Het begon met het ontstaan van De Republiek
Ingewikkelde dingen zoals onze democratie ontstaan nooit in één keer. Meestal duurt de ontwikkeling van zo’n bestuur eeuwen. Een volk leert meestal met vallen en opstaan wat het beste bestuur voor het land is. Dat geldt ook voor Nederland.
We hebben een lange geschiedenis doorgemaakt. Daarin zijn veel belangrijke dingen gebeurd. We beginnen met twee van deze belangrijke momenten in de Nederlandse geschiedenis. Waarom juist deze twee gebeurtenissen? Omdat deze gebeurtenissen met de ontwikkeling van ons bestuur en vooral van onze democratie te maken hebben.
Eerst bekijken we hoe ons land voor het eerst een zelfstandig bestuur kreeg na de Opstand tegen koning Filips de Tweede, die in 1568 begon. Daarna kijken we naar het tweede belangrijke moment: het ontstaan van het koninkrijk der Nederlanden in 1815. Ons land bestaat dus tweehonderd jaar als koninkrijk. Daarna gaan we kijken naar het tweede belangrijke moment: het ontstaan van het koninkrijk der Nederlanden in 1815. Ons land bestaat dus tweehonderd jaar als koninkrijk.
opdracht 1 Hoe Nederland een koninkrijk werd
Je gaat in je groepje aan de slag met opdracht 1A of 1B. Lees de opdrachten eerst goed door. Misschien hoor je van je docent welke opdracht je gaat doen of je maakt als groep keuze.
Spreek met de docent af hoe lang je de tijd hebt voor de opdracht.
Tot slot presenteert een groepje A aan een groepje B de uitkomsten van de opdracht en andersom.
In 1555 volgde Filips de Tweede zijn vader Karel de Vijfde op. Hun familie (de Habsburgers) had veel succes gehad. Ze hadden de keizerskroon van Duitsland gekregen en de koningstitel van Spanje. Ze waren daardoor ook de baas in Amerika dat net ontdekt was. Naast nog veel meer titels had Filips ook de titel ‘heer der Nederlanden’. Al snel nadat hij zijn vader had opgevolgd ging het mis tussen Filips en veel inwoners van de Nederlanden.
opdracht 1A
Hoe werd Filips de Heer der Nederlanden? Wat ging er mis en waarom?
Je onderzoekt de antwoorden op deze vragen in jouw groep.
- Verdeel de onderstaande vragen en ga op onderzoek uit. Je kunt gebruik maken van een geschiedenis boek, de Stercollectie geschiedenis of bronnen op internet.
- Noteer en/of bewaar alle informatie die je vindt en antwoord geeft op jouw vraag.
- Verwerk de informtie uit tot één verhaal.
1 Hoe werd Filips de Tweede Heer der Nederlanden? En welke landen bezat hij? Zoek een kaart op van landen die hij tot dan toe bezat.
2 Wat ging er mis en waarom? Hoe reageerde Filips? Ga hierbij in opde Beeldenstorm.
3 Wanneer werd de Republiek een onafhankelijk land en voor welk bestuur werd gekozen? Ga hierbij in op de Opstand. Zoek een kaart op van landen die behoren tot de nieuwe Republiek.
4 Zet de belangrijkste gebeurtenissen tijdens de opstand in een tijdbalk (jaar en gebeurtenis). Gebruik in ieder geval de jaartallen 1566, 1568, 1576, 1588 en 1648.
Bruikbare bronnen (zoek op tijdvak 5):
Kennisbank Stercollectie geschiedenis
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Opstand
https://www.scholieren.com/werkstuk/4131
https://historiek.net/de-opstand-1568-1648-blijft-fascinerende-geschiedenis/46748/
Toen in 1813 Napoleon verslagen was, eindigde de Franse bezetting van de Republiek en keerde de prins van Oranje terug. Het bestuur werd nu totaal veranderd. Willem de Eerste werd koning van het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden. In dit koninkrijk had de koning bijna alle macht. Hij benoemde ‘hulpjes’ (ministers) die hij ook zo weer kon ontslaan. Er was een parlement, maar de leden daarvan werden niet gekozen maar benoemd. De leden van de Eerste kamer werden door de koning benoemd. De leden van de Tweede Kamer werden door de Provinciale Staten benoemd. De macht van de koning werd alleen beperkt door de grondwet. Verder kon hij doen wat hij wilde. Het parlement mocht zich bijvoorbeeld niet bemoeien met het geld dat hij uitgaf.
opdracht 1B
Hoe ontstond het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden? Hoe was het bestuur geregeld? En waarom viel de staat na 1830 uit elkaar?
Je onderzoekt de antwoorden op deze vragen in jouw groep.
- Verdeel de onderstaande deelvragen en ga op onderzoek uit. Je kunt gebruik maken van een geschiedenis boek, de Stercollectie geschiedenis of bronnen op internet.
- Noteer en/of bewaar alle informatie die je vindt en antwoord geeft op jouw vraag.
- Verwerk de informtie uit tot één verhaal.
1 Hoe is de nieuwe staat Het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden in 1815 ontstaan? Zoek een kaart op van landendie hiertoe behoorden.
2 Hoe was het bestuur geregeld? Maak hiervan een schema en gebruik daarbij de opzet.
3 Wat ging er mis na 1830 en waarom? Wat waren de oorzaken voor opstand in de Zuidelike Nederlanden. Zoek of maak een kaart waarop je duidelijk maakt welke landen of delen tot het Koninkrijk behoren.
4 Zet de belangrijkste gebeurtenissen tijdens de opstand in de tijdbalk (jaar en gebeurtenis). Gebruik in ieder geval de jaartallen 1813, 1815, 1830, 1839.
Bronnen (zoek op tijdvak 8):
Kennisbank Stercollectie geschiedenis
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verenigd_Koninkrijk_der_Nederlanden
https://www.koninklijkhuis.nl/onderwerpen/koninkrijk-der-nederlanden/ontstaan-van-.
Het Plakkaat van Verlatinghe, ook bekend als de Acte van Verlatinghe en Akte van afzwering is een plakkaat van 26 juli 1581. Dit plakkaat werd overal opgehangen nadat de Staten-Generaal van de Nederlanden besloten hadden dat Filips II werd afgezet als wettige heerser der Nederlanden.
Dit plakkaat is de onafhankelijkheidsverklaring van de Nederlanden.
In dit plakkaat besloten de gewesten Brabant, Gelre en Zuthpen, Vlaanderen, Holland, Zeeland, Friesland, Mechelen en Utrecht om Filips II vervallen van de troon te verklaren. Ook de reden waarom ze dat doen stond er in. Filips had de vrijheden van de burgers niet erkend. Er werd gezocht naar een nieuwe vorst, maar die werd niet gevonden. Hierdoor werden de Nederlanden later een republiek.
opdracht 2 Een belangrijke verklaring
In viertallen.
Beantwoord de volgende vragen:
1 Waarom is deze verklaring een belangrijk moment in de Nederlandse geschiedenis?
2 Waarom was dit besluit van de Staten Generaal iets nieuws in die tijd?
- Bekijk één van de volgende filmpjes. Bespreek in de groep waar het filmje over gaat en bentwoord daarna de vraag.
https://nos.nl/video/627324-rutte-laat-obama-acte-van-verlatinghe-zien.html
https://www.youtube.com/watch?v=nOEBQQEPCVY
https://www.nemokennislink.nl/publicaties/hoe-nederland-geboren-werd/