Onder de structurele ontwikkeling van het nationaal inkomen verstaan we de groei van het nationaal inkomen als gevolg van de toename van de productiecapaciteit.
De productiecapaciteit bepaalt niet de feitelijke waarde van het nationaal inkomen. De feitelijke waarde van het nationaal inkomen wordt bepaald door de effectieve vraag. De effectieve vraag (EV) is de vraag naar goederen en diensten door de gezinnen, de bedrijven, de overheid en het buitenland. De ontwikkeling van het nationaal inkomen als gevolg van de veranderingen in de effectieve vraag wordt de conjuncturele ontwikkeling van het nationaal inkomen genoemd.
Als de effectieve vraag kleiner is dan de productiecapaciteit spreek je van onderbesteding. Je spreekt van overbesteding als de effectieve vraag groter is dan de productiecapaciteit. Er is sprake van een bestedingsevenwicht als de effectieve vraag gelijk is aan de productiecapaciteit.