Omgang met de microscoop

In dit hoofdstuk leggen we stap-voor-stap uit hoe je moet omgaan met een microscoop vanaf de kast en weer terug. We gebruiken voor de uitleg de termen uit het vorige hoofdstuk.

Stap 1. Voordat je begint zorg je ervoor dat je werkplek netjes is en er geen voorwerpen rondslingeren waar je over kunt struikelen als je de microscoop pakt.

Stap 2. Pak de microscoop uit de kast, door met één hand het statief vast te pakken en de andere hand onder de voet. Pak hem nooit vast bij de tubus of de revolver daar gaat de microscoop van kapot.

Stap 3. Zet de microscoop voor je neer met het statief naar jou toe. Staat je microscoop niet goed? Til hem dan op als je hem verplaatst en schuif niet want daar kunnen onderdelen verkeerd door gaan zitten en dat is lastig te herstellen.

Stap 4. Controleer of de tafel helemaal omlaag staat door aan de grote schroef te draaien en het kleinste objectief met het rode ringetje moet voor. Zet de lamp aan en draai het diafragma open.

Stap 5. Leg het preparaat tussen de preparaat klemmen zoals op de afbeelding hieronder

Je geeft ruimte voor het preparaat als je met je wijsvinger zoals hierboven tegen de klem drukt. Zorg ervoor dat het preparaat goed in de hoek ligt, zodat hij niet kan verschuiven en laat nu rustig je wijsvinger los zodat de preparaat klem tegen het preparaat aankomt. Niet plotseling loslaten want dan kan het preparaat stuk gaan.

Stap 6. Draai aan de kruistafelknoppen onder de tafel, om het midden van het preparaat (dat je wilt bekijken) boven de opening  van de tafel te schuiven.  

Stap 7. Doe het lampje aan en kijk door het oculair.

Stap 8. Je gaat nu het beeld scherpstellen. Kijk door het oculair en draai met de grote schroef de tafel langzaam omhoog en stop als je een scherp beeld ziet. Met de kleine schroef kun je het beeld nauwkeuriger scherp stellen zodat alle fijne lijnen duidelijker worden. Dit alles doe je met de het rode objectief nooit met een ander objectief.

Let op! De grote stelschroef gebruik je alleen maar bij vergrotingen van 40x(rood) en 100x(geel). Bij vergrotingen van 400x(blauw) en 1000x(Wit) is het verboden om nog aan de grote schroef te draaien. Je gebruikt dan alleen nog maar de kleine stelschroef. Als je op grote vergrotingen draait met de grote stelschroef, dan is de kans groot dat de lens van het objectief tegen het preparaat aankomt en wordt beschadigd.

Stap 9. Als je beeld bij de kleinste vergroting is scherp gesteld, dan kun je naar de eerstvolgende vergroting gaan. Draai aan de revolver naar het objectief met het gele ringetje .

Stap 10. Als er te veel licht in beeld is, kun je met het diafragma de hoeveelheid licht regelen (zie afbeelding hieronder). Het diafragma bevindt zich onder de tafel. Als je het hendeltje heen en weer beweegt, neemt de hoeveelheid licht af of toe.

De microscoop heeft aan de revolver verschillende objectieven met verschillende vergrotingen. De vergroting staat op het objectief. De kleinste objectief met het rode ringetje vergroot 4X, het objectief met het gele ringetje vergroot 10X en het andere objectief met het blauwe ringetje is 40X. Het grootste objectief met het witte ringetje kan 100X vergroten.

Dus de totale vergoting et het rode objectief is:

10(van het oculair) X 4(van de het rode objectief)= 40X vergroot.

Voorbeeld van een scherp beeld van de dwarsdoorsnede van de stengel van de linde bij een vergroting van 400X.

Wil je het beeld aan een andere leerling of je docent laten zien? Laat de microscoop staan als je dat doet. Als je de microscoop verplaatst, kan het voorwerp verschuiven of het beeld onscherp worden.

Als je niets ziet zijn dit de meest voorkomende oorzaken:

1. Je hebt de revolver niet goed gedraaid, zodat het objectief niet precies boven het preparaat staat. Bij de meeste microscopen ‘klikt’ de revolver in de goede stand.
2. Het preparaat ligt niet goed boven de opening van de tafel.
3. Je gebruikt een te sterke vergroting.

4. Het diafragma laat te weinig of te veel licht door.
5. Het lampje staat niet aan.  
6. Je beeld beweegt niet, dus moet je de tafel nog wat verder omhoog draaien met de grote schroef

Stap 11. De microscoop opruimen.
Als je klaar bent met de microscoop dan zet je hem weer terug in de beginstand.
Beginstand van de microscoop:
       Draai het kleinste objectief (met het rode ringetjes) voor.
       Draai de tafel omlaag.
       Haal het preparaat van de tafel.
       Zet de tafel tegen het statief en in het midden door aan de kruistafelknoppen te draaien.
       Zet het lampje uit.

 

BioVlogie presenteert "hoe werk je met een microscoop". https://www.youtube.com/watch?v=wbT3lIFmobg