4.2.1 Huidkanker

Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Jaarlijks krijgen meer dan 51.000 mensen in Nederland te horen dat ze huidkanker hebben en overlijden ruim 900 mensen aan de gevolgen ervan.

Er zijn verschillende vormen van huidkanker. De drie meest voorkomende vormen van huidkanker zijn:

Basaalcelcarcinoom (BCC):

Basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker (70% van alle huidkankers). Steeds meer mensen op middelbare leeftijd krijgen te maken met een basaalcelcarcinoom, hoewel steeds vaker bij jongvolwassenen.

Het ontstaat uit cellen van de opperhuid (keratinocyten) die zich onvolledig ontwikkelen. Deze vorm van huidkanker is de minst kwaadaardige vorm van huidkanker en de kans op uitzaaiing is klein. Basaalcelcarcinomen ontstaan vaak op blootgestelde huiddelen zoals het hoofd-halsgebied. Ook kan het op de romp voorkomen, het kan dan sterk lijken op psoriasis of eczeem.
Een basaalcelcarcinoom herken je aan een glanzend, meestal huidkleurig tot lichtroze bultje. Kenmerkend zijn de parelwitte randen van het bultje en verwijde bloedvaatjes die er omheen liggen.

De groeiwijze van een basaalcelcarcinoom is langzaam. Echter is het wel belangrijk om het te behandelen voordat het dieper in de huid gaat groeien.

Plaveiselcelcarcinoom (SCC):

Plaveiselcelcarcinoom is een kwaadaardige tumor van de huid of slijmvliezen (20% van alle huidkankers). Een plaveiselcelcarcinoom kan wel uitzaaien. Plaveiselcelcarcinomen ontstaan vaak op plekken in de huid die veel aan zonlicht zijn blootgesteld. Ruim 80% komt voor in het hoofd-hals gebied. Denk aan de oren, lippen en het gezicht. Maar ook handruggen en de benen zijn voorkeurlocaties.

Je kan een plaveiselcelcarcinoom herkennen aan een huidkleurige tot lichtrood knobbeltje met een ruw oppervlak, die langzaam uitgroeit tot een grote tumor. Als het knobbeltje groter wordt kan het pijnlijk zijn wanneer je er op drukt.

1 op de 15 Nederlanders ontwikkelt een plaveiselcelcarcinoom voor hen 85ste levensjaar. Een plaveiselcelcarcinoom komt vaker bij mensen voor met een lichter huidtype, ouderen en mannen.

Melanoom:

Een melanoom is de meest agressieve vorm van huidkanker, waarvan jaarlijks circa 5500 nieuwe gevallen voorkomen en waaraan jaarlijks ruim 800 patiënten overlijden. De incidentie van melanomen in Nederland behoort tot de hoogste in Europa. Waarom behoort Nederland tot de koplopers? Langere zonvakanties? Onverstandig zongedrag? Nederland is een welvarend land wat inhoudt dat mensen makkelijk(er)de zon op kunnen zoeken. Daarnaast heeft Nederland op dit moment geen helder beleid over UV-stralingsbescherming ten aanzien van andere landen.

Hoe ontstaat eigenlijk een melanoom? Een melanoom kan zomaar ontstaan of vanuit een moedervlek. Een melanoom ontstaat in de pigmentcellen (melanocyten) van de huid. Pigmentcellen kunnen zich op een bepaalde plaats in de huid of slijmvliezen veranderen en overgaan in kankercellen. Bij mannen ontstaat een melanoom vaak op de romp en bij vrouwen vaak op de onderbenen.

Jouw moedervlek blijft maar jeuken… Je vraagt je af hoe dat komt. Ook zie je dat jouw moedervlek veranderd is. Veranderd van vorm, het is groter geworden en het bloed regelmatig. Als deze symptomen bij jou voorkomen, twijfel dan niet om contact op te nemen met je huisarts.

4.1.2 Psoriasis

Psoriasis is één van de meest bekende chronische huidziekten. Naar schatting heeft meer dan 300.000 mensen van de Nederlandse bevolking deze aandoening. Het woord “psoriasis” is afgeleid van het Griekse woord “psore”, dat “schub” betekent. De aandoening wordt namelijk gekenmerkt door rode vaak samenvloeiende plekken die bedekt zijn met dikke schubachtige schilfers. Hoewel de symptomen dat suggereren is psoriasis niet besmettelijk.

