54 minuten - Marieke Nijkamp

Boekverslag 54 minuten

samenvatting

Op de eerste schooldag van het derde trimester houdt rector Trenton van Opportunity High School zoals gewoonlijk een toespraak. Als de leerlingen na de toespraak de aula willen verlaten, zitten alle deuren op slot. De vriendinnen Sylvia en Autumn begrijpen niet wat er aan de hand is. Dat verandert als Tyler, Autumns broer die een jaar geleden van school is gegaan, de aula binnenkomt met een wapen. Hij is degene die de leerlingen heeft opgesloten. Iedereen is doodsbang, maar niemand kan ontsnappen. Tyler schiet gericht leerlingen neer en praat ondertussen over zijn eenzaamheid. ‘Het is een eindeloze stroom van angst en Tyler geniet van zijn macht’ (p.73).

Niet alle leerlingen zijn in de aula aanwezig. Op de atletiekbaan traint Claire, de ex-vriendin van Tyler, met haar team voor de staatskampioenschappen. Als uit de school schoten klinken, neemt Claire de leiding en gaat op zoek naar hulp. Ze is erg ongerust, want haar gehandicapte broer Matt is in de aula. Ook Tomás maakt zich grote zorgen. Tijdens de speech is hij met zijn vriend Fareed stiekem in het kantoor van de rector. Wanneer de deuren van de aula na Trentons toespraak dicht blijven en er schoten klinken, wil hij er alles aan doen om zijn tweelingzus Sylvia te beschermen.

Tyler was nooit een gemakkelijke leerling en had vaak ruzie met docenten en andere leerlingen. Voor zijn zus Autumn en zijn ex-vriendin Claire was hij echter lief en behulpzaam. Maar nadat de moeder van Autumn en Tyler verongelukte en hun vader steeds meer dronk en zich agressief gedroeg, veranderde Tyler: ‘Toen Mrs. Browne overleed, werd Tyler kwaad op iedereen die hem probeerde te helpen’ (p. 87). Wanneer Autumn een relatie krijgt met Sylvia, voelt Tyler zich nog eenzamer. Claire betrapt hem op het schoolfeest als hij Sylvia aanrandt en maakt het uit. Daarna verschijnt Tyler niet meer op school.

Tyler voelt zich door iedereen in de steek gelaten. Hij richt zijn woede vooral op Autumn, omdat zij meer om dansen geeft dan om hem en op Sylvia, omdat hij vindt dat zij Autumn en hem uit elkaar gedreven heeft. Autumn probeert te voorkomen dat Tyler nog meer leerlingen en docenten doodschiet door met hem te praten: ‘“Ik wilde niet dat er tussen ons iets zou veranderen. Wat is er met ons gebeurd, Ty?”. Zijn ogen worden donkerder. “Ik ben alles kwijtgeraakt”’ (p. 163). Tyler is zo gefocust op Autumn dat hij niet merkt dat Tomás en Fareed buiten de aula met een betonschaar de sloten van twee deuren hebben geopend.

Een voor een glippen leerlingen de aula en de school uit. Buiten worden ze opgevangen door de politie en andere hulpdiensten. Er wordt een crisiscentrum ingericht, waar Claire en Chris naar de schokkende verhalen van de leerlingen luisteren. Zij waren op weg naar de stad om hulp te halen, maar ze zijn opgepikt door de politie en teruggebracht naar Opportunity High School. Als ex-vriendin van de schutter voelt Claire zich schuldig en ze maakt zich grote zorgen om Matt. Ze verwijt zichzelf dat ze te weinig gedaan heeft om het bloedbad te voorkomen.

Ondertussen ontdekt Tyler in de aula dat een deel van de leerlingen door de openstaande deuren is verdwenen. ‘“Ik. Laat. Jullie. Niet. Gaan.” Tyler beklemtoont elk woord met een schot’ (p. 201). Hij begint in het wilde weg te schieten op de leerlingen die in paniek naar buiten rennen. Sylvia, Tomás en Fareed vluchten via de bovenverdieping naar het dak, gevolgd door Tyler. Autumn is in de aula achtergebleven en bekommert zich om Matt die ernstig gewond is. Maar ze wil Sylvia niet alleen laten en gaat ook naar de bovenverdieping.

Daar ontmoet Tyler eerst Tomás en vervolgens Autumn. Na Tomás gedood te hebben en Autumn door haar knie te hebben geschoten zodat ze nooit meer kan dansen, schiet Tyler zichzelf door zijn hoofd. Na 54 minuten, 39 doden en 25 gewonden rent een meisje het crisiscentrum binnen waar Chris en Claire zijn. Claire heeft net gehoord dat Matt is overleden. Maar het meisje heeft nieuws over Tyler: ‘Hij is dood (…) Het is voorbij’ (p. 296).

