Als je gewoon kunt werken en geld verdient, is er niks aan de hand. Je kunt de huur betalen, je hebt eten en drinken genoeg en waarschijnlijk hou je nog wat geld over voor ontspanning.
Maar dan zit het tegen. Je raakt je baan kwijt of misschien nog wel erger: Je wordt ziek. Je kunt geen geld meer verdienen. En het leven gaat door. Je hebt nog steeds een dak boven je hoofd nodig. En eten en drinken en het liefst ook nog wat geld voor noodgevallen.
Gelukkig is er dan de sociale zekerheid: het stelsel van sociale verzekeringen en sociale voorzieningen dat we in Nederland hebben. De overheid heeft allerlei wetten en maatregelen gemaakt zodat iedereen die niet kan werken, geld heeft om van te leven. Niemand wordt aan zijn lot overgelaten.
Het stelsel van sociale zekerheid is een onderdeel van de verzorgingsstaat.
Het Nederlandse stelsel is gebaseerd op solidariteit. Mensen die, tijdelijk of langdurig, niet kunnen werken worden financieel ondersteund. In de financiering van de zorg zijn de gezonden solidair met de zieken en de hogere inkomens met de lagere inkomens.
In ons land koesteren we solidariteit als een groot goed. De Nederlandse overheid hanteert het uitgangspunt dat iedere burger moet kunnen rekenen op goede zorg. Dat is zorg van hoge kwaliteit, die voor iedereen toegankelijk en betaalbaar is. En dat niet alleen voor nu maar ook voor de toekomst.
Via inkomensafhankelijke bijdrages vindt een herverdeling van geld plaats. Deze gelden worden geïnd onder de werkenden via volksverzekeringpremies en werknemersverzekeringpremies.
Sociale verzekeringen en sociale voorzieningen
Het Nederlandse stelsel van sociale zekerheid bestaat uit allerlei regelingen waarop je kunt terugvallen als je te weinig inkomen hebt om van rond te komen of als je verzorging nodig hebt. Er zijn twee soorten regelingen: je hebt sociale verzekeringen en sociale voorzieningen.
Een sociale verzekering is geen gewone verzekering
Een sociale verzekering is iets heel anders dan bijvoorbeeld een reisverzekering, een bromfietsverzekering of een brandverzekering. Dat soort verzekeringen sluit je zelf af. Je betaalt premie aan de verzekeringsmaatschappij en alles wordt vastgelegd in een verzekeringspolis. Als je een hoog risico moet verzekeren, dan betaal je veel premie.
Anders ligt het bij sociale verzekeringen. Die zijn wettelijk vastgelegd en de premie is niet gebaseerd op het risico, maar op de hoogte van het inkomen.
Er zijn twee soorten sociale verzekeringen:
Volksverzekeringen gelden voor iedereen, dat wil zeggen voor alle inwoners van Nederland. Werknemersverzekeringen zijn er voor iedereen die in Nederland in loondienst werkt. Zowel de werkgever als de werknemer betaalt hiervoor premie. Als je in loondienst bent wordt het van je loon ingehouden.
Het verschil
Sociale voorzieningen zijn meestal aanvullend op sociale verzekeringen. Als je niet of niet voldoende kunt terugvallen op een sociale verzekering, dan komt de sociale voorziening te hulp. De bijstandsuitkering is een bekend voorbeeld.
Geschiedenis verzorgingsstaat
Ook de sociale zekerheid was niet altijd vanzelfsprekend binnen Nederland. Na de 2e Wereld Oorlog is dit langzaam opgebouwd.
Wat vind jij?
" De staat die verzorgt van de wieg tot het graf is niet meer vol te houden" Wat is jouw mening hierover?
Bespreek je antwoord met de klasgenoot naast je.