Stap 2 - Engels of Chinees?

Een belangrijk onderdeel van de cultuur is de taal. Je hoort er pas echt bij als je je goed in een officiële landstaal kunt uitdrukken. Wij eisen van nieuwe Nederlanders dat ze Nederlands kunnen verstaan, begrijpen, spreken en lezen. Bij een inburgeringstest moet blijken hoe goed ze de taal beheersen.

Toch, met het Nederlands alleen red je het in de wereld niet. Alleen in Nederland, België, Suriname en de Nederlandse Antillen kun je daarmee terecht, voor andere contacten heb je een andere taal nodig.
In de middeleeuwen werd door wetenschappers in heel Europa het Latijn als gemeenschappelijke taal gebruikt. Aan de hoven van Europese koningen en keizers werd tot 200 jaar geleden vaak het Frans als gemeenschappelijke taal gebruikt. En nu? Nu is dat het Engels.

Een taal die als gemeenschappelijk communicatiemiddel wordt gebruikt tussen mensen met verschillende moedertalen wordt een lingua franca genoemd.

Of je nu op vakantie gaat in Egypte, IJsland of Mexico, in de huidige globalisering hebben we een gemeenschappelijke taal nodig om elkaar te kunnen begrijpen en dat is vaak het Engels. Het Engels wordt in meer dan 75 landen gesproken, als eerste of als tweede taal.
Toch is het Engels niet de meest gesproken taal van de wereld, dat is het Chinees (officieel: het Mandarijn). Het Chinees wordt in maar twee landen als eerste of als tweede taal gesproken (China en Taiwan) en daarnaast door Chinese immigranten, maar wel door meer dan 1 miljard mensen. (In China zijn veel verschillende groepen, bijvoorbeeld Oeigoeren, die als eerste taal het Oeigoers spreken, maar daarnaast als tweede taal Chinees.)

Als we het Engels als een vreemde taal die ‘redelijk goed’ beheerst wordt meetellen, stijgt het Engels van 0,75 miljard sprekers naar tussen de 1,5 en 2,5 miljard mensen.
Dat het Engels veel als gemeenschappelijke taal wordt gebruikt, is een uitvloeisel van het Britse Rijk (van ca. 1500 tot ca. 1960). Toen dit rijk op zijn hoogtepunt was, omvatte het een kwart van de wereldbevolking.

Maar er zijn meer redenen waarom het Engels dé lingua franca geworden is. Een belangrijke is de opkomst van de computer, die in elk land van de wereld gebruikt wordt. De software en diensten als e-mail en internet gebruiken allemaal Engelse woorden die we in het Nederlands hebben overgenomen. We spreken van een computer en niet van een elektronische informatie­verwerkende machine, we spreken van software en niet van programma­tuur, we spreken van e-mail en niet van elektronische post.

En al is er ook verzet, met name in Vlaanderen en Frankrijk, is het Engels zelfs ‘cool’ in het dagelijkse taalgebruik en bij reclames in tal van landen, ook in Nederland. Engelse woorden worden gebruikt ook als er goede Nederlandstalige varianten beschikbaar zijn.