Ademhalingspatronen

Iedereen maakt wel eens mee dat het ademhalen even geen doorgang vindt. Soms is dat bewust, bijvoorbeeld als jij je adem inhoudt. Soms is dat ongewild, bijvoorbeeld als iemand tegen zijn zin in onder water wordt gehouden in het zwembad.

Dit kun je niet lang volhouden, want een mens heeft continu zuurstof nodig om te functioneren. Als de ademweg is geblokkeerd en het hart is gestopt met rondpompen van bloed omdat het geen zuurstof meer krijgt, zal iemand binnen 30 seconden bewusteloos raken. Dagelijks raken tientallen mensen in de problemen door ademhalingsmoeilijkheden. Enkele aandoeningen zullen we bespreken.

 

Ademhalingspatronen

Bij een normale ademhaling, eupneu genoemd, is er sprake van een pauze tussen de in- en uitademing. De ademhalingsbewegingen zijn zo goed als onzichtbaar, automatisch, moeiteloos, rustig, regelmatig en er is niet of nauwelijks geluid te horen.

 

Onderstaande tabel geeft verschillende (afwijkende) ademhalingspatronen weer.

Benaming

Mogelijke oorzaken

Eupneu:

normale ademhaling

 

Tachypneu:

versnelde ademhaling

  • Koorts
  • Longontsteking
  • Lichamelijk inspanning
  • Hartafwijking

Bradypneu:

Langzame, regelmatige ademhaling

  • Hartproblemen
  • Hersenaandoeningen
  • Traag werkende schildklier
  • Gebruik van medicijnen en verdovende middelen

Dyspneu:

Bemoeilijkte ademhaling (benauwdheid)

  • Longproblemen
  • Hartproblemen

Apneu:

tijdelijke afwezigheid van de ademhaling; kan periodiek optreden.

  • Mechanische obstructie van de luchtwegen;
  • Aandoeningen die het ademcentrum in de hersenen beïnvloeden

Hyperpneu:

diepe en licht versnelde ademhaling

 

  • Lichamelijke inspanning

 

Hyperventilatie:

versnelde en diepe ademhaling

  • Te lage koolzuurwaarde in het bloed. De oorzaak hiervan kan psychisch zijn maar ook een reactie op een lichamelijk aandoening, zoals een longembolie of hartinfarct.

Cheyne-Stokes:

snelle en diepe ademhalingen, vervlakkend totdat een pauze (20-60 sec) intreedt

  • Dit type ademhaling ontstaat vaak in de stervensfase, maar kan ook worden gezien bij ernstig hartfalen, drugsoverdosis of hersenoedeem.

Kussmaul:

snelle (>20/min), zeer diepe (op zuchten lijkende), moeizame ademhaling, zonder pauze

  • Nierinsufficiëntie of stofwisselingsstoornissen