Je hebt gezien dat de intensieve landbouw nadelen heeft voor het milieu en voor het dierenwelzijn van de landbouwhuisdieren. Steeds meer mensen vinden dat de landbouw rekening moet houden met het milieu en met de dieren.
De biologische landbouw probeert het milieu te sparen en toch voldoende voedsel te produceren.
In plaats van monoculturen wordt hier gewerkt met kleine stukken grond waarin gewassen elkaar afwisselen. Hierdoor is er een kleinere kans op insectenplagen en kunnen ziekteverwekkers zich minder snel uitbreiden.
Ook wordt er vruchtwisseling toegepast. Dat betekent dat er nooit 2 keer achter elkaar op een stuk grond hetzelfde gewas wordt verbouwd. Het voordeel hiervan is dat ziekteverwekkers geen kans krijgen om het volgend jaar het gewas aan te tasten. Ook wordt de bodem minder uitgeput omdat elk gewas net even andere voedingsstoffen nodig heeft.
Voorbeelden van biologische landbouw
Biologische landbouw heeft dus voor- en nadelen. Deze zijn samengevat in de tabel in je werkboek.
Zet in de tabel in je werkboek een kruisje in de juiste kolom: voordeel of nadeel biologische landbouw |
Natuurlijke plaagbestrijding in de Hoeksche Waard
In deze opdracht gaan jullie zien hoe biologen geografische hulpmiddelen gebruiken om er voor te zorgen dat de boeren in de Hoeksche Waard veel minder chemische bestrijdingsmiddelen hoeven te gebruiken om hun gewassen te beschermen.
Wat doet de bioloog?
De grootste plaag voor de boeren in dit gebied zijn bladluizen.
Het is de taak van de bioloog om uit te zoeken hoe de natuurlijke vijanden van de bladluis kunnen worden ingezet in dit gebied, om de plaag te bestrijden.
In de Hoeksche Waard liggen veel dijken en kreken die ecologisch worden beheerd. Dit betekent dat er veel meer soorten planten groeien en dat dit een aantrekkelijk leefgebied is voor veel dieren. Ook voor de natuurlijke vijanden (rovers) van de bladluis.
![]() |
![]() |
figuur 1: Voorbeelden van ecologische beheerde kreken en dijken
De onderzoekers vragen zich het volgende af: als er op meer plekken dit ecologisch beheer wordt toegepast, is het dan mogelijk om rovers in het gebied te krijgen die de bladluizen kunnen bestrijden? Als de boeren de randen van hun akkers en sloten op deze manier zouden beheren, zou dat dan voldoende kunnen zijn?
In een klein deel van de Hoeksche Waard zijn de onderzoekers aan de slag gegaan met deze vragen.
Wat zijn de belangrijkste vragen:
Inrichting van de akker- en slootranden
Om de eerste vraag te beantwoorden hebben biologen gekeken naar welke (combinatie) van planten er bij de dijken en de kreken staan waar de rovers leven.
In het onderzoeksgebied zijn de akker- en slootranden op die manier ingericht en daarna is er gekeken of er dan ook rovers komen.
Daarvoor zijn potvallen geplaatst en is er gekeken hoeveel rovers er zitten.
Figuur 2: resultaten van de potvallen
Uit figuur 2 blijkt dat er inderdaad veel rovers voorkomen. Daarnaast komen er ook veel sluipwespen en zweefvliegen op deze leefgebieden af. Ook dit zijn natuurlijke vijanden van bladluizen.
Het invloedsgebied van de ecologisch beheerde akker- en slootranden
Om de 2e vraag te beantwoorden is er gekeken hoever de rovers de gewassen in trekken om de bladluizen op te eten. En er is gekeken hoever de invloed van de vliegende rovers is vanaf de randen.
Uit dit onderzoek blijkt dat de kruipende rovers ongeveer 150 meter ver de gewassen in trekken en dat de vliegende rovers ongeveer 1000 meter invloed uitoefenen, maar dat deze invloed minder sterk is dan die van de kruipende rovers.
Figuur 3: Afstanden invloed rovers
De onderzoekers trekken de volgende conclusies:
WebQuest Plastic Soep
Samen met je leerteam ga je een presentatie maken waarin jullie een oplossing proberen te vinden voor de plastic soep.
Voor de presentatie kan je kiezen uit de volgende 2 vormen:
1. Een filmpje
2. Een PowerPointpresentatie die je zelf van commentaar voorziet
Wat moet er in jullie presentatie voorkomen:
- Wat is de plastic soep
- Hoe is deze ontstaan
- Welke omvang heeft de plastic soep
- Waaruit bestaat de plastic soep
- Wat voor invloed heeft de plastic soep op het milieu, de mens en de maatschappij
- Wat jullie oplossing is voor het probleem
Bedenk bij jullie oplossing dat kosten een belangrijke rol spelen. Dus zorg ervoor dat jullie oplossing uitgevoerd kan worden.
Je kan bij het maken van je presentatie gebruik maken van de volgende bronnen:
http://plasticsoupfoundation.org
WebQuest El Nino
Samen met je leerteam ga je een presentatie maken waarin jullie aan de resst van de klas het fenomeen El Nino uitleggen.
Voor de presentatie kan je kiezen uit de volgende 2 vormen:
1. Een filmpje
2. Een PowerPointpresentatie die je zelf van commentaar voorziet
Wat moet er in jullie presentatie voorkomen:
- Wat is El Nino
- Hoe ontstaat El Nino
- Wat zijn de gevolgen van El Nino
- Hoe vaak komt het voor?
