Verslag leesboek 6 (standaardverslag) Sam van Sluis, H4D
Titel: Boven is het stil
Schrijver: Gerbrand Bakker
Samenvatting:
Op een boerderij in de buurt van Monnickendam wonen Helmer, een man van in de vijftig, en zijn bedlegerige vader. Hun relatie is moeizaam, door gebeurtenissen in het verleden. De vroege dood van Helmers tweelingbroer, Henk, neemt daarbij een belangrijke plaats in. Helmer is boer.
Het verleden wordt opgerakeld als Riet contact opneemt met Helmer. Riet is de vrouw met wie Henk ruim dertig jaar geleden zou gaan trouwen. Riet heeft inmiddels een zoon die Henk heet en ze vraagt Helmer of de jongen enige tijd bij hem op de boerderij mag komen werken. Helmer zelf begint voorzichtig te dromen van een nieuw leven in Denemarken, waar in die tijd veel boeren naar emigreren.
‘Boven is het stil’ gaat over eenzaamheid, onderdrukte emoties en onuitgesproken verlangens. Het is ook een roman waarin het landschap van Noord-Holland op prachtige wijze wordt beschreven.
De eerste zin is vaak geciteerd: ‘Ik heb vader naar boven gedaan.’ Deze zin roept direct een treffend beeld op van de situatie van Helmer en zijn vader.
Verhaalanalyse:
Tijd:
Het verhaal wordt vrij chronologisch verteld. Geregeld worden we via korte ingelaste flash-backs op de hoogte gebracht van vroegere gebeurtenissen, die hun nasleep hebben in het heden. Er zijn geen flash-forwards. De periode die beschreven wordt, loopt van eind november 2002 tot mei 2003. De flash-back periode gaat over 1966-1967, het jaar waarin de broer Helmer verdronk.
Ruimte:
Het verhaal speelt zich voornamelijk af op de boerderij en directe omgeving daarvan in Noord-Holland, in de buurt van Monnickendam (waterland). Een klein deel speelt zich af in Denemarken.
Perspectief:
Het verhaal is in ik-perspectief geschreven. Alle gebeurtenissen (ook in het verleden) worden door de ik-persoon verteld. De verteller is tevens de hoofdpersoon van het boek.
Hoofdpersonen:
Helmer:
Door het ik-perspectief komen we het meest te weten van Helmer, de hoofdpersoon, hij is in de vijftig en boer van beroep. De andere hoofdrolspelers in het verhaal: de vader van Helmer, Henk (de overleden tweelingbroer), Riet en Henk (de zoon van Riet, die op de boerderij van Helmer komt werken).
Titelverklaring:
‘Boven is het stil’ slaat op het moment dat Riet op bezoek is in de boerderij, terwijl Helmer haar wijs gemaakt heeft, dat zijn vader dood is. Hij heeft de oude man laten zweren zich stil te houden. Dat doet zijn vader ook. Helmer denkt dan op een bepaald moment opgelucht: boven is het stil.
Maar het kan natuurlijk ook slaan op het moment, dat vader daadwerkelijk is overleden: ook dan is het boven stil en kan Helmer eindelijk echt aan zijn eigen, nieuwe leven beginnen.
Schrijver:
De schrijver van het boek, Gerbrand Bakker (geboren 28 april 1962 te Wieringerwaard), was de derde zoon in een boerengezin met zeven kinderen. Zijn tweejarige broertje verdronk in een sloot achter de boerderij, toen Gerbrand zeven jaar was. Hij deed havo en vwo op de scholengemeenschap Schagen. Hij studeerde cultureel werk in Leeuwarden en Nederlandse taal- en letterkunde in Amsterdam. Van 1995 tot 2002 werkte hij als ondertitelaar. Vanaf 1997 werkt hij als schaatstrainer op de Jaap Edenbaan in Amsterdam.
‘Boven is het stil’ is het eerste literaire boek van Bakker en het verscheen in 2006. Hierna zijn nog diverse romans van hem verschenen.
Eigen mening:
Ik vond het boek niet super leuk, omdat het vrij ‘zwaar’ is en af en toe heel moeilijk te begrijpen voor mij.
Dit kwam onder andere door de vele flash-backs die door het verhaal heen liepen. Ook beschrijft het een verhaal waar ik me niet in kon herkennen. Ik vond het verhaal daarom een beetje saai. Daarnaast vind ik het best een droevig verhaal. Mijn volgende boek wordt er een met meer actie en spanning, ik denk dat me dat meer ligt.
Bronvermelding:
Samenvatting en verhaalanalyse: https://mijnboekenkast.blogspot.com/2006/11/gerbrand-bakker-boven-is-het-stil.html
Informatie schrijver: https://www.schrijversinfo.nl/bakkergerbrand.html.