De lesstof onder het kopje 'verdiepend' krijg je niet op de toets die bij dit hoofdstuk hoort en is alleen bedoeld om iets dieper op de stof in te kunnen gaan.
Zenuwstelsel bij de mens
Het zenuwstelsel regelt alles wat er in je lichaam gebeurt.
Het zorgt dat je organen op elkaar afgesteld zijn, dat je je kunt bewegen en dat je keuzes kunt maken.
Je zenuwstelsel bestaat uit twee verschillende onderdelen.
- Het centrale zenuwstelsel
- Het perifere zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit twee onderdelen, de hersenen en het ruggenmerg. Alle onderdelen van het centrale zenuwstelsel worden beschermd door botten, namelijk de schedel en de wervelkolom.
Eigenlijk heeft het centrale zenuwstelsel drie basisfuncties: ontvangen, verwerken en aansturen.
De eerste functie is ontvangen. Het centrale zenuwstelsel ontvangt impulsen die bij zintuigen vandaan komen. Je neemt nu iets waar.
De tweede functie is verwerken. Het centrale zenuwstelsel verwerkt de informatie die binnen is gekomen van de zintuigen. Nu kun je een bepaalde keuze maken of wordt de informatie opgeslagen in je geheugen.
De laatste functie is aansturen. Er wordt een impuls naar bijvoorbeeld een beenspier gestuurd. Deze beenspier trekt dan samen.
Door middel van deze drie functies worden alle processen in je lichaam aangestuurd.
Het perifere zenuwstelsel
Alle zenuwen die van het naar het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) lopen horen bij het perifere zenuwstelsel. Dit deel van het zenuwstelsel ligt buiten de bescherming van botten.
Je hebt twee typen zenuwen bij het perifere zenuwstelsel:
- Sensorische zenuwen
- Motorische zenuwen
Deze twee typen zenuwen hebben ieder een eigen functie. De sensorische zenuwen werken als een soort 'sensor'. Ze vangen prikkels uit de omgeving op en geven het door naar het centrale zenuwstelsel. Nu wordt je je bewust van een bepaalde prikkel.
De motorische zenuwen werken precies andersom, zij vervoeren een impuls voor actie van het centrale zenuwstelsel naar bijvoorbeeld een spier. Deze spier kan dan samentrekken.