Boek 1
Grondvuur
Geschreven door Mirjam Gielen
Sterren: *****
Opdracht: Recensie
“Recensie NL 'Grondvuur'.docx”
Grondvuur
Drie generaties, één geheim. Dat is de ondertitel van het boek ‘Grondvuur’ van schrijfster Mirjam Gielen. Een boek waarin drie generaties worstelen met één geheim uit de Tweede Wereldoorlog: een oma, een moeder en een dochter. Een geheim dat veel invloed heeft op hun levens en veel onrust veroorzaakt. Dit verhaal laat zien dat iets wat jaren geleden is gebeurd, nog zoveel impact op een familie kan hebben. Een verhaal dat je als lezer wilt blijven lezen.
‘Grondvuur’ vertelt het verhaal van Julia (17 jaar) die niet zo’n goede band heeft met haar moeder. Julia weet dat ook haar moeder en haar oma geen contact meer hebben. Wanneer Julia op bezoek gaat bij haar oma vindt ze oude brieven die haar oma tijdens de Tweede Wereldoorlog schreef aan haar overleden zus. Julia ontdekt een familiegeheim en wil weten of het waar is. Maar als ze er naar vraagt, zeggen zowel haar oma als haar moeder niks. Niemand wil erover praten. Tijdens het lezen van het boek kom je er achter wat het geheim is en snap je ook waarom niemand iets wil zeggen.
Drie verhaallijnen
Het boek wordt verteld vanuit drie vrouwen in drie verschillende tijdsperioden. Julia in het nu, de moeder Eva in de jaren tachtig en via de brieven van oma Ans ben je weer terug in de jaren veertig en vijftig. Dit verhaal zou erg ingewikkeld kunnen zijn omdat er dus drie verhaallijnen in zitten. Mirjam Gielen gaat hier heel goed mee om en zet bij elk nieuw hoofdstuk er duidelijk bij wie er aan het woord is. “Hoofdstuk 1: Julia, 17 jaar, Heden” of “Hoofdstuk 5: Eva, november 1983.” Dat is als lezer erg fijn, zo raak je niet in de war en blijft het verhaal goed te volgen. Mocht je als lezer alsnog in de war komen, dan kun je vooraan in het boek een stamboom van de familie vinden.
Puzzelstukjes
Ik vind ‘Grondvuur’ een erg goed boek. Ten eerste omdat het boek als een soort puzzel opgebouwd is. Tijdens het lezen van ‘Grondvuur’ kun je steeds makkelijker de puzzelstukjes op hun plaats leggen. Mirjam Gielen slaagt erin om de lezer nieuwsgierig te houden door steeds meer informatie te geven zodat je als lezer verder wilt lezen. Je ziet op een gegeven moment ook heel duidelijk het verband tussen de drie generaties. Dit maakt het verhaal interessant.
Ook liefde
Ten tweede weet Mirjam Gielen het verhaal minder heftig te maken door ook over andere onderwerpen te vertellen. Dat vond ik erg fijn omdat het best een groot en moeilijk onderwerp is. Naast de hoeveelheid drama over het geheim wordt je gevoel afgewisseld door je te laten focussen op de liefdeslevens van de vrouwen. “Er was ook een leuke jongen. Of niet? Een hele leuke jongen,’ zeg ik en ik voel dat ik een beetje rood word.” Waardoor het ook makkelijker is om je in te leven in de vrouwen, jong en oud.
Mooi geschreven
Ten derde vind ik het boek op een mooie manier geschreven. De gevoelens van de drie vrouwen worden mooi verteld. “Ik vocht tegen mijn tranen. Godverdomme, daarom mocht ik dus niet meer alleen naar oma! Niet omdat mijn moeder zich schaamde voor haar dementie, maar omdat ze bang was dat die haar loslippig maakte. Dit was dus haar geheim.” Ondanks dat het verhaal geschreven is op een manier van kinderen uit de derde, is het naar mijn idee ook mooi en interessant als je wat ouder bent. In het verhaal zit voor elke generatie wel iets herkenbaars. En daarnaast zit er een stukje geschiedenis in.
