Boek 1 havo 4

Ultimatum

 

Samenvatting

Deel I
Het verhaal begint op 4 maart in Louisiana. Een jonge vrouw Nathalie Underwood wordt door een man op Mardi Grasavond meegelokt en met messteken om het leven gebracht.  Haar vriend Alexander van Zandt wordt door de ingezette politie (rechercheur Hanna Vincennes) vrijwel meteen verdacht: hij heeft geen alibi en wel een motief. Hij studeert aan de universiteit en Nathalie houdt er verschillende vriendjes op na. Ze is losgebroken uit het strenge godsdienstige milieu waarin ze opgroeide. Ze wordt nogal eens gezien in een bar The Heaven, wat Alexander niet leuk vond.

Hanna heeft net een burnout achter de rug en een miskraam en ziet het leventje waarin ze verkeert soms helemaal even niet zitten. Haar man Chris is scheikundeleraar. Er zit in Amerika veel publiciteit op de moordzaakzaak.

Het perspectief wijzigt steeds van Hanna naar een Nederlandse man Aron Mulder die in een vakantiepark in Egmond woont. Hij heeft vijf jaar ervoor zijn vrouw  Nora verloren. Hij werd verdacht haar vermoord te hebben, maar er kon niets bewezen worden. Aron is psychiater geweest.  Zijn zoon Alexander is nadat Aron uit de politiecel terug kwam meteen vertrokken naar Amerika. Door de publiciteit rondom de moord  op Nancy Underwood begint hij te vermoeden dat Alexander van Zandt zijn weggelopen zoon is. Hij vertelt tegen de vrouw met wie hij een Lat-relatie heeft dat hij naar Amerika moet om zijn "zoon" te helpen. Ze laat hem gaan. Aron moet op zoek naar zijn zoon.

Hanna komt erachter dat Nancy als gevolg van haar ruige uitgaansleven seksuele uitstapjes zwanger is geraakt en een abortus heeft ondergaan. Ze is daar met een andere man geweest. Het kind is niet van Alexander, weet hij ook. Hij woont met enkele andere studenten op de campus: hij is een ijverige student geschiedenis die meer van Amerikaanse historie af weet dan zijn collega-studenten.. Alexander blijft bij de verhoren volhouden dat hij onschuldig is, maar een andere mogelijke verdachte Kemal heeft een alibi (een opname bij een benzinestation ten tijde van de moord). De druk van de media om een dader te presenteren wordt opgevoerd. In New Orleans wil men graag een Grand Jury bij elkaar roepen om de zaak te berechten. Het paspoort van Alexander is vervalst en de dader zet de politie met dat gegeven op het spoor.

Op 12 mei (begin van deel II) komt Aron Mulder op het vliegveld aan. Hij weet niet waar hij moet beginnen met zoeken en hij probeert een goede privédetective te vinden. De meest geschikte persoon lijkt hem de ex-politieman O'Hara te zijn (onterecht wegens een affaire ontslagen) De man is een bullebak maar wel een expert en hij vindt al snel het adres van Alexander. Aron gaat de campus van zijn zoon bezoeken en ontmoet daar de studievrienden van Alexander o.a. Richard Sykes die niet zo'n sympathieke indruk op hem maakt. Hij mag ook zijn zoon in de gevangenis bezoeken, maar eigenlijk wil die niets van hem weten en hij vraagt hem naar Nederland terug te keren. Aron denkt vaak na over de verdwijning van zijn eigen vrouw en een mogelijke andere dader waar de politie nooit een vinger achter heeft kunnen krijgen. Toen hij vrijgelaten werd, verliet zijn zoon hem. Die dacht dat zijn vader de dader was.

Hanna krijgt brieven van een mogelijke dader en wil weten wie ze heeft gepost. Ze krijgt ook een filmpje waarop Nathalie seks bedrijft met Harry , een van de studievrienden van Alexander. Ze schakelt haar man Chris in. Dat is eigenlijk not-done. De dader geeft aan dat hij dat geen goede zaak vindt. Ze moet haar man erbuiten houden: dat is niet de regel van het spel dat hij speelt.
In een intermezzo geeft de dader aan dat hij woedend op Nathalie was omdat ze een abortus had ondergaan. Hij wilde weliswaar geen kind, maar zij had zelf de beslissing genomen. Dat moest hij haar betaald zetten. De lezer weet nu heel goed dat Alexander de dader niet kan zijn. Intussen weet Hanna dat de op het lijk teruggevonden luciferhoutje waarschijnlijk een laatste aanwijzing van Nathalie geweest is om de dader bekend te maken. Die moet iets met lucifers van doen hebben. Hanna weet dat de satan zich voorstelt als een brenger van licht. Satan wordt ook wel eens Lucifer genoemd.

