Toedieningswijze injecteren
Dosering, wachttijden en toediening van diergeneesmiddelen
Casus 1
Een schapenhouder wil zijn 60 Texelaar ooien ontwormen met het middel Cydectin. Hoeveel middel moet je klaarzetten en welke mogelijkheden zijn er om het middel toe te dienen.
Casus 2
Boer Harms heeft een aantal kalveren met schurft. Hij wil ze hiervoor behandelen. Welk middel zou hij kunnen gebruiken? Hoe moet dit middel gebruikt worden?
Casus 3
Een zeugenhouder wil zijn varkens zelf enten tegen Vlekziekte. Mag je hem zomaar entstof meegeven?
Casus 4
De schapen van Gerrit hebben schapenluis. Hij wil ze vandaag behandelen met Butox. Nu belt hij om te vragen wanneer de dieren naar de slager mogen. Kun je dit voor hem uitzoeken.
Casus 5
Piet wil zijn pinken aan het begin van het stalseizoen ontwormen met Noromectin injectie. Wat is de werkzame stof? Hoeveel moet een pink met een geschat gewicht van 300 kg krijgen? Wat is de wachttijd voor dit middel?
Casus 6
Een eigenaar van een manege wil graag ontwormingsmiddel voor al zijn paarden en belt naar de praktijk. Mag je dit zo voor hem klaarleggen? Welke informatie heb je nodig?
Casus 7
Een eigenaar van een kat heeft nog Drontal (Large) Cat ontwormingsmiddel liggen, zijn kat weegt 5kg. Hij weet niet zo goed hoeveel hij de kat moet geven. Wat adviseer jij hem?
http://diergeneesmiddelen.info/index.php/14-bijsluiters/ontwormingsmiddelen/178-drontal-cat
Casus 8
Een eigenaar van een hond moet zijn hond de pijnstiller Metacam geven, de hond weegt 25kg. Hij heeft een aantal vragen:
Training (persoonlijke) hygiëne
Vervolg training hygiëne
We hebben het vorige week over hygiëne gehad en het belang van jezelf goed beschermen. Als toekomstig paraveterinair krijgen jullie ook een belangrijke rol in de voorlichting naar mensen toe. We gaan hier nu alvast een beetje mee oefenen. Jullie gaan de onderstaande opdracht in tweetallen uitwerken.
De opdracht:
Let op: als je plaatjes en of foto’s gebruikt bij je poster/folder, plaats dan de bron van het plaatje er in het klein bij. Anders is het plagiaat! De teksten in de folder en op de poster MOET in jullie eigen taal zijn.
Naderen van de geboorte
Fases van de geboorte:
Na een draagtijd van ongeveer 5 maanden min vijf dagen worden de lammeren geboren. Bij de geboorte worden 5 fases onderscheiden.
Voorbereidingsfase - de uier zwelt , de uierhuid wordt rood en strak gespannen. Het weefsel rondom de geboorteweg wordt losser en de kling wordt rood en zwelt op.
Ontsluitingsfase - nu wordt de baarmoeder door weeën geopend. De vruchtblazen worden in de schede geperst en zullen tenslotte door de verhoogde druk springen. Dit stadium duurt enige uren en de schapen hebben de neiging zich af te zonderen en zich onrustig te gedragen.
Uitdrijvingsfase- het schaap is erg onrustig. De weeën worden ondersteund door de buikpers en daardoor komt de vrucht in de schede om vervolgens naar buiten te worden geperst. De duur van deze periode varieert van een half uur tot enige uren. De meeste lammeren (90%) worden in de kopligging geboren, dit is de normale bevalling. De andere 10% in stuitligging, dit is een abnormale ligging waarbij hulp nodig is.
Nageboortefase- De nageboorte komt bij eenlingen ongeveer een half uur tot enkele uren na de geboorte. Bij meerlingen enkele uren na de geboorte van het eerste lam. Na de geboorte trekt de baarmoeder samen.
Herstelfase- Na het werpen van de jongen zal moederdier nog enkele dagen navloeien, dit is normaal. Tijdens deze periode controleer je de ooi regelmatig op uierontsteking.
Hoe kun je zien of de geboorte op komst is?
Afzondering - het schaap is een kudde dier. Als het zich afzondert van de kudde is er iets aan de hand. Dit kan de naderende bevalling zijn, maar kan ook duiden op ziekte.
Onrust - Het schaap wordt onrustig en zoekt een plaats om te werpen. Andere ooien worden soms weg gejaagd. Het schaap gaat vaak liggen, staat weer op, loopt een rondje en gaat weer liggen.
Krabben - De ooi krabt met de voorpoten in het stro.
Rondlopen - vaak loopt de ooi steeds rondjes, soms zelf zo vaak dat het aan de ligging van het stro te zien is.
Likken - De ooi likt met de tong langs haar lippen.
Omkijken - het schaap kijkt om naar de buik, want ze voelt daar iets vreemds.
