Onjuiste herhaling en dubbele ontkenning

We hebben al geleerd dat een pleonasme, tautologie en een contaminatie stijlfouten kunnen zijn. Nu gaan we kijken naar nog twee nieuwe stijlfouten, namelijk naar de dubbele ontkenning en de onjuiste herhaling. 

Een korte herhaling voor onszelf is altijd fijn, dus laten we eerst kijken naar wat een pleonasme, tautologie en contaminatie was. 

Pleonasme: Bij het pleonasme benadruk je een eigenschap van een werkwoord of zelfstandig naamwoord die eigenlijk al duidelijk is. Ofterwijl, je zegt bij het pleonasme twee keer hetzelfde met verschillende woorden. Pas wel op, want deze woorden behoren niet tot dezelfde woordsoort.

tautologie: Bij een tautologie zeg je twee keer hetzelfde, maar dan met verschillende woorden.

LET OP: Deze woorden behoren WEL tot dezelfde woordsoort. Wat dus bij het pleonasme niet is.

contaminatie: Bij een contaminatie is het zo dat je twee woorden of uitdrukkingen door elkaar haalt.

Er staat meer theorie onder het kopje "theorie pleonasme en tautologie" en "theorie contaminatie".

 

Nu we hebben gekeken naar het pleonasme, de tautologie en de contaminatie kunnen we verder met de dubbele ontkenning en onjuiste herhaling. 

 

De dubbele ontkenning

De dubbele ontkenning is makkelijk te herkennen in zinnen. Bij een dubbele ontkenning heb je te maken met twee woorden die beide een ontkenning aangeven. Soms wordt er bij een zin ten onrechte een tweede ontkenning toegevoegd. 

Voorbeelden: 

- Hij maakt nooit geen fouten.

Nooit - geen; zijn beide een ontkenning. Je gebruikt hier ten onrechte een tweede ontkenning. 

Je moet dan de zin veranderen in: Hij maakt nooit fouten OF Hij maakt geen fouten. 

 

- Ik wil voorkomen dat ik morgen niet op tijd kom. 

voorkomen - niet; zijn beide een ontkenning. Iets willen voorkomen betekend ook dat je iets niet wil doen. Je hebt liever dat iets niet gebeurd. Dus je moet hier het woordje 'niet' weglaten. 

Je moet de zin veranderen in: Hij wil voorkomen dat ik morgen op tijd kom OF Hij wil dat ik morgen niet op tijd kom. 

 

Onjuiste herhaling

De onjuiste herhaling is net zo simpel als de dubbele ontkenning. 

betekenis van herhaling = Dat wat herhaald wordt. Dus je zegt iets dubbel of je doet iets dubbel. 

Bij een onjuiste herhaling gebruik je dan ook ten onrechte iets dubbel. Dit kan er ook voor zorgen dat een zin niet fijn leest.

Voorbeeld:

- Ik heb geen werk, maar ik heb er ook geen tijd voor ook. 

Hier wordt ten onrechte het woordje 'ook' dubbel gebruikt. Verder kan je opmerken dat de zin niet fijn leest. 

Je moet de zin veranderen in:  Ik heb geen werk, maar ik heb er ook geen tijd voor. 

 

tip: Sommige herhalingen kunnen een functie hebben. Deze herhalingen mogen dan blijven. 

voorbeeld: 

- Waar, o waar heb ik dat bestand ook al weer opgeslagen?

Door de tweede 'waar' leg je de nadruk op het feit dat je het bestand kwijt bent en je ernaar zoekt. Dus in dit geval met de tweede 'waar' blijven en stoort het niet.