Flora en fauna in het Noordpoolgebied
Eerst maak je kennis met het Noordpoolgebied. Hoe ziet dit gebied eruit?
Welke planten (flora) en dieren (fauna) kom je er tegen?
Een oceaan van zee-ijs en open water
Het Noordpoolgebied is een oceaan met enkele eilanden. Op deze oceaan drijft altijd een laag zee-ijs van enkele meters dik. Het is hobbelig met geulen en heuvels van opeengepakte ijsschotsen, dit noemen we pakijs. Alleen op Groenland (een landmassa) vind je landijs.
’s Zomers smelt een deel van al het ijs af, vooral aan de randen. In september is het deel van de oceaan dat met ijs bedekt is, het kleinst. Van oktober tot het begin van de volgende zomer breidt het ijs zich weer uit.
Vooral vanaf 2007 smelt er ’s zomers ongewoon veel weg, veel meer dan gemiddeld over de periode sinds 1979 (toen dat afsmelten voor het eerst goed werd bijgehouden). Daardoor ontstaan er brede stukken open water tussen de grens van het ijsgebied en de landmassa’s van Europa, Azië en Noord-Amerika. Hadden Barentsz en Van Heemskerck nu geleefd, dan hadden ze ’s zomers kans gehad een noordelijke doorvaart naar Indonesië te vinden.
Bekijk ook de video:
Leven op land en zee
Op het zee-ijs, op eilanden als Svalbard en in landstreken die aan de oceaan liggen leven ijsberen, zeehonden en andere zoogdieren met een dikke speklaag en ook veel vogels. In de niet-bevroren delen van de oceaan, zwemmen ook walvissen. Planten groeien er niet op het zee-ijs, wel op eilanden in het gebied en op aangrenzende landstreken.
Ook onder het oppervlak van de oceaan is er leven, zelfs onder het ijs. Sterker nog: het krioelt er van planten en dieren. Dat is te danken aan de kou. Het water is koud, zelfs beneden 0 graden. Toch blijft het vloeibaar omdat er zout in zit en zout het vriespunt van water verlaagt. En hoe kouder water is, hoe meer gassen en andere stoffen er in kunnen oplossen. Daarom is het water er zuurstofrijk en bevat het ook andere stoffen die planten en dieren nodig hebben. Onder het oceaanoppervlak groeien veel algen, zeewieren en andere waterplanten. Voedsel voor de dieren die in het water leven.
Leven op het land
In het Noordpoolgebied leeft ook nog een aantal volken dat afhankelijk zijn van het ijs. Een voorbeeld daarvan zijn de Inuit, een volk dat nog grotendeels volgens traditionele manieren leeft. Omdat het te koud is om iets te verbouwen, leven ze vooral van de jacht. Afhankelijk van het seizoen eten ze verschillende dieren: ganzen, vissen, ijsberen, zeehonden etc.
De Inuit zijn erg afhankelijk van hun leefomgeving. Als het ijs ooit zou verdwijnen, kunnen de Inuit daar ook niet meer leven. Er zijn nog Inuit die in Iglo's wonen en daar omheen leven. Maar de meeste Inuit leven tegenwoordig wel gewoon in dorpen en hebben een leven dat meer lijkt op dat van ons.
Bekijk de onderstaande video tot 6m40s.