Overeenkomsten en verschillen tussen natuurlijke bevolkingsgroei in Nederland en Duitsland
Je hebt inmiddels wel in de gaten dat de bevolking in Nederland en Duitsland zich gedurende dezelfde periode heeft ontwikkeld en dat er duidelijke overeenkomsten zijn. Toch zijn er ook grote verschillen. Daar waar het geboortecijfer tijdens de oorlog in Nederland laag was, was het geboortecijfer in Duitsland relatief hoog. Dit had te maken met de ideologie om een perfect Arisch ras te scheppen. Na de oorlog had Nederland te maken met een babyboom. Deze babyboom was in Duitsland niet zo groot.
In beide landen daalden het geboortecijfer in de jaren '70 sterk. Dit kwam doordat steeds meer vrouwen de anticonceptiepil gingen gebruiken. In Duitsland ontstond hierdoor zelfs een sterfteoverschot. In 1964 kreeg een vrouw in Duitsland gemiddeld 2,54 kinderen. Nu is dat vruchtbaarheidscijfer gedaald naar 1,5. In Nederland is het vruchtbaarheidscijfer 1,6. Pas als het vruchtbaarheidscijfer groter is dan 2,1, is er sprake van een natuurlijke bevolkingsgroei. Doordat de levensverwachting nog altijd toeneemt en het sterftecijfer nog laag is heeft Nederland nog niet te maken met een natuurlijke bevolkingsafname. Dit geldt niet voor Duitsland. Duitsland bevindt zich nu aan het begin van fase 5 van het demografisch tranistiemodel. In deze fase zal het sterftecijfer toenemen, en het geboortcijfer stabiel blijven. Hierdoor heeft Duitsland al wel te maken met een natuurlijke bevolkingsafname. Dat Duitsland zich eerder bevindt in een volgende fase dan Nederland komt doordat Duitsland eerder te maken had met een geboortegolf. In Duitsland was deze geboortegolf aan het begin van WOII. In Nederland juist na WOII. De bevolking van Duitsland is gemiddeld dus ouder dan de bevolking van Nederland. Bekijk maar eens deze animatie.
Bovenstaande vergelijking kun je mooi terugzien in de bevolkingspiramides van Duitsland en Nederland uit verschillende periodes.
Een duidelijke conclusie die we kunnen trekken is dat de bevolkingspolitiek in Duitsland een grote invloed heeft gehad op de bevolkingssamenstelling. Bevolkingspolitiek betekent dat de overheid maatregelen neemt om de bevolkingssamenstelling te beïnvloeden. Dit kan door het krijgen van kinderen te stimuleren of door immigranten toe te laten. De bevolkingspolitiek die werd uitgevoerd rond 1940 zie je nog lang terug in de bevolkingspiramide. In Nederland was er nauwelijks sprake van bevolkingspolitiek. Inmiddels neemt de overheid ook in Nederland allerlei maatregelen om de problemen rondom de vergrijzing op te lossen.