|
Proef 1: uitschuifbare fluit
|
|
Je kunt op een fles fluiten, door tegen de rand aan te blazen. Op deze fluit kun je maar één toon maken. Of kun je de toon veranderen tijdens het blazen?
nodig
leeg flesje (ongeveer 33 cl)
stuk pvc-buis (ongeveer 25 cm lang)
water
10 minuten
|

|
|
Wat ga je doen?
|
1.
|
vul de fles tot aan de hals met water
|
|
2.
|
stop de buis in de fles
|
|
3.
|
houd de buis omhoog zodat de onderkant nog net in het water zit
|
|
4.
|
houd je onderlip tegen de bovenkant van de buis aan
|
|
5.
|
blaas tegen de buis zodat je een toon hoort
|
| |
vraag 1: Wat denk je dat er gebeurt als je de buis op en neer beweegt tijdens het blazen?
|
|
6.
|
blaas nog een keer en beweeg de buis naar beneden
|
| |
vraag 2: Wat is er gebeurd?
|
| |
vraag 3: Hoe denk je dat dit komt?
|
|
1

3

5

|
|
© 2004–2018 proefjes.nl / auteurs
|
|
Proef 2: bekertjestelefoon
|
|
Tegenwoordig bestaan er hele ingewikkelde telefoons met heel veel functies, zoals bijvoorbeeld spelletjes. Maar de belangrijkste functie van een telefoon is toch dat je met iemand op afstand kunt spreken. Wist je dat je daar helemaal geen ingewikkelde apparatuur voor nodig hebt? Kun jij iemand die ver weg staat horen fluitsteren?
nodig
stuk touw van minstens 3 meter lang
schaar
2 halve lucifers
2 plastic bekertjes
vriend
volwassene
10 minuten
|

|
|
Wat ga je doen
|
1.
|
vraag een volwassene om met de schaar een gaatje in de onderkant van allebei de bekertjes te prikken
|
|
2.
|
steek een uiteinde van het touw van onderaf door het gaatje het bekertje in
|
|
3.
|
doe hetzelfde met de andere kant van het touw en het andere bekertje
|
|
4.
|
bind een halve lucifer aan het uiteinde van het touw
|
|
5.
|
doe hetzelfde aan de andere kant van het touw
|
|
6.
|
neem allebei een bekertje en ga een eindje uit elkaar staan
|
| |
vraag 1: Kunnen jullie elkaar fluisterend verstaan zonder de bekertjes te gebruiken?
|
|
7.
|
zorg dat het touw strak staat
|
|
8.
|
laat één iemand in zijn bekertje fluisteren en de ander in zijn bekertje luisteren
|
| |
vraag 2: Kunnen jullie elkaar verstaan?
|
| |
vraag 3: Hoe denk je dat dat komt?
|
|
4

6

8

|
|
© 2004–2018 proefjes.nl / auteurs
|
|
Proef 3: een moer snappen
|
|
Een ballon kun je opblazen met lucht. Bij dit proefje doe je er niet alleen lucht maar ook een moer in. Hoe klinkt een moer in een ballon?
nodig
ballon
moer (ongeveer 1 cm groot)
10 minuten
|

|
|
Wat ga je doen?
|
1.
|
doe de moer in de ballon
|
|
2.
|
blaas de ballon op
|
|
3.
|
knoop de ballon dicht
|
| |
vraag 1: Wat denk je dat er gebeurt als je de moer in de ballon laat ronddraaien?
|
|
4.
|
draai de ballon, zodat de moer rond gaat draaien
|
| |
vraag 2: Wat gebeurt er als de moer langzaam ronddraait?
|
| |
vraag 3: Wat gebeurt er als de moer snel ronddraait?
|
| |
vraag 4: Hoe denk je dat dit komt?
|
|
1

4

|
|
Proef 4: gedonder met latten
|
|
Als iemand ver weg staat, dan moet hij schreeuwen om verstaanbaar te zijn. Hij kan natuurlijk ook op een andere manier geluid maken. Bijvoorbeeld door twee latten tegen elkaar te slaan. Wanneer zie je de latten tegen elkaar komen? En wanneer hoor je het geluid?
nodig
2 latten
100 meter ruimte
vriend
15 minuten
|

|
|
Wat ga je doen?
|
1.
|
geef de twee latten aan je vriend
|
| |
vraag 1: Wat denk je dat er gebeurt als je vriend de latten tegen elkaar slaat?
|
|
2.
|
vraag je vriend om de twee latten tegen elkaar aan te slaan
|
| |
vraag 2: Wat gebeurde er?
|
|
3.
|
vraag je vriend om de latten tegen elkaar te slaan zodra jij je arm omhoog steekt
|
|
4.
|
loop 100 grote stappen weg van je vriend
|
|
5.
|
steek je arm omhoog zodat je vriend de twee latten tegen elkaar slaat
|
|
6.
|
herhaal stap 5 een paar keer
|
| |
vraag 3: Wat gebeurde er nu?
|
| |
vraag 4: Hoe denk je dat dit komt?
|
|
2

|
|
Proef 5: klankbeker
|
|
Een plastic wergwerpbeker gebruik je om te drinken. Meestal gooi je hem daarna weg. Maar je kunt er ook een proefje mee doen. Hoe zorg je dat er geluid uit een plastic beker komt?
nodig
plastic wegwerpbeker
punaise
potlood
stevig dun touw
schaar
paperclip
liniaal
keukenrol
water
15 minuten
|

|
|
Wat ga je doen?
|
1.
|
maak met de punaise een gaatje in de bodem van de beker
|
|
2.
|
maak het gaatje groter met de punt van het potlood
|
|
3.
|
knip een stuk touw af van 60 cm
|
|
4.
|
knoop de paperclip aan één kant van het touw
|
|
5.
|
doe het touw door het gat in de beker, zodat de paperclip in de beker zit
|
|
6.
|
neem een vel papier van een keukenrol
|
|
7.
|
maak het papier vochtig met een paar druppels water
|
| |
vraag 1: Wat denk je dat er gebeurt als je met het papier langs het touw gaat?
|
|
8.
|
houd de beker in je ene hand
|
|
9.
|
knijp met je andere hand het touw tussen het papier
|
|
10.
|
beweeg het papier langs het touw (blijf knijpen)
|
| |
vraag 2: Wat gebeurt er?
|
| |
vraag 3: Hoe denk je dat dit komt?
|
|
2

5

10

|