Aanrader
Grondvuur is dus een boek voor jong en oud, omdat het over vroeger én nu gaat. Wat ik in vergelijking met andere boeken over de oorlog zo anders vind, is dat in dit boek drie verschillende verhalen en gebeurtenissen samenkomen. Terwijl het bij de meeste boeken over één verhaal gaat dat zich afspeelt tijdens de oorlog. Het niet willen of durven vertellen van iets dat erg lang geleden is gebeurd, maakt het een speciaal boek vind ik. Ik kan het boek dus iedereen aanraden, of je nu jong bent of al wat ouder.
Positieve recensie van Eline Books, 16 juli 2019
Tijdens het opruimen van spullen van haar oma vindt Julia een aantal brieven. Uit nieuwsgierigheid begint ze de brieven te lezen. Al snel blijkt dat haar oma deze brieven, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, schreef aan haar zus Corrie. Corrie is tijdens een bombardement in Nijmegen om het leven gekomen. Door het gemis van haar zus schrijft oma Ans in deze brieven alles wat ze in die tijd heeft meegemaakt.
Ook staat er een oud familiegeheim in de brieven. Hierover wil Julia meer te weten komen, waardoor ze op onderzoek uitgaat. Julia krijgt bij zowel haar oma Ans als bij haar moeder Eva weinig meer te weten dan dat er in de brieven staat. Maar wat doe je als het verleden zo nadrukkelijk aanwezig is, maar niemand erover praat?
Grondvuur wordt verteld vanuit verschillende perspectieven. Julia vertelt de gebeurtenissen die zich afspelen in het heden, haar moeder Eva vertelt de gebeurtenissen uit de jaren ’80 en haar oma Ans vertelt door middel van brieven wat er zich tijdens en na de Tweede Wereldoorlog heeft afgespeeld. Door de combinatie leer je meer over de gebeurtenissen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog en je leert de impact van de keuzes die destijds zijn gemaakt. Ook blijft het een verhaallijn ondanks de verschillende perspectieven.
In eerste instantie krijg je weinig informatie over de karakters van moeder Eva en oma Ans. Je weet alleen dat ze geen contact meer met elkaar hebben door een gebeurtenis uit het verleden. Verder in het verhaal komt deze gebeurtenis naar voren en ga je begrijpen waarom destijds bepaalde keuzes zijn gemaakt. Daarentegen krijg je over Julia veel meer informatie. Alleen soms komt Julia nogal wat kinderlijk over betreft haar leeftijd, maar één ding kun je wel over Julia zeggen: Julia heeft doorzettingsvermogen. Waar normaal iemand stopt en er niet meer mee verder gaat, gaat Julia absoluut verder en ze wil het liefst de onderste steen boven krijgen.
Het einde van Grondvuur kwam totaal onverwachts. Je krijgt tijdens het lezen van Grondvuur wel het gevoel dat er nog iets ontbreekt, maar op dat moment kon ik daar niet de vinger op leggen. Uiteindelijk kwam deze zere plek wel naar voren en deze gebeurtenis doet je versteld doen staan. Daarnaast laat Grondvuur duidelijk zien dat de maatschappij is veranderd en dat komt goed naar voren door de verschillen tussen de generaties.
Grondvuur is een indrukwekkend verhaal wat laat zien wat de impact en gevolgen van sommige gebeurtenissen, in de Tweede Wereldoorlog, nog steeds kan zijn op de relatie tussen verschillende generaties binnen een familie.
Mijn reactie op deze recensie:
Eline schrijft hier een goede recensie, ze legt het boek goed uit en weet het verhaal te vertellen zonder dat ze iets verklapt. Waar ik het niet mee eens ben is dat het eind ‘totaal onverwacht’ komt. Dat vond ik namelijk niet, want naarmate je verder leest voel je wel aan dat er een ontknoping aan zit te komen. Die ontknoping is wel een verrassing, maar komt niet totaal onverwacht.
