Hoofdstuk 1: Welke soorten radiatoren zijn er?
Radiatoren zijn soort kachels die door middel van warm water of elektriciteit de warmte overbrengt in een ruimte. Ook bijvoorbeeld jouw slaapkamer, maar ook een leslokaal of een kantoorruimte. Er zijn diverse soorten radiatoren. Hieronder wordt er een paar genoemd:
- Paneelradiator
- Elektrische radiator
- Convectoren
Naast de radiatoren zijn er ook andere soorten verwarmers die een ruimte kunnen verwarmen. denk maar aan;
- de houtkachel, voor het creeren van sfeer of in een tuinhuisje, in garages
- de gaskachel, tegenwoordig ook als sfeerverwarming
- de vloerverwarming, voornamelijk in grotere ruimtes, of in woonhuizen om ruimte beter te benutten
- luchtverhitters, voornamelijk in grote hallen, garages
- autoverwarmers via ventilatie die de warmte van de motor overbrengt
- stoelverwarmers, stuurverwarmers,
- infrarode panelen (elektrisch)
Zo zijn er meerdere soorten verwarmers die niet hier genoemd zijn. Ken jij er nog een paar?
Deze digitale les beperkt zicht tot alleen de paneelradiatoren. Je leert hier de types kennen en herkennen, daarnaast leer je ook de appendages die je al in de korte bovenstaande film hebt gezien.
Hoofdstuk 2: Paneelradiatoren, welke soorten zijn er op de markt?
De paneelradiatoren zijn laatste tijd minder populair dan vloerverwarming. Ondanks dat de populariteit minder is geworden, kun je nog steeds paneelradiatoren kopen. Dit komt voornamelijk dat de paneelradiator in verhouding goedkoper is dan de overige verwarmingsoverdrachtsmiddelen. Daarnaast is de montagetijd korter en is het duurzaam. Dus voorlopig blijven de radiatoren nog in de handel te koop.
Welke soorten of merken zijn er te koop in de nederlandse markt? De volgende merken zul je nog vaak zien:
- Brugman
- Vasco
- Jaga
- Hernrad
- Thermrad
- Veraline
- en nog vele anderen.
Elk merk heeft zijn eigen autentieke vorm. Het ene merk heeft platgeslagen rand aan de bovenkant, de ander heeft juist een ronding. De ene heeft inkepingen en de ander juist vlakke panelen. Ook zijn ze in verschillende kleuren te verkrijgen. Als je op zoek bent naar een radiator voor jezelf, je buren, jij als installateur of als architect, dan is het handig om te weten wat er allemaal in de markt is. Op die manier kun jij je klanten bedienen.
De markt wordt steeds krapper, waardoor vele merken fuseren naar 1 fabrikant. De bovenste 3 zijn de marktleiders in Nederland. Dus overal waar je een radiator ziet dan is de kans groot dat ze daar vandaag komen.
Hieronder vind je een link van het handboek radiatoren van de fabrikant Brugman. Hierin kun je specifieke informatie vinden over radiatoren die toepasbaar zijn voor alle andere merken. Dit handboek kun je gebruiken voor het toepassen van radiatoren in je prive of werkomgeving.
https://brugman.eu/sites/default/files/exitable_download/file/brugman_technisch_handboek_nl_11092018.pdf
Hoofdstuk 3: Paneelradiatoren: welke typen zijn er?
Wanneer je het handboek van radiatoren van Brugman hebt geopend dan vind je op bladzijde 9 de standaard radiator met de volgende type radiatoren:
- type 10, 1 paneel
- type 11, 1 paneel met convectie ribben
- type 20, 2 panelen
- type 21, 2 panelen met enkele rij convectieribben
- type 22, 2 panelen met dubbele rij convectieribben
- type 33, 3 panelen met drie-dubbele convectieribben.
