Eindopdracht havo 5

Essay Nederlands eindopdracht

Toen we met deze opdracht (de essay) over Literatuur begonnen kregen we nog een paar voorbereidende opdracht op de site van litlab. Die opdrachten waren onderverdeeld in stappen en gingen over literatuur. Bij stap 2 de instrumenten werden de termen het literaire veld, de poortwachters en het symbolisch kapitaal uitgelegd. En toen we bij stap 4 de lakmoesproef aankwamen moesten we een essay schrijven over een van de volgende stellenen: stelling 1 Wat we als ‘literatuur’ beschouwen heeft minder met de teksten zelf te maken dan met de mensen die erover moeten oordelen. En stelling 2 het is onmogelijk om objectieve maatstaven te vinden voor de beoordeling van literaire teksten (bijvoorbeeld voor recensenten) en dat moeten we dan ook niet proberen. Ik kon me na het lezen van de theorie over het literaire veld meer vinden bij de eerste stelling wat we als ‘literatuur’ beschouwen heeft minder met de teksten zelf te maken dan met de mensen die erover moeten oordelen.

Dit komt ten eerste dat bij het literaire veld de productie en waardering van literatuur: schrijvers, uitgevers, recensenten, redacteuren, boekverkopers etc. betrokken zijn. Dit zijn dus de mensen die de literatuur produceren en evalueren. Zoals de recensenten en redacteuren die geven een mening en die mening bepaald of jou boek van hoge kwaliteit is of niet. Daarnaast heb je ook nog de uitgevers, als een uitgever die bekent staat dat hij hoogwaardige literatuur uitgeeft jou boek gaat uitgeven. Zullen meer mensen mening zijn dat jou boek ook literatuur is dan als je het bij een kinderboeken uitgever laat uitgeven.

Ook gaat het om het netwerk wat je met mensen hebt. Wil je jouw waar aan de man brengen als debuterend schrijver, als recensent of uitgever, dan kun je niet een grote uitgeverij als De Bezige Bij, of een gevierd schrijver als Connie Palmen of de gezaghebbende boekenbijlage van het NRC Handelsblad om heen. Deze mensen of beter gezegd marktleiders worden poortwachters genoemd. Dit zijn spelers op het literaire veld die de autoriteit hebben andere spelers (zoals de debuterende schrijver) toegang tot het literaire veld te verschaffen.

Daarnaast heb je ook symbolisch kapitaal: de reputatie de een persoon of een organisatie heeft op het literaire veld, dankzij de contacten die deze persoon of organisatie heeft. Symbolisch kapitaal heb je als je veel anderen kent die ook symbolisch kapitaal hebben. Je bent dus van je netwerk afhankelijk of jou boek als literair wordt gezien of niet.  Zo kan je boek nog zo goed zijn maar als je geen netwerk heb of ruzie hebt met ‘poortwachters’ is je boek minder snel een literair boek

Daarom ben ik het een met de stelling Wat we als ‘literatuur’ beschouwen heeft minder met de teksten zelf te maken dan met de mensen die erover moeten oordelen. Omdat het literaire veld afhankelijk is van poortwachters (mensen) en waarbij symbolisch kapitaal (netwerk met mensen) ook heel belangrijk is. Als je dus de theorie van Bourdieu volgt over hoe literatuur beoordeeld wordt, dan kijk je als onderzoeker niet zozeer naar de teksten zelf, maar naar acties van de spelers op het literaire veld om te zien wat ‘literatuur’ is.