Economische politiek

Economische politiek

Lees de Kennisbank: Overheid en bestuur

Waar of niet waar?

De overheid heeft op veel terreinen invloed. Veel beslissingen van de overheid hebben invloed op de economie. Je zegt: de overheid voert economische politiek.

Als in een land van de invloed van de overheid zeer groot is, spreek je van een planeconomie. Heeft de overheid in een land geen invloed, dan heeft dat land een vrije markteconomie.  Dit komt eigenlijk niet voor. Een land heeft een gemengde economie als de overheid wel invloed heeft, maar niet alles regelt. Dit laatste wordt ook wel een sociale markteconomie genoemd. Nederland is hier een voorbeeld van. In principe laat de overheid de markt zijn werk doen maar ze hebben wel regels over minumumlonen, arbeidsomstandigheden en uitkeringen opgesteld

Planeconomie of markteconomie?
1. Lees de zinnen hieronder.
Welke zinnen passen het best bij een planeconomie en welke passen het best bij een markteconomie?

  1. De overheid bepaalt of en waar Schiphol mag uitbreiden.
  2. De verkoopprijs van een spijkerbroek wordt vastgesteld door de winkelier.
  3. De boer bepaalt of hij maïs of graan verbouwt.
  4. In de Arbeidstijdenwet is vastgesteld dat iemand van 14 jaar op een schooldag niet meer dan 2 uur mag werken.
  5. De winkels mogen kiezen of ze 's zondags wel of niet geopend zijn.
  6. Om een autorijschool te beginnnen, heb je geen ondernemersdiploma nodig.

2. Wat denk je?
Is er in Nederland sprake van een planeconomie, van een markteconomie of van een gemengde economie?

Veel of weinig ambtenaren?
Gerda en Micha zijn het niet met elkaar eens.
Volgens Gerda heeft een land met een markteconomie in verhouding meer ambtenaren dan een land met een planeconomie.
Micha denkt dat in een land met een planeconomie het aantal ambtenaren juist groter is dan in een markteconomie.

3. Wie heeft er volgens jou gelijk? Leg je antwoord uit.