Waardoor werd India in de 19e eeuw de belangrijkste kolonie binnen het Britse Rijk (1765-1885)?
East India Company vanaf 17e eeuw actief in Azië: handelsposten (factorijen), contracten met plaatselijke machthebbers.
1765: EIC neemt feitelijke macht over van de Indiase Mogolkeizer. Bestuur op afstand. Leger en marine bewaren rust. Alles gericht op belastingen innen en handel drijven.
1770 hongersnood Bengalen, 1776 Amerikaanse vrijheidsoorlog: crisis rond bestuur India. EIC komt onder controle Britse regering. Doel: handelswinsten en schatkist vullen.
Conflicten door culturele verschillen, racisme en rechtsongelijkheid. Opstand sepoys 1857. Bloedig onderdrukt.
Nieuw bestuur over India: EIC buitenspel, koningin ook keizerin van India. Onderkoning. Direct bestuur met meer invloed Parlement. Indiase elite krijgt adviserende rol in het bestuur.
Indiase zaken komen dichterbij moederland door belangstelling pers en politiek.
Economisch doel kolonie blijft vooropstaan: Jewel in the crown. Handelsgewassen leveren geld op waarmee de industrialisering van G-B wordt betaald.
Goedkope katoen in Britse industrie tot kleding verwerkt, die wordt verkocht in India. De Indiase kledingindustrie verdwijnt: de-industrialisatie.
Uitbreiding spoorwegen, modernisering landbouw: minder honger, betere beheersing door leger.
Verkorting reistijd (stoomschip, Suezkanaal): intensiever contact Britse bestuurders met Indiase bevolking. Britten willen niet alleen meer verdienen maar ook beschaven: onderwijs, bekering, opnemen inheemsen in bestuur.
1885 Indian National Congress: hoogopgeleide Indiërs willen gelijke kansen, maar krijgen die niet.