Botverbindingen

Botverbindingen en Gewrichten

Botverbindingen

1. Onbeweegelijke verbindingen

2. Weinig beweegelijke verbindingen

3. Beweegelijke verbindingen

4. Gewrichten

Onbeweegelijke botverbindingen

Deze botverbindingen zijn te vinden in de platte beenderen van de schedel en het bekken. De randen zijn fijn gekarteld en sluiten elkaar aan als een legpuzzel.

Weinig beweegelijke botverbindingen

Deze botverbinding bestaat uit kraakbeen of spier. De botten worden hiermee aan elkaar bevestigd. Een voorbeeld is de manier waarop de ribben zijn verbonden met het borstbeen.

De wervellichamen van een dier zijn ook verbonden door een stevige kraakbeenschijf. De kraakbeenschijf heeft een zachte kern die als stootkussen dient. Verbindingen met kraakbeen laten maar weinig beweging toe.

Beweegelijke botverbindingen

Verbindingen met gewrichten en spieren is heel wat beweeglijker dan de verbinding met kraakbeen. Dit zien we bij honden en katten bijvoorbeeld in de voorpoot. Deze is als geheel aan de romp vastgemaakt met dikke bundels spieren.

Gewrichten

Een gewricht bestaat uit een gewrichtskop en een gewrichtskom. De kop en de kom zijn zo gevormd dat ze precies in elkaar passen. Dit heeft tot gevolg dat het opperlvak waarmee ze op elkaar rusten, zo groot mogelijk is. De druk is dus verdeeld zodat het gewricht het minst te lijden heeft.

Gewrichtsvlakken zijn de uiteinden van de twee botten. Ze zijn bekleed met kraakbeen. Dit kraakbeen is glad zodat de botten makkelijk over elkaar heen kunnen bewegen. Het gewricht wordt omgeven door een gewrichtskapsel. Het gewrichtskapsel zorgt ervoor dat de kop in de kom blijft.

Synovia is een vloeistof wat het gewricht smeert zodat de bewegingen nog makkelijker gaan.

Gewrichtsbanden zorgen voor extra stevigheid. Ze liggen rondom het gewricht. Het zijn smalle ovale strengen bindweefsel die buiten het kapsel liggen en van het ene bot over het gewricht naar het andere bot lopen.

Het kniegewricht en het heupgewricht hebben ook banden die binnen het kapsel liggen en direct van de kom op de kop overgaan.

Indeling van gewrichten:

Scharniergewricht: Laat beweging in een richting toe. Je vind het tussen de vingerkootjes. De vingers kunnen alleen gebogen en gestrekt worden.
Kogelgewricht: Laat bewegingen in meerdere richtingen toe, zowel naar voor en achter als zijwaards. Kogelgewrichten vind je op de plek waar de heup aansluit met de achterpoten.
Rolgewricht: Bij een rolgewricht draait het botstuk over een andere heen. Een voorbeeld van een rolgewricht is het gewricht tussen de spaakbeen en de ellepijp. 
Zadelgewricht: Dit gewricht laat beweging toe in twee loodrecht op elkaar geplaatste vlakken, zoals bijvoorbeeld het gewricht tussen de duim en de hantwortel. 

Pezen bestaan uit taai, nauwelijks rekbaar bindweefsel en scheurt langs gewrichten. Dit om beschadigingen te voorkomen.
De pees zit in een hoesje wat is gevuld met een smerende vloeistof . Dit bij de bescherming en soepele beweging

 

Voor animaties van gewrichten: https://www.bioplek.org/animaties/spieren_botten/gewrichtenx.html