Als in een land de invloed van de overheid zeer groot is, spreek je van een planeconomie. Er is sprake van een markteconomie als de overheid nauwelijks invloed heeft op de economie. In Nederland is er sprake van een gemengde economie: de overheid speelt een belangrijke rol, maar een groot deel van de productie wordt overgelaten aan de particuliere sector.
De collectieve sector vervult in onze samenleving drie functies:
allocatiefunctie.
De overheid heeft invloed op de inzet van productiemiddelen. De overheid kan zelf goederen produceren en de productie van bepaalde goederen bevorderen of afremmen.
stabilisatiefunctie.
De overheid zorgt voor een evenwichtige groei van de productie en een goede benutting van de beschikbare productiemiddelen. De overheid probeert de conjunctuurbeweging minder hevig te maken.
verdelingsfunctie.
Door ons progressieve belastingsysteem en door het beleid van de overheid met betrekking tot sociale uitkeringen oefent de overheid invloed uit op de verdeling van de inkomens.