat is de wiskundige naam van deze figuur?
  2. Welke letter geeft de top van deze figuur aan?
  3. Welke drie ribben komen in hoekpunt D bij elkaar?
  4. Welke ribbe is even lang als ribben AB.
  5. Wat is de hoogte van deze figuur.

 

 

 

 

Uitleg.

Ruimtefiguur tekenen.

Een ruimtefiguur in je schrift tekenen is nog niet zo gemakkelijk. Je papier is namelijk vlak en je wilt toch op de een of andere manier diepte (hoogte) in je figuur tekenen. Hoe je dat doet, dat zie je in het filmpje hieronder.

De stappen uit de video:

  1. Maak een schets van de figuur, zet alle gegevens erbij.
  2. teken het voorvlak op ware grote (gebruik je geo en potlood).
  3. Teken de ribben schuin naar achteren, stippel de binnenste ribben.
                (altijd 2 hokjes naar rechts en één omhoog)
  4. Verbind de losse punten (teken het achtervlak.)
  5. Zet de gegevens bij je tekening.

 

Het tekenen van een ruimtefiguur is een vaardigheid, het is dus iets dat je moet kunnen uitboeren. De stappen uit de video helpen jou om deze vaardigheid goed uit te voeren. Oefen dus vooral veel met het tekenen van ruimtefiguren.

 

 

..13.    

Onthoud: Tekenen met potlood, rechte lijnen trek je met een geodriehoek en kleuren doen we met kleurpotlood.

  1. Teken in je schrift een balk ABCD EFGH met AB = 6 cm, BC = 3 cm en BF = 4 cm.
  2. Zet bij de hoekpunten de hoofdletters ABCD EFGH
  3. Kleur het vlak BCFG geel.
  4. Kleur hoekpunt D rood.
  5. Kleur ribbe GH groen.

 

 

..14.  

Op het werkblad is een deel van een balk getekend. Teken de balk af.

 

 

..15.    

Onthoud: Tekenen met potlood, rechte lijnen trek je met een geodriehoek en kleuren doen we met kleurpotlood.

  1. Teken een kubus met ribben van 4 cm. Noem de kubus PQRS TUVW.
  2. Kleur hoekpunt Q groen.
  3. Kleur ribbe TU rood.
  4. Kleur het zijvlak PQRS geel.

 

Uitleg.

Piramides beter bekeken.

Hoe herken je het grondvlak van een piramide en hoe teken je eigenlijk een piramide? Dat wordt uitgelegd in de video hier onder.
Gaat het je wat te snel? Zet de video bij iedere stap even stop. Teken direct mee zodat je kunt oefenen met het tekenen van een piramide.

 

 

 

 

 

..16.  

Op het werkblad is een deel van een piramide getekend. Teken deze piramide af.

 

..17.    

Teken in je schrift een piramide ABCD T. met AB = 5 cm en CD = 4 cm.