Vaak zullen de ooien in de groep hun jongen werpen, hierdoor blijven ze vaak rustiger. Blijf wel in de gaten houden dat na de geboorte de moeder de jongen aflikt en andere ooien niet. Moederdier wil hun jongen wel eens verstoten als andere ooien eraan hebben gelikt.
Taak van de “verlosser”
Het is per ras verschillend hoe veel je moet helpen. Heideschapen werpen vrijwel altijd zonder hulp hun lammeren terwijl Texelaars juist meer hulp nodig hebben.
Als je ziet dat een schaap gaat werpen zorg je dat je alle materialen die je eventueel nodig zou kunnen hebben klaar hebt staan (dit zal per bedrijf verschillen).
Materialen:
Let op voordat je gaat ingrijpen:
Geboorte problemen:
Geboorte problemen kunnen optreden door:
Liggingen van lammeren:
Kopligging - dit is de normale ligging. Bij deze ligging ligt het lam met gestrekte pootjes onder kop en recht voor het geboorte kanaal. Als het lam goed ligt en er verder geen bovenstaande problemen voordoen, wordt het lam vanzelf ter wereld gebracht zonder enige hulp. Dan komen eerst de 2 voorpootjes en dan de kop en uiteindelijk de rest van het lammetje.
Stuitligging - bij deze ligging licht het dier met zijn achterpoten naar het geboorte kanaal toe. Het dier kan met enige trekkracht in deze ligging ter wereld gebracht worden. Tijdens de verlossing breekt de navelstreng snel af dus er is meer kans op verstikking.
Deze ligging is te herkennen dankzij de klauwtjes die naar beneden zijn gericht. Voor jonge ooien kan deze ligging problemen geven!
Carpaalligging - bij deze ligging heeft een voorbeentje of beide zich niet gestrekt maar ligt gebogen in het schoudergewricht, de elleboog en de voorknie liggen naast de hals en borst. Hierbij is enige hulp van toepassing. Het beentje dient goed gelegd te worden, door de voorknie eerst wat naar omhoog te brengen langs de hals en het klauwtje in gebogen toestand naar voren trekken en dan kan het pootje gestrekt worden in het geboortekanaal. Met behulp van enige trekkracht, maak gebruik van de weeën, wordt het dier normaal geboren.
Schouderligging - hierbij is het voorpootje sterk gebogen in het schoudergewricht en ligt het geheel langs de romp teruggeslagen. De kop moet worden terug geduwd de baarmoeder in voor voldoende ruimte. Maar als de baarmoeder al te ver is samengetrokken pas dan op met baarmoeder scheuringen. De voorknie dient naar voren gehaald te worden, zodat het dier in de carpaalligging komt te liggen. En dan kan het dier op dezelfde manier als bij de carpaal ligging geboren worden.
Tarsaalligging - dit houdt in dat een achterbeentje of beide van een lam in stuitligging zich niet heeft gestrekt maar ligt gebogen in het heupgewricht. De knie en de hak liggen opgevouwen onder de buik van het lam. het lam moet bij deze ligging eerst voldoende worden terug geduwd voor de ruimte. Het onderbeentje haal je langs de baarmoederwand naar je toe, hierbij moet het beentje zoveel mogelijk gebogen blijven ter bescherming van de baarmoeder. Het beentje wordt dan in de geboorteweg gestrekt. Het lam wordt dan in de stuitligging geboren.
Heupligging - het achterbeentje is sterk gebogen in het heupgewricht en ligt geheel langs de romp terug geslagen. het lam ligt hierbij ook in stuitligging. Er is weer voldoende ruimte nodig, dus dient het lam terug geduwd te worden. Je probeert dan de hak naar je toe te trekken, hierdoor komt het lam in de tarsaalligging terecht. De tarsaalligging wordt op de boven genoemde manier goed gelegd en verlost.
Teruggeslagen kop - dit ontstaat nog wel eens wanneer men te vroeg aan de voorpootjes trekt terwijl de baarmoeder nog niet genoeg is samengetrokken en het schaap nog niet perst. De kop moet eerst goedgelegd worden voordat je er trekkracht op uitoefent. Ook hierbij is er weer ruimte nodig. De kop moet voorzichtig onderlangs naar je toe gehaald worden en dan het lam op de normale manier verlossen, pas wel op dat de kop niet weer terug schiet of niet mee komt.
Schouder/elleboogligging - hierbij zijn de voorpootjes niet helemaal gestrekt. De voorpootjes zijn dan gebogen in de schouder(s) en elleboog(en). Het snoetje ligt dan ter hoogte van de klauwtjes. In deze gevallen worden de lammeren meestal spontaan geboren. Is dit niet het geval dan moet het lam een stukje terug geduwd worden en de beide pootjes moeten dan gestrekt worden. Daarna wordt het lam vlot geboren in de normale kopligging.
Ingrijpen bij een verlossing: