les 2 gedrag

Aangeboren en aangeleerd gedrag

Alle gedrag dat dieren vertonen wordt bepaald door erfelijke factoren en door leerprocessen. Soms is het heel lastig om te bepalen of gedrag nu aangeboren (erfelijk) is of juist aangeleerd is. Want: wanneer beginnen dieren (en dus ook mensen) precies met leren? Is dit voor de geboorte of pas erna?

Volgens sommigen is erfelijk gedrag (of aangeboren gedrag) een pakketje gedragingen dat al vanaf de geboorte van het dier aanwezig is. Maar uit onderzoek blijkt dat baby’s na de geboorte geluiden herkennen die ze al in de baarmoeder hebben gehoord.

Naast de erfelijk bepaalde gedragingen, doet een dier ook ervaringen op: het leert.

De aanleg voor dit leergedrag is overigens wel erfelijk bepaald. Daarom is het afhankelijk van de diersoort of hij veel of weinig kan leren. Met andere woorden, niet elke diersoort zal ervaringen omzetten in veranderend gedrag. Een hond leert meer van ervaringen dan een schildpad.

Er zijn verschillende manieren waarop een dier iets kan leren:

Gewenning

 

Een dier leeft in een wereld met heel veel verschillende prikkels. Het kost veel te veel tijd en energie om op al deze prikkels te reageren. Bij gewenning gaat het om het afleren van reacties op bepaalde prikkels uit de omgeving die vaak herhaald worden of permanent aanwezig zijn en waar geen beloning of straf op volgt. Een dier leert zich zo te concentreren op de prikkels die wel belangrijk zijn.

Een voorbeeld van gewenning is een vogelverschrikker waar vogels niet meer van schrikken. Nadat de vogelverschrikker de vogels de eerste keer op de vlucht joeg, zullen de vogels hem vrij snel negeren omdat ze eraan gewend zijn geraakt.

video klassieke en operante conditionering https://youtu.be/H6LEcM0E0io

gedrag

Les 2 powerpoint gedragstheorieën

Boekje Gedrag (ethologie)
Lezen + maken Hoofdstuk 1, 2 en 7