2. Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Vaak eindigt een voltooid deelwoord op een d of op een t
Dat is niet altijd het geval, bijvoorbeeld:

 

Maar als het voltooid deelwoord wél eindigt op een d of een t, dan kun je aan de uitspraak niet horen of je een d of een t moet schrijven. Hoe kom je daar dan achter?

Manier 1: de verlengproef

Je verlengt het woord.

Bijvoorbeeld: is het gedroomt of gedroomd?
Verleng het woord: Dit is mijn gedroomde baan. Dan hoor je een d en dus eindigt gedroomd op een d.

Nog een voorbeeld: is het gefietst of gefietsd?
Verleng het woord: De gefietste route. Dan hoor je een t en dus eindigt gefietst op een t.

 

Maak nu de oefening en gebruik de verlengproef om de juiste spelling te vinden.

Manier 2: 't ex-fokschaap

Als de verlengproef niet lukt of als je niet zeker weet of je het voltooid deelwoord met een t of met een d moet schrijven, dan kun je 't ex-fokschaap gebruiken.

Even tussendoor: Je ouders hebben het misschien over 't kofschip, maar dat is ouderwets. Jij moet 't ex-fokschaap gebruiken. In 't kofschip ontbreekt namelijk de letter x. Die x zit wél in 't ex-fokschaap. Vandaar. Nu snel verder met de uitleg!

 

Hoe ga je te werk?

  1. Neem het hele werkwoord.
  2. Streep de laatste twee letters 'en' weg.
  3. Wat is nu de laatste letter?
  4. Is dit een medeklinker die in 't ex-fokschaap staat?
    De medeklinkers in 't ex-fokschaap zijn: T X F K S C H P
  5. Ja? Dan schrijf je het voltooid deelwoord met een t.
    Nee? Dan schrijf je het voltooid deelwoord met een d.

 

Een voorbeeld. Neem het werkwoord vissen. Dan gaan de stappen zo:

  1. vissen
  2. vissen → viss
  3. laatste letter: s
  4. De s is een medeklinker uit 't ex-fokSchaap.
  5. Dus het voltooid deelwoord eindigt op een t: gevist.

 

Nog een voorbeeld. Neem het werkwoord delen. Dan gaan de stappen zo:

  1. delen
  2. delen → del
  3. laatste letter: l
  4. De l is geen medeklinker uit 't ex-fokschaap.
  5. Dus het voltooid deelwoord eindigt op een d: gedeeld.

 

Een laatste voorbeeld. Neem nu het werkwoord barbecueën. Dan gaan de stappen zo:

  1. barbecueën
  2. barbecueën → barbecue
  3. laatste letter: e
  4. De e is geen medeklinker uit 't ex-fokschaap.
  5. Dus het voltooid deelwoord eindigt op een d: gebarbecued.