 

onderwerpen

Het verhaal draait om Tyler die zich door iedereen in de steek gelaten voelt. Tot een jaar na hun moeders dood, had hij een sterke band met zijn jongere zus Autumn. Hij troostte en beschermde haar. Dat verandert als Autumn verliefd wordt op Sylvia. Tyler vindt dat Sylvia zijn zus en hem uit elkaar drijft. Een andere reden waarom de band tussen Tyler en Autumn verandert, is Autumns liefde voor dansen. Ze wil naar de dansacademie in New York en Tyler heeft het gevoel dat ze hem daarmee in de steek laat.

Autumn en Tyler zijn niet de enige broer en zus die merken dat hun relatie verandert. Sylvia weigert Tomás te vertellen wat Tyler met haar heeft gedaan. Ze sluit zich daarom voor hem af en hoewel ze heel veel om elkaar geven, praten ze maanden niet met elkaar. Hoe belangrijk broers en zussen zijn, realiseert ook Claire zich. Zij heeft er alles voor over om haar jongere broer Matt levend uit de aula te zien komen.

Naast de hechte band tussen broers en zussen speelt ook verliefdheid een rol. Autumn en Sylvia zijn verliefd op elkaar, maar durven daar niet in het openbaar voor uit te komen. Claire denkt tijdens de gijzeling vaak terug aan de tijd dat ze verliefd was op Tyler. Hij was haar vriend en was lief en zorgzaam voor haar en Matt. Ze kan zich niet voorstellen dat dezelfde Tyler haar vrienden en broer doodt in de aula. Tijdens die hachelijke momenten realiseert ze zich pas hoe belangrijk haar vriend Chris altijd voor haar is geweest en dat ze meer voor elkaar voelen dan vriendschap.

Als blijkt dat Tyler de schutter is, voelen Autumn, Sylvia en Claire zich schuldig en verantwoordelijk: Autumn omdat het haar broer is, Sylvia omdat ze zichzelf verwijt geen aangifte te hebben gedaan na de aanranding en Claire omdat Tyler haar ex-vriend was en ze wist dat Tylers vader hem vaak sloeg. Tomás voelt zich ook schuldig, omdat hij Sylvia niet heeft kunnen beschermen tegen Tyler. Hun schuldgevoel geeft hen echter moed en maakt dat ze zichzelf in gevaar brengen om de levens van hun familie, vrienden en geliefden te redden.

Tyler koestert sterke wraakgevoelens tegen Opportunity High School: hij verwijt de leerlingen en docenten dat ze hem in de steek hebben gelaten. Tyler is slim en Sylvia realiseert zich dat, door de manier waarop Tyler wraak neemt: ‘(…) niet door ons dood te schieten, maar door de mensen van wie we houden te vermoorden’ (p. 150).

 

Titel en motto’s

De titel verwijst naar het tijdsbestek waarin het verhaal zich afspeelt. Tussen het moment dat Tyler de aula binnenkomt (het begin van het verhaal) en het moment dat Tyler zichzelf door zijn hoofd schiet (het einde) verstrijken 54 minuten. Bij elk nieuw hoofdstuk wordt per minuut aangegeven hoe laat de gebeurtenissen die in dat hoofdstuk worden beschreven zich afspelen: ‘Hoofdstuk 13 10.27-10.28 uur’ (p. 167).

 

opbouw

Het verhaal is verdeeld in 26 hoofdstukken en een epiloog. Elk hoofdstuk speelt zich af in één, twee of drie minuten en eindigt met verschillende tweets en sms-berichten die zijn verstuurd in de minuten die in het voorgaande hoofdstuk zijn beschreven. De hoofdstukken zijn genummerd en daaronder staan het moment en de tijdsduur van de gebeurtenissen die zich in dat hoofdstuk afspelen. De gebeurtenissen worden afwisselend door de ogen van Claire, Tomás, Autumn en Sylvia in de ik-persoon beschreven. Als het perspectief verandert, staat de naam van de verteller boven de betreffende alinea.

Het verhaal wordt chronologisch verteld en begint om 10:01 ’s ochtends, als rector Trenton in de aula klaar is met haar speech. Het verhaal eindigt om 10:55 als Tyler zichzelf door zijn hoofd schiet en daarmee een einde aan de schietpartij maakt. De epiloog begint om 23:59 en blikt terug op de gebeurtenissen van die dag.

