Aan het eind van deze les:
Theorie
Een samenvatting schrijven lijkt lastig, maar oefening baart kunst! Het is belangrijk om een goede samenvatting te kunnen schrijven. Naast het feit dat dit een vaste opdracht in het eindexamen is, is het een heel handig middel om je toetsen te leren. In het dagelijks leven heb je (onbewust) regelmatig te maken met samenvattingen. Denk maar aan de trailer van een film of het stukje tekst op de achterkant van een boek. Iemand die de film of het boek niet kent, weet dan toch wat de hoofdgedachte van zo'n boek of film is.
Een samenvatting is een verkorte beschrijving van een tekst. In een samenvatting geef je antwoord op de vraag: wat staat er eigenlijk? Iemand die niet de hele tekst leest, kan door het lezen van de samenvatting wel weten waar de tekst over gaat.
Het kunnen schrijven van een samenvatting is ontzettend handig. Zo maak je het leren voor toetsen en examens een stuk makkelijker! Wanneer je een samenvatting schrijft ga je de tekst beter begrijpen en je onthoudt de stof ook nog eens beter.
Het is belangrijk dat je tijdens het schrijven van een samenvatting hoofd- en bijzaken van elkaar kan onderscheiden. Wat is nu echt belangrijk? En wat kan je achterwege laten? In een samenvatting staan bijvoorbeeld nooit voorbeelden of anekdotes (kleine grappige verhaaltjes) dit zijn namelijk bijzaken. De belangrijkste informatie in een tekst noem je de hoofdzaak. Hier valt de titel onder en vaak het begin en het einde van een tekst/alinea's.
Hoe pak je het aan?
Bij het schrijven van een samenvatting is het handig om de volgende stappen te doorlopen.
1. Lees de hele tekst aandachtig door. Zorg dat je goed begrijpt wat er staat. Wanneer je erg grote teksten of hoofdstukken wil samenvatten, deel deze dan in delen.
2. Probeer, na het lezen van de tekst, te bedenken wat volgens jou de belangrijkste boodschap is die de tekst wil vertellen. Op welke vraag geeft dit stuk tekst jou antwoord?
3. Lees de tekst dan nog een keer en markeer ondertussen de belangrijkste zinnen en woorden. Probeer de kernzinnen te vinden. Die staan vaak aan het begin en soms aan het einde van een alinea.
Tip: markeer niet te veel! Markeer alleen de belangrijkste informatie; voorbeelden, anekdotes en aanbevelingen hoef je niet in de samenvatting te schrijven.
Mag je niet in een boek schrijven, omdat je deze bijvoorbeeld heb geleend, schrijf de zinnen en woorden dan op! Je kan het eventueel ook in een schema schrijven.
4. Check of je alle belangrijke informatie hebt gemarkeerd en probeer dan een lopend verhaal te schrijven van de woorden en zinnen die je hebt gemarkeerd. Doe dit natuurlijk in de volgorde waarin het ook in de tekst staat.
Let op: doe dit in je eigen woorden! Zo weet je zeker dat je begrijpt wat er staat en op deze manier zorg je ervoor dat je het later ook nog snapt.
5. Lees de samenvatting kritisch door en kijk of je niks bent vergeten. Is het een goed lopend verhaal? Begrijp je wat er staat? Begrijp je volgende week ook nog wat er staat? Pas de samenvatting eventueel aan.
Tips:
Via deze link kan je meer uitleg lezen over het schrijven van een samenvatting. Ook staan er filmpjes die je kunt bekijken.
https://www.cambiumned.nl/theorie/schrijven-en-spreken/schrijven/samenvatting/
Opdracht 1
Bekijk het tekstje dat hieronder staat en probeer in één zin de hoofdgedachte weer te geven.
Steeds meer volwassenen zeggen dat ze verslaafd zijn aan social media. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek.Vooral mensen tussen de 18 en 25 jaar zitten uren achter elkaar op Instagram, Facebook en andere socials.
Bang
Volgens het onderzoek zijn mensen vooral bang dat ze iets missen. Daarom willen ze zo vaak mogelijk hun berichten checken. Een kwart zegt zelfs onrustig te worden als ze een bericht niet meteen kunnen lezen. Sommige mensen zeggen zelfs dat ze minder slapen door hun verslaving aan social media.
bron: jeugdjournaal
Opdracht 2
Hieronder vind je een trailer van de film 'Going in style'. Zoals eerder is gezegd is een trailer ook een samenvatting. Bekijk de trailer en beantwoord de vragen die eronder staan.
1. Wellicht heb je de film nog niet gezien, maar toch weet je nu waar hij ongeveer over gaat.
Probeer, aan de hand van deze trailer, in maximaal vijf zinnen de hoofdgedachte van de film weer te geven.
2. Waarom gaan deze mannen een bank overvallen?
3. Wat is het nut van dit soort trailers denk je?
Opdracht 3
Schrijf van onderstaande tekst een samenvatting. Volg hierbij bovenstaand stappenplan.
Als je klaar bent, kijk je je eigen samenvatting nog goed door! Staan alle belangrijke dingen erin? Heb je geen onnodige dingen vermeld?