Stap 2

Water, te veel of juist te weinig
Een direct gevolg van de opwarming is de zeespiegelstijging. Of nauwkeuriger gezegd: versnelling van de wereldwijde zeespiegelstijging.

Tussen 1900 en 1993 is de zeespiegel wereldwijd jaarlijks 1,4 tot 2 millimeter gestegen, na 1993 jaarlijks met 3 millimeter. Deskundigen verwachten dat het in de 21e eeuw nog iets sneller zal gaan, al zal niet overal ter wereld de stijging van de zeespiegel even groot zijn. Het KNMI verwacht dat de zeespiegel voor de Nederlandse kust tussen 2014 en 2085 met 25 tot 80 centimeter zal stijgen. Tegelijk zal de bodem in Nederland, die al aan het inklinken is, verder dalen. Waarom de zeespiegel al stijgt en welke gevaren er dreigen voor Nederland zie je in het tweede fragment uit de film “Ons klimaat … verandert” van SchoolTV. Van 7,45 minuten “Door de opwarming smelt er meer landijs” tot en met 9,37 minuten “Een somber toekomstbeeld voor Nederland.”

 

Vragen

  1. De film noemt twee oorzaken van de zeespiegelstijging. Welke?
  2. Welk gevaar levert zeespiegelstijging voor Nederland op?
  3. Waarom wordt dit gevaar steeds groter?
  4. Waarom moeten niet alleen kustbewoners in Nederland rekening houden met dit toenemende gevaar?
  5. Welke bewoners in Spanje lopen door de zeespiegelstijging in toenemende mate hetzelfde gevaar als veel mensen in Nederland?

Ook laaggelegen kustgebieden in Spanje worden bedreigd door het stijgende zeewater. Op den duur zouden veel stranden aan de Spaanse kust onder water kunnen verdwijnen. De stranden trekken jaarlijks grote hoeveelheden toeristen en aantasting van de kust zou voor de Spaanse toeristenindustrie een enorme klap zijn.

Een ander gevolg van de temperatuurstijging heeft met neerslag te maken. In Nederland wordt het gemiddeld natter. Dat geldt voor het gehele stroomgebied van de Maas (België en Frankrijk) en de Rijn (Zwitserland, Frankrijk en Duitsland). Deze grote rivieren in Nederland krijgen vaker grote hoeveelheden water te verwerken. Zoveel dat de kans bestaat dat ze buiten hun oevers treden en de dijken bedreigen. Een dergelijke serieuze dreiging vond plaats in 1993 en 1995. In dat laatste jaar zijn diverse plaatsen aan de Rijn (en verderop de Waal) ontruimd en de inwoners geëvacueerd.

Om die dreiging in de toekomst het hoofd te bieden zijn de rivierdijken in heel het land verhoogd en verstevigd en is het project “Ruimte voor de rivier” opgestart. Met allerlei maatregelen wordt ervoor gezorgd dat er meer water kan in de uiterwaarden. Met een mooie omschrijving zegt men dat ‘het waterbergend vermogen van de uiterwaarden wordt vergroot’.

Kijk naar de film “Ruimte voor de rivier.”


Vragen

  1. Noem drie manieren om meer ruimte te maken voor water in een rivier.
  2. Wat voor nieuwsberichten over neerslag in Nederland zul je de komende jaren steeds vaker horen?

Voor Spanje ligt de situatie anders: er dreigt een toenemend watertekort. Dat heeft verschillende oorzaken:

Het gevolg is verdroging van de bodem op meer plaatsen. Wat dat betekent voor landbouw en vegetatie, zie je in Stap 3. Rivieren vallen vaker droog en de watervoorraad in stuwmeren neemt af. Voor de landbouw en de drinkwatervoorziening in steden betekent het dat het watergebruik er vaker op rantsoen wordt gezet. Zowel in de steden als op het platteland zullen bewoners vaker zuinig aan moeten doen met water. En dat terwijl de behoefte aan water toeneemt als het warmer wordt.

Niet alleen de Spanjaarden zelf zullen vaker met waterschaarste te maken krijgen, ook de buitenlandse toeristen. Voor hen moet veel water worden aangevoerd, voor zwembaden bijvoorbeeld en om te douchen. De kans bestaat dat waterschaarste toeristen zal afschrikken en een reden vormt om uit Spanje weg te blijven.

Vraag

  1. Waarom is toenemend watertekort in Spanje een bedreiging voor de werkgelegenheid in Spanje?