- Wat is La Nina en wat heeft dit te maken met El Nino?
- Heeft het te maken met huidige de klimaatveranderingen?
Zorg ervoor dat je klasgenoten je presentatie begrijpen! Ze moeten na het zien van je presentatie de bovenstaande vragen kunnen beantwoorden.
Je kan bij het maken van je presentatie gebruik maken van de volgende bronnen:
El Nino: het ongewenste kerstkind
Animatie over El Nino en La Nina
In les 6 staat een artikel van Freek Vonk over de introductie van de reuzenpad in Australie en wat daar mis is gegaan.
Dit is een voorbeeld van de introductie van een exotisch organisme in een ecosysteem waar het oorspronkelijk niet in thuis hoort.
Opdracht:
- Zoek naar voorbeelden in Nederland waar exoten zijn geintroduceerd.
- Geef minimaal 1 voorbeeld waarin het goed is gegaan en 1 voorbeeld waarin het fout is gegaan
- Verwerk dit in een aantrekkelijke presentatie die duidelijk uitlegt wat de introductie van exoten is en wat de gevolgen kunnen zijn.
Het plaatje van een ijsbeer op een kleine ijsschots is het symbool geworden van de huidge klimaatverandering. Als je voor deze opdracht kiest, maak je een presentatie over de klimaatveranderingen van dit moment. Er zijn mensen die zeggen dat we anders moeten gaan leven omdat we de aarde onleefbaar maken. Terwijl anderen beweren dat het helemaal niet komt door de invloed van de mens. Wat nou is waar? | ![]() |
De opdracht:
- Maak een presentatie waarin de voor- en tegenstanders van het idee dat de mens verantwoordelijk is voor de klimaatverandering aan bod komen
- De presentatievorm kies je zelf: een poster, PowerPoint, filmpje
- Beschrijf wat de gevolgen zijn van de huidige klimaatveranderingen voor de ijsbeer (leefgebied, voedsel ed.)
- Kunnen wij mensen iets doen om de klimaatverandering te stoppen en zo het leefgebied van de ijsbeer te behouden?
Een vakantie is al snel een grote aanslag op het milieu en zorgt er voor dat je ecologische voetafdruk een stuk groter wordt.
Ver weg met het vliegtuig, daar een jeep huren en door de natuur racen, logeren in een resort waar een stuk oerwoud voor gekapt is...
Maar uiteraard kan het ook anders.
Jullie presentatie gaat over een vakantie die duurzaam is.
In de presentatie moeten in ieder geval de volgende aspecten aan de orde komen:
- Welke keuzes maken jullie om de duurzaamheid te vergroten?
- Waar blijkt uit dat deze keuzes duurzaam zijn?
- Wat zijn de kosten in vergelijkbaar met het niet duurzame alternatief
- De presentatie is aantrekkelijk en overtuigd mensen om deze vakantie te gaan boeken
In les 5 doen we een speurtocht met pdf-maps.
Als je dit onderwerp kiest, maak je zelf een vergelijkbare speurtocht met dit programma over een onderwerp dat met het thema Mens & Milieu te maken heeft.
De speurtocht doen we dan niet, maar je presenteert je applicatie zodat duidelijk wordt wat de bedoeling is.
Je mag de docent om technische hulp vragen (bijvoorbeeld voor de ondergrond kaart en hoe het programma werkt), maar de inhoud bepalen julie helemaal zelf. Het buiten uitzetten van de speurtocht mag je niet tijdens lesuren doen. het verwerken van de informatie uiteraard wel.
De speurtocht moet voldoen aan de volgende eisen:
- Moet uitvoerbaar zijn (dus moet helemaal af zijn)
- Mag niet langer duren dan 45 minuten (te voet)
- Moet in de omgeving van de school plaatsvinden (laat dit checken door de docent)
- Moet iets toevoegen aan de lesstof die we in dit thema behandelen
Maak eerst een opzet en laat deze goedkeuren door de docent voor je echt begint.
WebQuest Palmolie als biobrandstof
Palmolie als biobrandstof. Het klinkt erg duurzaam om in plaats van fossiele brandstoffen te zoeken naar CO2 neutrale alternatieven.
Maar is palmolie als biobrandstof wel zo duurzaam? Met je leerteam ga je op internet op zoek naar informatie die je verwerkt in een presentatie.
Voor de presentatie kan je kiezen uit de volgende 2 vormen:
1. Een filmpje
2. Een PowerPointpresentatie die je zelf van commentaar voorziet
Wat moet er in jullie presentatie voorkomen:
- Hoe werkt palmolie als biobrandstof
- Hoe wordt het gewonnen
- Wat is daarvoor nodig
- Waarom is het wel, of waarom is het niet duurzaam
- Wat vinden jullie zelf
Kies een standpunt: wel of niet duurzaam. En maak je presentatie zo, dat je mensen probeert te overtuigen van jullie mening.
Je kan bij het maken van je presentatie gebruik maken van de volgende bronnen:
In Nederland worden grote stukken natuur soms doorsneden door grote wegen. Dit is gevaarlijk voor dieren en mensen zoals je hebt gezien in deze les. Om er voor te zorgen dat dieren veilig over kunnen steken hebben we op veel plaatsen zogenaamde ecoducten gemaakt.
Bekijk de volgende film en beantwoord daarna de vragen over ecoducten: