Meeliftgedrag

Mensen laten zich in hun doen en laten over het algemeen leiden door eigenbelang. Soms zal het nastreven van het eigenbelang in strijd zijn met het publieke belang. Het ontduiken van belasting levert persoonlijk gewin op, maar is niet in het belang van de publieke zaak. Je spreekt dan van meeliftgedrag. Door het ontduiken van de belasting betaal je niet mee aan de productie van collectieve goederen, terwijl je wel profiteert van de collectieve goederen die de overheid voortbrengt.

Meeliftgedrag kan er toe leiden dat de productie van collectieve goederen onder druk komt te staan. Het nastreven van eigenbelang kan er dan zelfs toe leiden dat het eindresultaat voor jezelf negatief is.

Sociale controle of het sluiten van een contract kunnen een uitweg bieden uit het dilemma van het streven naar eigenbelang versus het publieke belang. Als het de sociale norm is dat meeliftgedrag niet getolereerd wordt, zal het gedrag minder vaak voorkomen. Toch zullen er altijd mensen zijn die zich niets aantrekken van de sociale normen. Het meeliftgedrag kan dan alleen worden voorkomen door een 'contract' af te sluiten. Op basis van dit contract kan de overheid de bijdrage aan de collectieve goederen afdwingen.