Ruimte

Ruimte

De ruimte van het verhaal is het decor van het boek. Het kan een plaats zijn waar iets zich afspeelt, een situatie (bijvoorbeeld een dijkdoorbraak, een hittegolf enz.), of een politieke situatie (een dictatuur bijvoorbeeld) ten tijde van het verhaal. Ruimte is dus plaats, weer, politieke situatie en de sfeer. Dit zijn factoren die een grote invloed kunnen hebben op het verhaal, ze kunnen zelfs bepalend. Denk hierbij maar eens aan Zweinstein, kasteel en school in de boeken over Harry Potter. Of aan een verhaal over een jongen die wordt verkocht als slaaf.

De verhaalruimte geeft het verhaal dus een bepaalde sfeer, want het maakt echt verschil of het in een verhaal steeds regent of juist snikheet is; of het zich afspeelt in een donker, eenzaam landhuis in een onweersnacht of in een benauwde bovenwoning in de stad. Bovendien kan de verhaalruimte ook informatie verstrekken over de verhaalfiguren. Je krijgt bijvoorbeeld een indruk van iemands karakter, bezigheden of situatie als je weet hoe zijn woonruimte eruitziet. Een ordelijke kamer heeft over het algemeen een ordelijk mens als bewoner. Woont hij in een kale cel, dan is hij waarschijnlijk monnik of zit hij gevangen.

 

Ook kan de spanning worden verhoogd door de aandacht die een schrijver besteedt aan de verhaalruimte. Hieronder staan twee plaatjes van hetzelfde huis. Door de donkere wolken en de grillige takken van de  bomen lijkt het linker huis enger dan het rechter huis. Dit effect kan een schrijver ook opwekken door het gebruik van zijn woorden.