54 minuten is in de tegenwoordige tijd geschreven en speelt zich volledig af op en om Opportunity High School. Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in de aula van de provinciale middelbare school in Alabama (Verenigde Staten), maar ook in de gangen, op het dak van de school en net buiten de school vinden gebeurtenissen plaats.

De spanning in het verhaal wordt op verschillende manieren opgebouwd. Het verhaal wordt van minuut tot minuut verteld, waardoor de lezer goed kan meeleven met de angst en emoties van de hoofdpersonen. Deze worden nauwkeurig en in korte zinnen beschreven: ‘Voor hen blijft Tyler staan. Weer tikt hij met de loop van het wapen tegen zijn kin. Eve verbergt haar angst tegen Miles’ schouder. De spanning straalt van hen af’ (p. 122). Daarnaast is het verhaal spannend, omdat lang onduidelijk blijft wat Tyler tot zijn daad gebracht heeft, wanneer deze eindigt en of Claire, Tomás, Sylvia en Autumn en hun vrienden en familie de schietpartij overleven.

 

personages

Claire Morgan zit in het laatste jaar van Opportunity High School. Dat beseft ze goed: ‘Nu rennen we. Niet alleen rondjes over de baan. We rennen in de richting van alles wat ons te wachten staat’ (p. 27). Ze is dol op atletiek en zit samen met haar beste vriend Chris in het atletiekteam van Opportunity. Met hem kan ze over alles praten: dat ze haar zus Trace mist die op militaire missie is en dat ze blij is dat het goed gaat met haar jongere gehandicapte broer Matt. Claire heeft een relatie met Tyler gehad die op een vervelende manier eindigde. Maar zelfs als blijkt dat Tyler de schutter is, vindt ze het moeilijk om dat te geloven: ‘Ondanks alles wat er is gebeurd, is Ty een goeie gozer’ (p. 67).

Tyler Brown, die door vrienden en familie Ty wordt genoemd, is een jaar geleden van school gegaan. Op de sterfdag van zijn moeder besluit hij terug te gaan om wraak te nemen op de leerlingen en docenten die hem in de steek hebben gelaten. Na de dood van Tylers moeder werd Tyler kwaad op iedereen die hem probeerde te helpen. Aanvankelijk hadden mensen in de stad en op school hier begrip voor. Maar na verloop van tijd kreeg iedereen genoeg van zijn afstandelijkheid en woedeaanvallen. Tyler haatte iedereen, maar voelde zich ondertussen heel alleen. Tyler heeft stroblond haar, net als zijn jongere zus Autumn. Thuis is Tyler een lieve broer die Autumn aanvankelijk beschermt tegen de woedeaanvallen van hun vader. Maar Tylers houding naar Autumn verandert. Hij verwijt haar dat ze meer van dansen houdt dan van hem, haar broer. Tyler voelt zich door Autumn in de steek gelaten omdat ze zo graag naar de dansopleiding in New York wil. Daarom lokt hij de woedeaanvallen van hun vader soms uit en beschermt haar niet meer zoals vroeger. Tyler is fel tegen de relatie van Autumn en Sylvia: ‘“Dat tussen jou en Autumn is een ziekte. Het is onnatuurlijk”’ (p. 64).

Autumn Browne droomt ervan om danseres te worden, net als haar moeder, die een beroemde ballerina was. Autumn mist haar moeder heel erg, vooral omdat haar vader na haar dood veel alcohol drinkt en haar regelmatig slaat. Hij wil niet dat Autumn danst en zeker niet dat ze een dansopleiding in New York gaat volgen. Dat is echter Autumn’s grootste droom en stiekem verstuurt ze de aanmelding. Op school is Autumn stil en gesloten. Ze praat niet over haar moeder en de problemen thuis, ook niet met Sylvia, haar vriendin.

Sylvia, door vrienden Sylv genoemd, is slim en haalt goede cijfers: ‘Ze is het lievelingetje van alle docenten’ (p. 22). Daarnaast is ze een gevoelig meisje dat zorgt voor haar dementerende moeder. Sylvia is de tweelingzus van Tomás en heeft van jongs af aan een hechte band met hem. Dat verandert als Sylvia op het eindfeest aangerand wordt door Tyler. Sylvia vertelt dit aan niemand. Ze hoopt dat haar dementerende moeder haar herinnert als een gelukkig meisje. Daarnaast wil ze voorkomen dat Autumn weet waar haar broer toe in staat is.