Deel III begint met de vondst van het lijk van O'Hara die eerder achter de dader was aangegaan maar nu ook met messteken in zijn borst in het moeras teruggevonden wordt. Hanna ziet wel de overeenkomsten met de eerste moord, maar de publieke opinie wil nu eenmaal dat Alexander zo snel mogelijk berecht wordt. Als ze O'Hara's spullen bekijken ziet Aron dat er een dagboek van zijn zoon bij zit. Die had in opdracht van zijn psychiater de wetenswaardigheden rondom de moord van zijn moeder opgeschreven. Uit die aantekeningen blijkt dat hij helemaal niet in de onschuld van zijn vader gelooft en dat hij daarom is vertrokken naar Amerika.

Hanna krijgt van haar man Chris mededelingen omtrent een jonge man  die wel eens de dader kan zijn. Hij achtervolgt de jongen, maar wordt zelf  gesnapt. Hij komt in de problemen en Hanna weet niet waar hij is. De dader geeft in een intermezzo aan dat ze haar man terug kan krijgen, maar dat hij dan niet mag vertellen waar hij geweest is. Dat is de prijs die ze moet betalen: weten dat ze een dader laat lopen in ruil voor het terugkrijgen van haar man Chris.
(Vanavond, op 10 juni, zul je om negen uur op Jackson Square staan, bij de ingang van de St. Louis-kathedraal. Als je iets roods aanhebt, kies je voor je leven als agent, zonder man. Als je iets blauws aanhebt, kies je voor je leven als echtgenote, eerloos maar samen. Doe geen moeite versterking mee te nemen, ik zal niet zelf aanwezig zijn. Kom je niet opdagen, dan zal Chris sterven. Vanavond zul je hoe dan ook moeten kiezen.)
Hanna zal kiezen voor haar man Chris. En kiest dus voor de leugen.

Aron speelt voor eigen rechter. Hij bezoekt met de revolver van O 'Hara  de andere verdachte Kemal maar die bezweert hem dat hij onschuldig is. Dan wordt ook hij gevolgd als hij het huis van Kemal verlaat  en hij wordt bijna het slachtoffer van de nog steeds onbekende dader. Hij komt in hetzelfde decor terecht als Nathalie en O'Hara. Hij wordt net op tijd gered door Hanna Vincennes.
De rechtszaak tegen Alexander gaat door op 16 juni. De jury acht hem schuldig en doet zelfs een aanbeveling om hem de doodstraf te geven.
Hanna die haar loopbaan dus heeft opgegeven, brengt nog een bezoek aan de ouders van Nathalie. Die hebben nog een foto van de dag waarop Nathalie hun bezocht. Daar was de man die bij haar was van afgeknipt, maar het negatief hebben ze nog. Daarop herkent Hanna de ogen van de dader : Richard Sykes. Hij is de lichtbrenger.

Dat wordt Aron Mulder ook duidelijk: hij ontmoet Richard Sykes op de campus en die gaat bekennen dat hij de moordenaar is, maar hij zegt erbij dat Aron niets met die informatie kan doen, omdat hij publiekelijk alles zal ontkennen. Het is de prijs van het ultimatum dat hij aan Aaron stelt: in ruil voor de waarheid de situatie creëren dat je er niets mee kunt. Maar je weet dan wel de waarheid. Dat is iets wat Aron niet in de zaak met zijn vrouw Nora kan zeggen. Hij weet nog steeds niet wie haar vermoord heeft.
Richard vertelt het aan iemand, anders heeft hij anders geen genot van de overwinning in het spel dat hij speelt. Winnen is immers alleen maar leuk als een ander het kan zien.
Aron loopt met de kennis toch naar de politie, maar die gelooft hem niet. Hij duwt een briefje met de naam van de moordenaar in de brievenbus van Hanna. Die vindt het de volgende morgen, maar zij weet dat ze voor de leugen heeft gekozen. Als laatste breekt ze de dvd doormidden waarop het filmpje met de seks met Nathalie  staat. Het is 24 juni.
In een Vierde Intermezzo denkt Richard, de dader, na over het spel dat gespeeld is. Alleen de vader heeft de waarheid geweten.

