Lesdoelen:
Aan het eind van deze les ...:
Om er even in te komen...
Vorig jaar heb je al over verschillende elementen van poëzie geleerd. Weet je het nog?
- Wat is een rijmschema?
- Welke soorten rijm heb je allemaal?
Mocht je het even niet meer weten, klik dan hier voor de wikiwijs van vorig jaar met daarin de uitleg.
Theorie
Poëzie en muziek
Vandaag gaan we aan de slag met poëzie en muziek, want deze twee kunstvormen hebben veel met elkaar gemeen. Voor beide kunstvormen geldt dat de volgende elementen: taal, klank en ritme van essentieel belang zijn.
Verschillen
Het verschil tussen poëzie en muziek is de manier waarop deze elementen worden gebruikt. Zo is het ritme in een popnummer vaak veel regelmatiger dan het ritme, ook wel metrum genoemd, in gedicht. Dit hangt er ook vanaf wie het gedicht voordraagt. Bij een popnummer ligt het ritme vast en zal vrijwel iedereen hetzelfde ritme gebruiken. Bij het voordragen van een gedicht, is dat anders. Het is dan maar net waar degene die het voordraagt de nadruk op legt. Diegene bepaalt dus als het ware het ritme / metrum.
Daarnaast is het vaak ook heel duidelijk wat de boodschap is van een popnummer. De gedachtesprongen zijn hier vaak kleiner dan in een gedicht. Bij gedichten komt het regelmatig voor dat je die minstens twee keer moet lezen om te begrijpen wat er staat / wordt bedoeld. In een gedicht zijn de gedachtesprongen vaak groter.
Natuurlijk zijn er ook popnummers die een diepe betekenis hebben en natuurlijk zijn er ook gedichten die meteen heel duidelijk de boodschap overbrengen, dus het is niet zo zwart-wit als dat hierboven wordt beschreven.
Opdracht 1
Hieronder zie je een gedicht van Tim Hofman. Als het goed is, heb je dit gedicht vorig jaar ook al een keer gezien. Dit gedicht is een typisch voorbeeld van een gedicht dat je minstens twee keer moet lezen om het te begrijpen. Omdat Tim zoveel vragen kreeg over dit gedicht heeft hij uitlegd hoe je het moet lezen. Lees nu eerst het gedicht en kijk of je het begrijpt.
Weet jij nu wat je hebt zitten lezen? De kans is groot dat de betekenis van dit gedicht je nog niet helemaal duidelijk is. Bekijk dan nu het volgende filmpje om erachter te komen waar Tim z'n gedicht nou eigenlijk over gaat.
Lees nu het gedicht nog een keer en schrijf in één zin op waar dit gedicht over gaat.
Opdracht 2
Zoek een Nederlandstalige songtekst die een hele duidelijke boodschap heeft. Doe dit binnen 5 minuten! Kopieer en plak deze songtekst in een worddocument en schrijf eronder wat dan volgens jou de boodschap is in dit nummer.
Wanneer je dit hebt gedaan, maak je een elfje waarin die boodschap naar voren komt.
* Een elfje is een gedicht dat uit elf woorden bestaat. Een voorbeeld hiervan zie je hier:
1 woord
2 woorden
3 woorden
4 woorden
1 woord
Opdracht 3
Kies één van de woorden die hieronder staan en dat jou aanspreekt. Dit woord wordt de titel van jouw gedichtje, maar het woord mag zelf niet in het gedicht worden genoemd. Hieronder zie je een voorbeeld.
Woorden waaruit je kan kiezen:
hond baksteen school
beker water boot
vuur bloem kat
zus broer huiswerk
muziek pen playstation
voetbal auto afstandsbediening
Heb je zelf nou een geniaal woord dan mag je dat ook gebruiken.