Samen met zijn vriend Fareed is Tomás de ‘populaire badboy van Opportunity’ (p. 37). Tomás moet vaak nablijven en haalt veel stunts uit. Hij gedraagt zich stoer, maar wil bijvoorbeeld niet dat zijn dementerende moeder slecht over hem denkt. Tomás weet dat Sylvia sinds het eindfeest vorig jaar doodsbang voor Tyler is. Maar hij weet niet waarom. Dat heeft hen de afgelopen maanden uit elkaar gedreven. Als blijkt dat Sylvia in de aula is als Tyler begint te schieten, wil hij alles doen om haar dit keer wel te beschermen.

 

Taal en stijl

Lange en korte zinnen wisselen elkaar af. Als teruggeblikt wordt op een gebeurtenis in het verleden, zijn de zinnen relatief lang: ‘Vorig jaar maakte Ty me op deze dag, precies een jaar na het overlijden van onze moeder, bij het krieken van de dag wakker’ (p. 122). Als een gebeurtenis in de tegenwoordige tijd plaatsvindt – zeker als die spannend is – wordt deze juist beschreven in korte zinnen: ‘Ze is de eerste die smeekt. De eerste die in de loop kijkt terwijl hij haar bang maakt. De eerste die breekt. “Help me. Iemand. Help me!”’ (p. 124).

Elk hoofdstuk eindigt met een aantal tweets of sms-berichten over de voorvallen op school. Op die manier wordt duidelijk hoe leerlingen in de aula naar hun familie en vrienden buiten de school communiceren en hoe er buiten de school over de schietpartij wordt gedacht en gesproken. De berichten zijn in spreektaal en in korte zinnen geschreven: ‘Jay (@JEyck32) à Kevin (@KeviiinDR) Verdomme Kev, laat iets horen. 10:20’ (p. 176).

Het verhaal bestaat voor een groot deel uit beschrijvingen van de gedachten van de hoofdpersonen, zoals die van Claire: ‘Dat klinkt geweldig, maar met nog maar vier maanden te gaan tot het eindexamen heb ik geen flauw idee hoe de toekomst eruitziet’ (p. 8). Op die manier vertellen de gedachten van de hoofdpersonen het verhaal.

Er wordt veel gebruikgemaakt van spreektaal en Engelse woorden, zodat de lezer zich goed kan inleven in de wereld van de hoofdpersonen (tieners). Daarnaast kunnen lezers met dezelfde leeftijd als de hoofdpersonen zich gemakkelijk met hen identificeren: ‘suikercoma’ (p. 7), ‘whatever’ (p. 10) en ‘never nooit’ (p. 19).

Naar: http://uittrekselbank.nbdbiblion.nl/uittrekselbank/abonnee/detail?tek_id=574098

 

Informatie over de schrijver
Marieke Nijkamp is geboren in Zwolle, afgestudeerd in de filosofie en in middeleeuwse geschiedenis en beheerst verscheidene talen, waaronder J apans. Ze is een verhalenverteller, een dromer, een globetrotter en een nerd. Verder is ze actief lid van de We Need Diverse Books – beweging. Haar in het Engels geschreven debuurtoman This Is Where It Ends stond wekenlang in de top 10 van New York Timmes Bestsellerlijst in de categorie van Young Adult.

Naar: De binnenkant van het boek

 

Mening:

54 minuten. Een boek dat totaal aan mijn verwachtingen heeft gedaan. Eigenlijk nog meer dan dat. Dit is een van de weinige boeken waarvan ik het nog wel een keer zou willen lezen. Als ik een boek heb gelezen ben ik er meestal wel klaar mee, maar dit is zo vreselijk gecompliceerd en leuk tegelijkertijd dat dat zeker het geval niet is.

In het begin vond ik het lastig om iedereen uit elkaar te houden. Het point of view veranderd voortdurend, en dit kan nogal verwarrend zijn. Maar naarmate je de karakters steeds beter leert kennen, gaat het eigenlijk vanzelf.

Wat ik zo knap vond aan dit verhaal was dat het zo realistisch geschreven was. Geen tienerromance met dramatische tranen en dappere heldendaden. Echte mensen met realistische gedachtes. Neem nou Autumn. Haar broer was de schutter. Het moment dat het gebeurde, en het tot haar doordrong dat het haar broer was, deed ze niets. In haar hoofd ging vanalles om, onder andere natuurlijk de schok, maar wat me vooral opviel was dat er geen woede, geen haat op kwam zetten. Ze zag het meer als iets waar ze zelf verandering in had kunnen brengen. Dat vond ik nogal bewonderenswaardig.