Theoretisch kader

Als je onderzoek doet over een bepaald onderwerp, ben je (vaak) niet de eerste die dit onderwerp bekijkt. Daarom ga je kijken welke informatie er al is over je onderwerp. Dit kan op verschillende plaatsen. Internet is daar één van, maar er zijn meer plekken: boeken, tijdschriften of mensen die veel over een onderwerp weten.

Je kunt deze informatie niet zomaar gebruiken. Bij je profielwerkstuk moet je vermelden waar je de informatie vandaan hebt. Het vermelden van bronnen is dan ook een van de belangrijkste graadmeters van het wetenschappelijke niveau voor je profielwerkstuk. Bronvermeldingen zijn van belang voor verschillende redenen (naar Ballenger, 2012):

  1. Het stelt lezers in staat om door jouw gebruikte materialen terug te zoeken;
  2. Het laat zien in hoeverre je het onderwerp hebt nagezocht;
  3. Het versterkt de wetenschappelijke juistheid van jouw eigen ideeën;
  4. Het voorkomt dat fouten van een ander aan jou worden toegeschreven;
  5. Het gebruiken van bronnen zonder deze te vermelden kan als plagiaat of fraude worden beschouwd;

Kort samengevat gebruik je bronvermelding dus om je onderzoek te plaatsen in de huidige stand van de wetenschap en te laten zien welke informatie van jou is en welke vanuit andere bronnen is gehaald (Ballenger, 2012; Allen, 2000).

 

Soorten bronnen

In het algemeen kun je drie soorten bronnen onderscheiden:

In je PWS moet je streven naar het gebruik van primaire bronnen. Gebruik secundaire bronnen spaarzaam. Wat wel handig is, is om secundaire bronnen te gebruiken om primaire bronnen te vinden. Vooral wikipedia pagina’s hebben vaak veel nuttige bronnen erbij staan. Bedenk je dat de meeste bronnen alleen in het Engels te vinden zijn, dus probeer zo veel mogelijk in het Engels te zoeken. Je mist anders de grote meerderheid van de beschikbare informatie.

Primaire bronnen zijn vooral goed te vinden via scholar.google.com. Er zijn ook andere websites zoals pubmed. Deze zijn alleen lastig in gebruik. Veel primaire bronnen zijn achter een betaalmuur gestopt, maar een aantal docenten kan hier aan komen. Wel kan je in principe altijd het ‘abstract’ (of samenvatting) lezen. Dit kan vaak al duidelijk maken of een bron nuttig voor je is en je gedachten bevestigd of tegenspreekt.

 

Bronvermelding

Je gebruikt bronvermeldingen bij elk stuk tekst waarin je het onderzoek gebruikt van een ander of een idee neerzet dat niet van jezelf is (Ballenger, 2012). Alleen eigen resultaten of gedachten worden niet met een citatie ondersteunt. Je doet dit met een bronvermelding (Allen, 2000). Een bronvermelding kan voorkomen in de paragraaf (wanneer jouw gebruik van de bron daar ophoudt), of aan het einde van de paragraaf als je tijdens de paragraaf meerdere keren verwijst. Je vermeldt in ieder geval aan het einde van elke paragraaf je bronnen, ook als dit er meer zijn. (Ballenger, 2012; Allen, 2000).

Belangrijk is dat je waar mogelijk meer dan 1 bron vermeldt bij elk stuk tekst. Als je je alleen op 1 bron richt, dan loop je het risico dat je klakkeloos de fouten van een ander overneemt. Soms is het lastig om meer bronnen te vinden, maar probeer hier altijd je best voor te doen.

Er zijn verschillende systemen die je kan gebruiken om bronnen te vermelden. Het makkelijkste systeem heet APA. Dit systeem is er op gebaseerd dat je een aantal dingen van een bron vermeldt in je bronnenlijst, terwijl je in de tekst alleen verwijst naar je bronnenlijst. Dit kan met nummertjes [1] of met een combinatie van auteur en publicatiejaar tussen haakjes (van der Weiden, 2018).

(TIP: Sommige begeleiders hebben een voorkeur. Vraag je begeleider welke notatie in het werkgebied gebruikelijk is)

Als je dan de bronnen gevonden hebt, is het handig als je ze later ook nog terug kunt vinden en eventueel kunt gebruiken in je verslag. Daarom schrijf je in je labjournaal de bronnen die je hebt gebruikt. Hiervoor zijn een aantal regels afhankelijk van de bron:

Voorbeeld:

Doel H.W. van den, Afscheid van Indië, Amsterdam 2000, p. 167.

Voorbeeld:

Boterman F., ‘Tussen verzoening en vergelding. Intellectuelen voor en na de Wende’, Spiegel Historiael 11/12 jaargang 34, 1999, pp. 490-498

Voorbeeld:

Ithaca library, 2018; Citations (gelezen op https://libguides.ithaca.edu/cite/apa op 18 oktober 2018)

Voorbeeld:

Het klokhuis. (2013, 30 mei). Het Klokhuis Vulkaan (30/5/2015) [YouTube]. Geraadpleegd van https://www.youtube.com/watch?v=oWAsnGqiDhA

Het maken van een correcte literatuurlijst kost best veel tijd. Als hulpmiddel kun je ook gebruikmaken van een generator om goede APA-verwijzingen te maken. Een goede generator hiervoor is: https://www.scribbr.nl/plagiaat-checker/apa-generator/.

 

Bronnen

Allen, Thimoty T., 2000; Citing references in scientific papers.  (http://tim.thorpeallen.net/Courses/Reference/Citations.html , 29 januari 2018)

Ballenger, Bruce P., 2012; The Curious Researcher: A Guide to Writing Research Papers. 7th edition. (gelezen op: http://libguides.usc.edu/writingguide/citingsources op 29 janurari 2018)

Ithaca library, 2018; Primary and secondary sources. https://library.ithaca.edu/sp/subjects/primary (29 januari 2018)

Scribbr APA Generator - Genereer je bronvermelding volgens de APA-stijl. (z.d.). Geraadpleegd op 4 april 2019, van https://www.scribbr.nl/plagiaat-checker/apa-generator/