Minder positieve recensie van Judith Revenberg, 16 april 2019
Mirjam Gielen is erin geslaagd om drie generaties, ieder afzonderlijk beschreven in dezelfde periode van hun leven, te verweven tot een intrigerend boek met een duister randje. In elk hoofdstuk van Grondvuur komen alle drie de vrouwen aan bod – Julia, Eva en Ans, respectievelijk de dochter, de moeder en de oma – en kom je als lezer beetje bij beetje meer te weten over het geheim dat al jarenlang verzwegen wordt in hun familie.
Familiegeheim
Als Julia, 16 jaar, op een dag een stapel brieven vindt bij haar oma thuis die dateren uit en kort na de oorlog, wordt ze nieuwsgierig. Julia heeft haar oma al lange tijd niet gezien, omdat haar moeder een slechte band met haar had. Erg veel weet Julia dus niet over haar familiegeschiedenis. Echter, wanneer ze zich in de brieven verdiept, komt langzaam maar zeker een oud familiegeheim naar boven. Julia wilt maar wat graag ontdekken wat er nu precies is gebeurd, maar zowel haar oma als haar moeder zwijgt stug.
Je voelt aan dat er iets niet klopt
Gedurende het boek kom je als lezer sneller informatie te weten dan Julia zelf achterhaalt. De hoofdstukken van Eva en Ans spelen zich af gedurende hun jeugd (rond 1944 en 1983). Van oma Ans lees je de brieven die ze schreef aan haar overleden zus Corrie, en van moeder Eva krijg je te weten hoe ze omging met het trauma dat haar ouders op hadden gelopen gedurende de oorlog en hoe ze zelf ook tot de ontdekking komt dat er iets niet klopt. Julia, die fanatiek wielrenster is, vindt door haar drukke trainingsschema pas later in het boek de tijd om de brieven daadwerkelijk te lezen. Rond die tijd heb je als lezer al wel een vermoeden gekregen dat er meer speelt dan in het begin het geval leek te zijn.
Kan niet stoppen met lezen
Mirjam Gielen slaagt erin om het verhaal rustig op te bouwen, maar tegelijkertijd de spanningsboog beetje bij beetje op te voeren waardoor je als lezer niet wilt stoppen met lezen totdat het hoge woord eruit is. Je weet dat er iets niet klopt, je begint je vermoedens te hebben, maar toch komt het nog tot een verrassing wanneer het geheim uiteindelijk boven tafel komt.
“Het moest een mooi gezicht zijn,
De enige aanmerking die ik heb, is dat ik af en toe het gevoel had dat er iets te veel nadruk werd gelegd op de verliefdheid en het daten om de serieuze ondertoon van het verhaal te verlichten. Nu is dit ook te verklaren door het feit dat dit boek is geschreven voor een jongere doelgroep en een van de hoofdpersonages een zestienjarig tienermeisje is, maar ik vind dat het soms wel een iets minder prominent aspect van het verhaal had mogen zijn.
Maar als dat de enige aanmerking is die er gevonden kan worden, dan kan je er vanuit gaan dat je een geslaagd boek hebt geschreven. Het concept dat Mirjam Gielen in Grondvuur gebruikt om het verhaal te vertellen, werkt uitermate goed. Het kijkje in het verleden met behulp van de levens van de moeder en oma zorgt ervoor dat het verhaal meer diepte krijgt. Het voelt alsof je een first hand kijkje krijgt op wat er daadwerkelijk is gebeurd, in plaats van dat je het via het hoofdpersonage te weten komt. Tel daar nog bovenop dat het interessant is om eens wat meer te weten te komen over een bombardement dat in de geschiedenis verborgen is geraakt, en je hebt een zeer boeiend Young Adult boek in handen dat een echte aanrader is.
Mijn reactie op deze recensie:
Met de meeste opmerkingen van Judith ben ik het eens, ze vindt het een geslaagd boek. Maar ze vindt ook dat er in het boek iets te veel nadruk wordt gelegd op de verliefdheid en het daten van de drie vrouwen. Judith zegt dat dit is gedaan om het zware verhaal te verlichten, speciaal voor kinderen. In mijn recensie zeg ik juist dat ik dit goed vind. Het maakt het verhaal minder heftig.