Wie krijgen er psoriasis ?

Psoriasis kan bij iedereen optreden die daarvoor een aanleg heeft. De aandoening komt zowel bij mannen als vrouwen voor en ook bij alle rassen.  Vaak worden de huidafwijkingen voor het eerst zichtbaar omstreeks de puberteit, maar eigenlijk kan psoriasis op elke leeftijd beginnen.

Hoe ontstaat psoriasis ?

Onze huid vernieuwt voortdurend en oude huidcellen worden vervangen door nieuwe. De opperhuid bestaat uit hele kleine huidcellen die langzaam afsterven en afschilferen. Dit is normaal gesproken een proces waar niemand iets van merkt. Maar bij psoriasis is dit vervangingsproces verstoord en gaat het abnormaal snel. Zo ontstaan teveel huidcellen en deze krijgen niet de kans om volledig uit te groeien. De huid gaat daardoor zichtbaar afschilferen. In de psoriasis-huid is er sprake van ontsteking; de huid is namelijk dik en rood. Er bestaan aanwijzingen dat de ontstekingsprocessen bij psoriasis mede verantwoordelijk zijn voor het ontstaan en in stand houden van de huidafwijkingen. We weten nog steeds niet waardoor die versnelde groei wordt veroorzaakt: de oorzaak van psoriasis kennen we niet. Emotionele stress, griep, keelontsteking (met streptokokken) en sommige medicijnen (lithium en zogenaamde beta-blokkers) kunnen psoriasis verergeren.

Is psoriasis erfelijk ?

Erfelijke factoren spelen zeker een rol bij psoriasis. In de wetenschap wordt zelfs gesproken over  typische “psoriasis genen”. Een kind wiens vader of moeder psoriasis heeft, heeft een kans van 10% om zelf de ziekte te krijgen. Hebben beide ouders psoriasis, dan is deze kans zelfs 50%.

Wat zijn de symptomen van psoriasis ?

We zien scherp begrensde, wit-schilferende plakkaten op een rode ondergrond. De dikke schilfers geven soms een soort schubachtig effect. Soms is er sprake van jeuk; ook kunnen de plekken weleens pijnlijk zijn. Bij sommige patiënten zijn er in de psoriasisplekken ook één of meerdere puskopjes te zien. Dit zijn geen tekenen van een infectie; deze pustels zijn steriel, bevatten geen bacteriën en zijn normale verschijnselen bij psoriasis. Hinderlijk is verder dat de vele dikke schilfers op de kleding, beddengoed en op de vloer terechtkomen. Naar de lokalisatie van de psoriasis onderscheiden we de volgende vormen:

 

PSORIASIS VULGARIS

De plekken komen vooral voor op de strekzijde van ellebogen, knieën en op de rug boven de billen (vulgaris = “gewone vorm”) . Deze vorm komt het meest voor. Soms zijn er grote plakkaten aanwezig ( “en plaque”vorm). Kenmerkend is dat de plekken min of meer symmetrisch op het lichaam voorkomen.

PSORIASIS INVERSA

Bij psoriasis inversa zitten de plekken in de lichaamsplooien (oksels, liezen, schaamstreek, rondom de anus, bilspleet). Deze vorm wordt vaak verward met zogenaamde “smetplekken”. (inversa = omgekeerde vorm, d.w.z. in de buigzijden)

PSORIASIS CAPITIS

Bij psoriasis capitis zien we plekken op het behaarde hoofdhuid vooral op de haargrens van het voorhoofd en achter de oren. Deze vorm dient te worden onderscheiden van seborrhoïsch eczeem. Psoriasis op de hoofdhuid veroorzaakt veel jeuk en vooral veel schilfers.

PSORIASIS GUTTATA

Bij psoriasis guttata zien we talrijke druppelgrote plekjes verspreid over het lichaam. Deze vorm wordt vaak in verband gebracht met een keelinfectie door streptokokken en het gebruik van bloeddrukverlagende middelen (zogenaamde bêta-blokkers).