Op het vliegveld ziet Aron nog een televisiebericht: een injectie bij een ter dood veroordeelde is mislukt. Het werd een gruwelijke situatie.
Aron weet niet wat Alexander zal krijgen: de uitspraak is pas over drie weken: de doodstraf of levenslang.

 

Personages

Alexander

Alexander komt als personage nauwelijks in het verhaal voor. We leren hem als lezers nog het beste kennen door de stukjes uit het dagboek waarin hij schrijft dat hij zijn vader verdenkt van de moord op zijn moeder. Hij was een leergierige student en hij vond dat zijn vriendin zich beter moest gedragen. Ze kwam in bars en ontmoette er allerlei verkeerde mensen met wie ze seks had.

Richard Sykes

Sykes is een psychopaat, die wil doden volgens de regels van een door hem zelf bedacht spel. Daarvoor heeft hij een publiek nodig dat weet dat hij het spel gewonnen heeft. Daarvoor kiest hij de vader van Alexander uit. Hij is in het verleden door zijn vader mishandeld en de moorden zijn een soort wraakpoging voor zijn mislukte leven.

Nathalie Underwood

Nathalie is een meisje dat keurig netjes (en zwaar godsdienstig) is opgevoed. In haar studententijd gaat ze nogal los en heeft seks met diverse mannen. Ook doet ze dat terwijl ze verkering heeft met Alexander. Ze raakt zwanger van Richard en beslist dat het kind niet mag komen. Dat gedrag wordt haar fataal.

Hanna Vincennes

Hannah is rechercheur bij de Amerikaanse politie: ze heeft een burnout van ongeveer anderhalf jaar achter de rug en ze heeft een miskraam gehad. Psychologisch gaat het niet zo goed met haar. Ze wordt op de zaak gezet en de media vliegen er ook op, waardoor de druk op het politieapparaat hoog is. Er is een mogelijke dader en hij heeft een motief en geen alibi. Erg gemakkelijk wordt die opgepakt, vastgezet en binnen drie maanden zelfs veroordeeld. Dat lijkt me wel erg snel. Hanna heeft vanaf het begin haar twijfels en ze krijgt het zelfs zeker te weten dat Alexander onschuldig is. Maar omdat haar man in handen is gevallen van Richard Spyes moet ze een keus maken: of haar man verliezen en de dader naar de rechtbank brengen of voor haar man kiezen en Alexander aan zijn lot overlaten. Ze kiest voor het laatste.Ze geeft haar carrière op en kiest voor haar gezinsgeluk.

Aron Mulder

Aron heeft het verlies van zijn vrouw verwerkt door te stoppen met zijn werk en zich terug te trekken uit het gewone leven. Hij leeft in een vakantiewoning in Egmond. Dan leest hij over zijn zoon die in Amerika in de problemen is gekomen en onschuldig wordt veroordeeld. Hij weet wat het is om onschuldig te zijn en verdacht te worden van een misdrijf. Hij besluit zijn zoon te gaan zoeken . Dat is weer eens wat anders: vader zoekt zoon ipv omgekeerd. Hij vindt hem terug maar zijn zoon wil eigenlijk niets met hem te maken hebben. Uit de gevonden dagboekaantekeningen kan Aron opmaken dat zijn zoon hem als de moordenaar van zijn moeder beschouwt. Aron gaat onverrichte zake weer terug naar Nederland in de wetenschap dat de moordenaar vrij uit gaat, omdat die hem dat heeft verteld en dat de politie daar niets tegen onderneemt.

 

Thematiek

In Louisiana wordt een moord gepleegd. Wie heeft het gedaan? Al snel weet de behandelende rechercheur dat de publieke opinie te sterk wordt: een onschuldige jongen wordt opgepakt en zelfs onschuldig veroordeeld. Zij weet dat hij niet de dader is. Dat is later een psychopaat die er plezier in schept een spel met de dood en tegenstanders te spelen. Er wordt daarna nog een detective vermoord. Maar ook worden heden en verleden aan elkaar gekoppeld omdat de vader van de onterecht veroordeelde jonge man vijf jaar daarvoor zijn vrouw heeft verloren. Die moord is onopgelost gebleven en ook deze whodunit blijft boven het verhaal zweven. Het thema van deze thriller is daarom moord, gekoppeld aan de whodunitvraag. Alleen pakken de beide broers het in deze thriller anders dan men gewend is aan.

