Stap 5

Gebruik ruimte voor de natuur
Nederland is in het verleden vrij slordig omgegaan met de beschikbare natuur. De ruimte was nodig voor woningen, bedrijfsterreinen, wegen, spoorlijnen, enzovoort. Al werd er wel wat aan natuurbehoud gedaan. Nederland had twee nationale parken, in de jaren ’30 door particulieren opgezet, het Nationaal Park De Hoge Veluwe en het Nationaal Park Veluwezoom. Ook zijn er al heel lang verenigingen actief om landschappen te beschermen. Een voorbeeld daarvan is de Vereniging Natuurmonumenten die sinds 1906 bestaat en natuurgebieden in Nederland opkoopt of in beheer neemt.

In 1969 sloot Nederland zich aan bij The World Conservation Union (IUCN), een internationale organisatie die zich bezighoudt met bescherming van natuurgebieden. Sindsdien heeft de overheid steeds meer plekken aangewezen als nationaal park. Nederland heeft er inmiddels twintig.

Ook zonder de aanwijzing als nationaal park is het Nederlandse groen tegenwoordig wat veiliger. Neem het gebied tussen de grote steden in de Randstad, het Groene Hart, een gebied met plassen, weilanden, natuurgebieden en dorpen. In het Groene Hart mag alleen onder voorwaarden worden gebouwd. Daarnaast worden op verschillende plekken nieuwe natuurgebieden ingericht.

Ook in Duitsland stond vroeger de bescherming van de natuur niet bovenaan het lijstje, zeker niet in de DDR. In de DDR waren bijna alle meren en rivieren zwaar vervuild. Lozing van afval en bruinkool-gestookte elektriciteitscentrales waren de grote veroorzakers van de vervuiling. Na de opheffing van de DDR kreeg de natuur in de voormalige DDR de gelegenheid zich te herstellen.

In de BRD was men al eerder gealarmeerd. In de jaren ’80 stonden vooral de naaldbossen er slecht bij ten gevolge van de luchtverontreiniging. Verder is er jarenlang internationaal overleg geweest over maatregelen om de Rijn weer schoon te krijgen.

De scheiding tussen Oost- en West-Duitsland heeft voor de natuur een positief gevolg gehad. Aan de grens tussen de DDR en BRD ontstonden nieuwe natuurgebieden. Het waren stroken niemandsland waar niemand in mocht. De natuur had er vrij spel. De strook staat nu bekend als de Grüne Band.

Net als in Nederland werd het belang van natuurbescherming vanaf de jaren zestig en zeventig belangrijker en ook Duitsland sloot zich aan bij de IUCN. In 1970 werd het Beierse Woud aangewezen als nationaal park. Daarna volgden er nog veertien. In 1975 werd de Duitse vereniging voor milieu en natuurbescherming BUND opgericht. Net als de Vereniging Natuurmonumenten in Nederland beheert de BUND natuurgebieden. Nadat de DDR verenigd was met West-Duitsland, kocht de BUND stukje bij beetje de natuurgebieden in de Grüne Band op.

Vragen

  1. Wat doen zowel de Vereniging Natuurmonumenten als BUND om de natuur te beschermen?
  2. Wat hebben de Nederlandse en Duitse overheden gedaan om de natuur te beschermen?