PSORIASIS UNGUUM

Bij psoriasis van de nagels zien we putjes, geelbruine verkleuring en loslating met verdikking van de nagel zelf.

PSORIASIS PALMOPLANTARIS

Bij psoriasis palmoplantaris zien we de typische psoriasis plekken op de handpalmen en op de voetzolen. Deze plekken vereisen vaak een speciale aanpak.PSORIASIS ARTHROPATHICA

De gewrichten zijn ook soms aangedaan, met name de kleine gewrichten (handen, vingers, voeten). De gewrichten zijn dan rood, gezwollen en pijnlijk. Bovendien voelen ze warm aan. Het staat ook bekend als artritis psoriatica.

Een huidaandoening wordt gekenmerkt doordat er iets specifieks met de huid aan de hand is. Huidaandoeningen worden gekenmerkt door een plek op je huid waardoor je huid niet goed aanvoelt bijvoorbeeld droge rode en jeukende plekken, schimmelsen of bulten over het lichaam, zoals op de borst en de rug.In Nederland alleen al hebben meer dan 500.000 mensen last van een chronische huidaandoening.Een huidaandoening komt vaak op een plek of zelfs op meerdere plekken op je lichaam voor. De huidaandoeningen die wij in dezie wikiwijs gaan behandelen zijn:

 

Symptomen van eczeem

Als je last hebt van eczeem heb je ook vaak last van een drogehuid. Bij eczeem is het vochtverlies door je huid namelijk verhoogd en er zitten minder huidvetten (lipiden) in je huid. Dit geldt ook voor je huid op plekken waar het eczeem niet zit. Als je eczeem hebt is het daarom goed om erop te letten dat je huid niet teveel uitdroogt.

4.1.3  Allergische reactie van de huid

Wat veroorzaakt een allergische reactie van de huid

 

Enorme, rode of schilferende verdikkingen. Kleine, doorzichtige of rode, jeukende bultjes. Grote pijnlijke blaren. Een allergische reactie van de huid kan zich op verschillende manieren uiten. In de meeste gevallen wordt de irritatie van je huid veroorzaakt door een contactallergie. Je huid is dan in direct contact gekomen met stoffen waar je allergisch voor bent. Soms veroorzaakt echter ook een medicijnallergie of een voedselallergie een vervelende huidirritatie. Een allergische reactie is een overdreven reactie van je afweersysteem op een stof die in principe onschadelijk is. Normaal gesproken reageert je afweersysteem alleen op ziekteverwekkers (virussen, bacteriën, schimmels) of andere stoffen die niet in je lichaam thuishoren. Bij een allergische reactie komt het afweersysteem echter in actie tegen stoffen die volstrekt onschuldig zijn, bijvoorbeeld bepaalde voedingsstoffen, stuifmeel of geurstoffen. De onschuldige stof die de allergische reactie veroorzaakt, wordt een allergeen genoemd.

Allergisch na herhaaldelijk contact

Je kunt niet allergisch zijn voor een stof waarmee je nog nooit in aanraking bent geweest. Je afweersysteem moet op zijn minst één keer eerder contact hebben gehad met de bewuste allergeen. Meestal heb je bepaalde producten zelfs al veelvuldig gebruikt, zonder ook maar één reactie te hebben gekregen. Nadat je afweersysteem (vaker) in aanraking is geweest met de allergeen, heeft het een mogelijkheid ontwikkeld om de stof in het vervolg 'onschadelijk' te maken. Je afweersysteem reageert dan op de allergeen, zoals het op ziekteverwekkers reageert: met een ontsteking. Dit proces wordt allergische sensibilisatie genoemd.

Een allergische reactie van de huid, wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een zogenaamde contactallergie. Hierbij zorgen bepaalde stoffen van buitenaf, na contact met de huid, voor een allergische reactie. Bij een allergische reactie is meestal de stof histamine betrokken, die onder andere de jeuk en rode huiduitslag veroorzaakt. Enkele veel voorkomende allergenen die tot een vervelende huidirritatie kunnen leiden zijn: onedele metalen, lijm, rubberbestanddelen, geurstoffen, conserveringsmiddelen, UV-stralen, voedingsstoffen en medicijnen.