Boek 4 - havo 4

Standaardverslag

 

De stiefmoeder

 

 

Naam: Safiya Özkan

Klas: H4F

 

Samenvatting

 

De stiefmoeder begint aanstekelijk. Claire, de quilt-koningin, wordt met forse streken neergezet. Zij is de stiefmoeder om wie het draait. 12 jaar getrouwd met Axel. En al even lang de stiefmoeder van Josefien.
In elk van de drie delen, genoemd naar de hoofdrolspelers Claire, Axel en Josefien, is ook echt iemand anders aan het woord, hoewel het toch in de 3e persoon staat. Claire is een slimme houwdegen, maar Axel is een lulletje die echt dingen zegt als ‘een stukje fiscaliteit’ en ‘concullega’s’ (p.86,87). En het deel Josefien lijkt wel door Carry Slee geschreven. Driemaal een authentiek geluid, maar je kunt je afvragen of dat werkt. En of op deze manier de schrijver haar personages wel gelijke kansen geeft. Dat niet de sympathie bij Claire komt te liggen, omdat de anderen het allemaal wat lulliger in de mond gelegd krijgen. Ze zijn geen partij voor haar.

Thema’s zijn natuurlijk het stiefmoederschap. Eén op de vijf gezinnen in Nederland is een stiefgezin, dus velen kunnen zich herkennen in de twijfels en irritaties van Claire.
Maar er is ook weinig dat niet thematisch doorwerkt. Let op de naam Claire, op haar quilten, op haar kleurenblindheid, op haar ‘voodoo’-poppetjes en haar hang naar rituelen.  Hoe werken het thema Dracula en de vollemaans symboliek door?
Of heeft Claire ook gewoon iets gemeens? Staat zij juist voor de stiefmoeder zoals we die uit sprookjes kennen? Beetje hekserig, stokend en onheilbrengend, maar er op den duur toch mee wegkomend? Is het boek De Stiefmoeder juist een waarschuwing aan de wereld? Pas op voor stiefmoeders!
Dus, bewijst Dorrestein met deze roman alle stiefmoeders wel een goede dienst? En waarom?

 

Analyse

 

Thema: De titel van het boek is ook gelijk het thema van het boek: de stiefmoeder. Uit verhalen hoor je wel dat het ‘de boze stiefmoeder’ is. Ze hoort wel bij het gezin, maar toch ook weer niet. Dat komt in dit verhaal duidelijk naar voren omdat het twaalf jaar goed gaat, maar daarna blijkt dat één geheim vrij veel te weeg kan brengen. Dat de vader eerder zijn dochter geloofd. En dat de dochter mama en papa weer bij elkaar wil hebben. Dit komt constant naar voren, zie bijvoorbeeld de quotes in dit boekverslag. Daarnaast heeft Josefien het idee het tegen haar halfzusjes bij haar moeder op te moeten boksen.

 

Personages:

Claire: de vrouw van Axel en de stiefmoeder van Josefien. Claire vindt het een ongemakkelijke positie als stiefmoeder, en besluit zich daarom zoveel mogelijk afzijdig te houden van problemen tussen Josefien en haar vader maar wilt wel graag een rol spelen in Josefiens leven en een sterke band met haar krijgen. Aan het einde van het verhaal heeft Claire een emotionele ontwikkeling doorgemaakt. Ze is veranderd naar een koel persoon die ondanks de situatie zich heel kalm gedraagt. Ze zegt ook dat ze zich zal gedragen naar hoe Axel en Josefien willen dat ze zich gedraagt; als een boze stiefmoeder.
Axel: de vader van Josefien en echtgenoot van Claire. Axel is iemand die zich meestal kalm en betrokken gedraagt. Claire heeft veel kritiek op Axel, omdat hij zijn dochter niet kan disciplineren en alles van Josefien maar pikt omdat het zijn “engeltje” is. Dit doet Axel alleen maar omdat hij bang is Josefien kwijt te raken. Daarom stelt hij zich altijd heel defensief op tegen Claire als zij iets over Josefien zegt.
Josefien: De dochter van Axel. Josefien is heel snel boos en zorgt vaak voor kleine ruzietjes. Dit komt omdat ze hevig aan het puberen is. Josefien mag Claire wel, maar heeft liever dat haar vader terug gaat naar haar eigen moeder. Soms denkt ze dat het beter is als Claire er niet meer zou zijn. Daarnaast loopt ze met een groot geheim; ze was ooit zwanger en heeft een abortus laten plegen.

