Leertekst 2: Normen

 

 
 
Zoals je uit het plaatje kunt aflezen, zijn normen afgeleid uit waarden. Waarden leiden dus tot normen. Bepaalde waarden worden als waardevol beschouwd - de naam zegt het al - en worden duidelijk gemaakt in normen. Dus eerst is er een waarde en dan pas een norm. Veel mensen zeggen "normen en waarden", maar eigenlijk klopt dit niet. Het is "waarden en normen".

 

Normen

Een norm is een gedragsregel. Normen ontstaan vaak uit regels van de wet. Over het algemeen heeft ieder land weer eigen gedragsregels. In Nederland is het normaal dat we bijvoorbeeld elkaar aankijken als we praten, dat mannen en vrouwen gelijk zijn en dat iedereen boven de 18 jaar mag stemmen. In andere landen hoeft dit niet ook zo te zijn. Het kan zijn dat er daar andere gedragsregels aangehouden worden. Een norm is dus een manier om te zorgen dat een van jouw waarde ook behaald worden. Als jij als waarde respect hebt, is een norm die hier bij hoort bijvoorbeeld dat je oudere mensen met u aanspreekt, en dat je mensen laat uitpraten. Een norm is dus een lange zin, een gedragsregel, zo hoor je je te gedragen. De waarde is eigenlijk vaak maar één woord. Dus als iemand zich aan een norm houdt, dan wordt jouw waarde uitgeoefend. In het voorbeeld over respect is de waarde respect hebben voor elkaar (dat is wat jij graag wilt) en de norm is dat je elkaar aankijkt als je praat, dat je elkaar laat uitspreken (dus de manier hoe we iets doen).