Communicatiemiddelen

Doordat de tracheostoma onder de stembanden ligt en de luchtpijp mogelijk is afgesloten stroomt er geen lucht meer langs de stembanden. Dit betekend dat de zorgvrager niet kan spreken. De zorgvrager moet dan een intensieve spraakrevalidatie ondergaan. In samenwerking met de logopedist leert een zorgvrager met een blijvende stoma zo goed mogelijk communiceren.

Er zijn drie spraaktechnieken die de zorgvrager zich eigen kan maken om zich opnieuw verstaanbaar te maken. Hieronder worden ze verder uitgelegd.

 

De injectie-slokdarmspraak

Dit is de oudste en moeilijkste techniek. Door kleine hoeveelheden lucht in de slokdarm te persen en vervolgens in kleine stoten naar buiten te brengen - opboeren - kan de zorgvrager klanken produceren. Hieronder staat een video, het gaat hier niet om de inhoudelijke tekst maar om de techniek.

 

https://youtu.be/jn8JYcApjlY

Het spraakknopje

Deze zit tussen de slokdarm en de trachea in. Als de zorgvrager zijn vinger op de trachea-opening legt, wordt de lucht door het knopje geperst en ontstaan er klanken. Hiervoor moet de zorgvrager nog wel een mogelijkheid hebben om lucht via het strottenhoofd naar de mond te laten stromen. Als het totale strottenhoofd is verwijderd, kan deze techniek niet worden toegepast. Iemand kan vlot na de operatie al opnieuw leren spreken, nadeel is wel dat dit knopje soms al na zes weken vervangen moet worden. Dit is geen grote ingreep, maar de zorgvrager moet er wel telkens voor terugkomen.

 

De laatste is de elektronische spraak, ook wel de Servox genoemd, zet de zorgvrager een apparaatje tegen zijn hals. Door trillingen over te brengen op de lucht in de keelholte, kan hij geluiden produceren. Het nadeel is dat iemand klinkt als een robot.

https://youtu.be/O7jAhwbUfNE