Fictionele teksten worden in twee groepen verdeeld: teksten die we tot de lectuur (ook wel triviaalliteratuur) rekenen en teksten die we tot de literatuur rekenen.
De grens tussen wat "literatuur" en wat "lectuur" genoemd mag worden, is niet altijd duidelijk, zoals ook blijkt uit deze aflevering van DWDD:
Verschillen literatuur en lectuur
Een belangrijk verschil is dat schrijvers van literatuur kunst willen maken. Ze willen het door hen bedachte verhaal opschrijven op de manier die zij zelf het beste vinden. Zij houden daarbij geen rekening met de lezers.
Schrijvers van lectuur willen verhalen schrijven die grote groepen mensen lezen ter ontspanning. Zij houden daarbij rekening met hun publiek: een thriller moet spannend zijn, een fantasyboek moet gaan over andere werelden en vreemde wezens en een doktersroman moet gaan over liefde, vreemdgaan en dokters (natuurlijk).
Literaire schrijvers krijgen over het algemeen meer artistieke erkenning. Het oordeel van kenners en recensenten speelt een belangrijke rol.
Bekijk nu het filmpje:
Hieronder een aantal punten waarop je moet letten als je het verschil tussen lectuur en literatuur wilt aangeven.
Lectuur heeft over het algemeen minder diepgang en is nogal voorspelbaar. Je weet als lezer al snel hoe het verhaal zich zal ontwikkelen, literatuur is unieker.
Het taalgebruik is in lectuur nogal eenvoudig en minder natuurlijk en origineel dan in literatuur.
Een literair werk vertoont meer samenhang en de gebeurtenissen hangen niet, zoals in lectuur vaak het geval is, als los zand aan elkaar.
De personages vertonen in literaire werken een ontwikkeling en zijn minder types.
In de literatuur zullen de personages minder handelen volgens vaste rolpatronen.
Lectuur zal vaak een happy end hebben en de open plekken zullen ingevuld zijn aan het eind van het boek. Een literair werk heeft vaker een open einde.
Literaire werken zullen vaker maatschappijkritisch zijn. Lectuur is veel meer volgens de algemeen heersende maatschappelijke moraal geschreven.
Literaire werken zijn vaker onderwerp van onderzoek en literaire toneelstukken bijvoorbeeld worden langer opgevoerd.
Bij lectuur gaat het vaak om wat de lezer wil horen en bij literatuur zal de schrijver de lezer willen laten nadenken.
Literaire teksten willen de lezer verrassen en verbazen.
Literatuur wil vernieuwend en grensverleggend zijn.
Lectuur is altijd geschreven volgens dezelfde opzet en biedt altijd meer van hetzelfde en het bekende. Lectuur is behoudend en past zich sterk aan aan de bestaande smaak (tien jaar terug waren ‘chick-lits’ populair, nu zijn biografieën dat).
Maak nu onderstaande oefeningen over lectuur en literatuur.