Bij berekeningen is het vaak handig om van tevoren de uitkomst te schatten. Dit doe je door lastige getallen te vervangen door getallen waarmee je gemakkelijk kunt rekenen.
Voorbeelden
|
Procent betekent 'per honderd'.
is eenhonderdste deel, dus één per honderd.
Voorbeeld Stel je wilt weten hoeveel
Het kan ook handiger in één stap door met een factor te vermenigvuldigen:
|
Lengtematen
km
hm
dam
m
dm
cm
mm
Oppervlaktematen
De oppervlakte van een vierkant van cm bij
cm is
cm
(één vierkante centimeter).
Voorbeeld
Soms kom je de oppervlaktematen ha en are tegen. |
Inhoudsmaten
De inhoud van een kubus van cm bij
cm bij
cm is
cm
(één kubieke centimeter).
Voorbeeld
|
Ad fietst kilometer per uur. Hoeveel kilometer Ad aflegt, hangt af van het aantal minuten dat hij fietst.
In de tabel zie je dat het onderste getal steeds keer zo groot is als het getal erboven. De verhouding tussen het aantal afgelegde kilometers en het aantal minuten dat Ad fietst, is telkens
. Je spreekt dit uit als: één staat tot vier. Een tabel waarin de verhouding tussen het bovenste getal en het getal eronder steeds hetzelfde is, noemen we een verhoudingstabel.
De verhouding blijft gelijk als je in een verhoudingstabel het bovenste getal en het getal eronder met hetzelfde getal vermenigvuldigt of door hetzelfde getal deelt.
aantal kilometers |
|
|
|
|
aantal minuten |
|
|
|
|
Uit de tabel blijkt dat .
Je kunt de verhouding vereenvoudigen tot
. Dus
kilometer per uur is
kilometer in
minuten. Je kunt de verhouding niet met nog kleinere gehele getallen schrijven.
Je kunt ook een verhouding hebben van meer dan twee getallen, bijvoorbeeld .
Schaal (één op vijftigduizend) betekent dat een afstand in werkelijkheid 50.000 maal zo groot is als de afstand op de kaart.
Dus: cm op de kaart
km in werkelijkheid.
Als een werkelijke afstand van Een verhoudingstabel kan helpen bij het maken van de schaalberekening.
|