 

Perspectief: Het boek bestaat uit drie delen: één deel wordt verteld vanuit Claire, het tweede deel door Axel en de laatste door Josefien. Vanuit Claire wordt er vanaf het moment dat ze in Engeland is, verteld. Axel vertelt wat eraan vooraf ging en gaat verder tot iets na het moment dat Claire eigenlijk thuis zou moeten komen. Josefien haar verhaal gaat verder waar die van Axel is gebleven na een week.

 

Ruimte: de eerste paar dagen speelt het verhaal zich af in Engeland, wanneer het vanuit Claire’s perspectief wordt geschreven, het verhaal speelt zich ook af in het atelier van Claire en bij hun thuis.

 

Tijd: Over het gehele verhaal gaat ongeveer twee weken: de eerste paar dagen is Claire in Engeland, maar ze blijft langer. Thuis vinden er ook nog een paar dagen plaats als Claire alweer thuis is. Het verhaal speelt zich af in het heden.

 

Spanning: Het boek heeft niet echt veel spanning wat ik wel jammer vind. Het had spannender gemaakt kunnen worden door bijvoorbeeld een heftige ruzie tussen Josefien en Claire maar dat is niet voorgekomen in het boek.

 

Einde: Op het einde realiseert Josefien zich dat ze eigenlijk erg ondankbaar is geweest tegenover Claire, Claire heeft heel veel voor haar gedaan maar ze heeft haar nooit bedankt. Ze bedenkt zich dat ze op z’n minst sorry moet zeggen tegen Claire.

 

Beoordeling

 

Toen ik begon aan dit boek verwachtte ik een spannend boek over een stiefmoeder en haar stiefdochter die veel problemen in hun relatie hebben. In het begin had ik ook veel verwarring en begreep ik niet dat het verhaal wordt verteld vanuit drie verschillende perspectieven, die van Josefien, Claire en Axel. Toen het duidelijker werd voor mij, werd het lezen ook een stuk makkelijker. Het boek was niet echt mijn favoriete boek omdat er niet veel gebeurde, vooral niet in het begin. Het begin ging vooral over Claire in Engeland en niet zozeer over de problemen tussen Claire en Josefien en dat had ik wel verwacht. Wanneer Claire vanuit Engeland weer naar huis kwam werd het boek leuker om te lezen en ging het ook sneller. Lezen vanuit het perspectief van Josefien vond ik het leukst omdat je dan ook echt gaat begrijpen waarom ze zo tegen Claire doet. In het verhaal zelf stonden niet heel erg veel moeilijke woorden dus dat was wel fijn. Ik had wel liever meer spanning gewild in het boek.

De schrijfster

 

Renate Dorrestein heeft maar liefst achttien romans uitgebracht en werd voor vele literaire prijzen genomineerd. Ze heeft dit boek geschreven door een voorval uit haar eigen leven. Ze is zelf een stiefmoeder en ze heeft ook een stiefdochter, hun hebben een heel gezellige relatie in tegenstelling tot het boek

 

Bronnen

 

http://renatedorrestein.nl/?page_id=184

https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/de-stiefmoeder-renate-dorrestein

https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-de-stiefmoeder-door-renate-dorrestein-72055

https://delezersvriend.wordpress.com/2011/11/30/renate-dorrestein-de-stiefmoeder/