 

Structuur & perspectief

Het verhaal heeft drie delen. De hoofdstukken die daaronder hangen, worden aangeduid met data: het eerste hoofdstuk speelt zich af op 4 maart 2014. het laatste eindigt op 24 juni.
In die drie delen zijn er twee personale vertellers tussen wie het perspectief wisselt: de Amerikaanse rechercheur Hanna en de vader van Alexander, Aron Mulder.

Maar er zijn ook vier intermezzo's die met Romeinse cijfers (I  aan het einde van het eerste deel, II halverwege deel twee , III halverwege deel drie. IV aan het einde van de thriller) worden aangeduid. Dat zijn hoofdstukken waarin de uiteindelijke dader zijn visie op mens, moord  en samenleving geeft. Hij blijkt een psychopaat te zijn met een verleden waarin hij mishandelt door zijn vader.
De lezer weet door de intermezzo's wel dat Alexander onschuldig vast zit.

 

Decor

Het decor in Nederland  is het vakantiehuis van vader Aron Mulder in Egmond, maar hij vertrekt al snel naar het andere, veel spannender decor, de staat Louisiana in Amerika waar zijn zoon verdacht wordt van een moord op zijn vriendin. Het is de stad New Orleans  waar alles gebeurt.

De tijd valt goed te analyseren uit de tekstgegevens. Het deel I van verhaal begint op 4 maart 2014 en het eindigt  op  12 mei. Deel II loopt van 12 mei tot en met 4 juni. Deel III begint op 7 juni en eindigt op 24 juni. De totale vertelde tijd is dus een ruime drie maanden.

Schrijver:

Daan Heerma van Voss (1986) is romanschrijver en historicus. Verder heeft hij geschreven voor verscheidene nationale en internationale kranten en tijdschriften, zoals NRC, Humo, De Morgen, Vrij Nederland, Das Magazin, De Volkskrant, de Israëlische krant Haaretz, het Zweedse dissidentbloggen, Svenska Dagbladet, PEN International, The New York Times en de Amerikaanse Vogue. Hij is tevens columnist bij De Morgen en NRC Handelsblad. Voor zijn interviews voor De Groene Amsterdammer kreeg hij in 2012 De Tegel uitgereikt, de prijs voor het beste journalistieke werk van het jaar (categorie interview). Een zondagsman werd genomineerd voor de Anton Wachterprijs. Het land 32 werd genomineerd voor de Halewijnprijs en de Cutting Edge Award. Ultimatum werd genomineerd voor de Diamanten Kogel, Prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Kleur Bekennen, zijn digitale boekje over racisme dat uitsluitend digitaal verscheen (oktober 2017), werd in twee dagen meer dan 11.000 keer gekocht en werd zo direct een bestseller. Ultimatum en De laatste oorlog (2016) zullen vertaald worden in het Duits, en verschijnen in 2017. De laatste oorlog zal ook vertaald worden in het Zweeds, het Chinees Spaans. De Spaanstalige editie zal verschijnen in: Spanje, Argentinië, Ecuador, Mexico, Uruguay, Chili, Colombia en Peru. Voor verdere informatie: zie Wikipedia.

 

Thomas Heerma van Voss (1990) schreef onder meer de romans De Allestafel (2009) en Stern (2013) en de verhalenbundel De derde persoon (2014). In 2017 verscheen zijn essaybundel Plaatsvervangers.

Hij publiceert interviews, verhalen en artikelen in onder meer De Groene Amsterdammer en op De Correspondent.

 

 

 

Mening:

De broers zijn twee uitzonderlijke getalenteerde schrijvers die samen aan dit boek gewerkt hebben. Tijdens het lezen van dit boek vond ik dat je kon merken dat de broers nog iet wat rauw talent zijn. af en toe worden ze iets te poëtisch wat het boek onnodig ophoud. Maar verder is het een zeer goed boek. Het boek heeft een sneltrein vaart en gooit om de haverklap een berg informatie op je af waardoor je goed geconcentreerd moet lezen. Dit zorgt er ook voor dat je jezelf helemaal verliest in dit boek, wat iets is waar ik van hou en ook zeker zoek in een boek. Ik vind de vrije manier van schrijven van de broers ook zeer fijn om te lezen.

Ultimatum is een spannende thriller die je alle 240 pagina’s hooked houd. Het is een goed boek dat ondanks het einde wat redelijk cliché is bij een zeer goede indruk heeft achtergelaten. Het is bovenal mijn favoriete boek dat geschreven is door Nederlandse schrijvers. Het heeft er zeker voor gezorgd dat ik me meer ga verdiepen in de boeken van de broers.

 

Bron: https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/ultimatum-thomas-heerma-van-voss