Erosie gaat samen met transport van klei, zand, grind en stenen over kortere of langere afstanden. Of anders gezegd: materialen worden verplaatst en tijdens die verplaatsing erodeert zowel het verplaatste materiaal als de ondergrond.
De manier van transport is van invloed op het materiaal. Water met daarin zanddeeltjes kan werken als schuurpapier. De geulbodem en -wanden worden dan continu bewerkt door ertegenaan botsende zanddeeltjes, die ruwe oppervlakken afschuren en soms zelfs helemaal glad polijsten. Ook stenen die de rivier meevoert worden op deze manier gladgeschuurd.
Transport gaat vaak over grote afstanden. Bekijk de volgende video.
Vragen
Zoek uit hoe of onder welke omstandigheden Saharazand op Noord-Europese auto’s terechtkomt. (Het KNMI geeft uitleg: www.knmi.nl)
Wat is de meest noordelijke plek waar Saharazand van tijd tot tijd neerkomt?
Kijk naar de afbeelding van de Coloradorivier. De rivier staat er om bekend dat hij verschillende keren per jaar van kleur wisselt. Zoek uit hoe dat komt.
Bekijk de video: van 4:09 minuten “Hier liggen nog een paar heel speciale stenen“ tot 4:34 minuten “Ja, precies!“
Vragen
IJsmassa’s zijn blijkbaar in staat om grote stenen te vervoeren. Bewegend ijs maakt sowieso geen onderscheid in materiaal. Het voert zowel kleine als grote delen en deeltjes aan. Anders dan wind en water. Op welke manier sorteren wind en water geërodeerd materiaal? Bedenk dat er, als het om water gaat, een verschil is tussen rivieren en zeeën in de manier waarop sediment wordt afgezet.
Deze rots is wel heel bijzonder afgesleten. Ga ervan uit dat de steen overal even hard is. Hoe kan het dan dat de onderkant zoveel meer afgesleten is dan de bovenkant? Zoek een passende verklaring.
Vergelijk je antwoorden op deze vijf vragen met de antwoorden van je klasgenoot.