Hoe hoger het type is, des te meer er warmteoverdracht per meter lengte radiator overgebracht kan worden. De warmte die in een ruimte overgebracht moet worden kan verdeeld worden door het totaal benodigd aantal meter radiator van een bepaald type radiator. De radiatoren worden daar opgehangen waar er "koudeval" kan ontstaan. Koudeval krijgt men bij ramen, maar ook in mindere mate bij minder goed geïsoleerde gevels.Daarom zie je de radiatoren voornamelijk onder de ramen aan de gevelzijde. Tegenwoordig heeft men meer en beter geïsoleerde ramen aan de gevel, waardoor de borstwering lager is. De standaard radiator is te hoog, dan kiest men voor de convector.
De redenen voor keus van bepaald type radiator zijn:
- de te verdelen verwarmingsvermogen per lengte radiator. Let op dat je niet type 33 met een lengte van 3 meter gaat nemen voor je eigen klus, want deze raditor weegt meer dan 100 kg. Dit lukt jou niet in je eentje
- De hoogte van de borstwering en de lengte van de gevel
- Gelijkheid in type en hoogte van radiatoren in ruimten. Verschillende hoogte of type is architektonisch niet interessant. Zorg voor gelijkheid en mooie verdeling.
- In laboratoria en ziekenhuizen mogen voornamelijk panelen zonder convectieribben worden toegepast. De convectieribben zijn moeilijk schoon te maken, waardoor er stof blijft hangen. Check maar bij een willekeurige radiator met convectieribben.
Hoofdstuk 4: Welke appendages, hulpstukken heb je nodig?
Een radiator heeft de volgende onderdelen nodig:
- ophangbeugel, de radiator heeft ophangbeugels nodig om aan de wand te kunnen bevestigen.
- Thermostatische kraan, of standaard kraan. Hiermee kun je je ruimte op een bepaalde temperatuur regelen. Is de ruimte op temperatuur dan gaat de kraan zelf dicht. Dit is energiezuiniger, maar is kostbaarder in aanschaf. De standaard kraan kun je alleen openen of afsluiten. De kraan wordt bovenin op de zijkant van de radiator aangesloten.
- Voetventiel, hiermee kun je de stroom van warmwater in de retourzijde afsluiten en de radiator afkoppelen. Als je de kraan dicht zet en het voetventiel, dan kun je de radiator afkoppelen en afvoeren. Een voetventiel wordt onderin op de zijkant van de radiator aangesloten.
- Aftap, hiermee kun je het overtollige water afvoeren, waardoor de radiator lichter zal zijn voor trnsport na het afkoppelen. Deze aftap wordt onderin op de zijkant van de radiator aangesloten.
- Ontluchter, deze wordt bovenin op de zijkant van de radiator aangesloten.
Al deze onderdelen waren te zien in het eerste filmpje en in de film hieronder. Alleen de presentator van de film hieronder heeft een foutje gemaakt. Weet jij welke?
Hoofdstuk 5: De toekomst van de radiatoren
De radiatoren bestaan al meer dan een eeuw. Heel lang geleden gebruikte men open vuur, of ook wel kampvuur genoemd. Dit is natuurlijk niet zo handig in een hut of een huis. Langzamerhand is het veranderd naar houtkachel, kolenkachel, oliekachel, gaskachel, centrale verwarming met radiatoren, elektrische verwarming, vloerverwarming, straalpanelen, inductie-units, naverwarmers.
Men gebruikt juist centrale verwarming vanwege het hoge rendement t.o.v. electriciteit. Gas verbranden is 2 keer goedkoper dan elektrisch verhitten. Daarnaast kan het elektriciteitsnet niet alle huizen voorzien van elektrische verwarming in de wintersituatie. Daarvoor zou een nieuw elektriciteitsnet moeten komen om elk huis te kunnen voorzien van elektrische verwarming.
De toekomst neigt toch richting de elektrische verwarming te gaan, vanwege het milieuaspect. Gas wordt steeds minder interessant. Gelukkig zijn de huizen tegenwoordig veel beter geisoleerd. Er is dan minder warmteverlies. Maar wat betekent dit voor de paneelradiatoren? Niet veel, want het warmwater wordt dan in plaats van gasgestookte ketels met elektrische boilers opgewekt. In de utiliteit (overheidsgebouwen, ziekenhuizen, kantoren) zullen nog steeds radiatoren worden toegepast, omdat het financieel nog steeds interessant is. Dus voorlopig komen we ze nog volop tegen!