Voorbeeld 2

dit is een voorbeeld van kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme, en 41: racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden.

De ingebruikname van concentratiekamp Dachau (1933):

Het concentratiekamp Dachau, niet ver van München - de stad waar Hitlers opkomst begon - was gedurende de hele oorlog het 'modelkamp' dat als voorbeeld diende voor andere con-centratiekampen in het Derde Rijk. Het werd opgericht door Hitlers rechterhand, Heinrich Himmler, de chef van de SS die de ideologische en militaire kern vormde van de Hitlerbeweging.

In welke opzichten vormde Dachau een model voor andere kampen?

  1. Het hek van Dachau met het beruchte opschrift
    Arbeid maakt vrij.
    In één opzicht niet: het was geen vernietigingskamp. Maar er was wel één gaskamer die als 'badkamer' was aangeduid en waarvan de douchekoppen niet op de waterleiding waren aangesloten maar op een voorziening om Zyklon B (gifgas) te verspreiden. Deze gaskamer werd echter niet systematisch gebruikt.
  2. Het was een trainingskamp voor SS-ers die in andere kampen werden ingezet als leiders of bewakers.
  3. Dachau was het eerste kamp waar de kampcommandant de absolute macht had, ongehinderd door wetten of rechten die in de gewone samenleving golden. Hij heerste over leven en dood van alle bewoners. Dachau vormde dus een 'staat binnen de staat', en dit gold ook voor de kampen die naar model van Dachau werden georganiseerd. Gevangenen waren rechteloos.
  4. De bouw van het kamp ging ook als voorbeeld gelden. Het bestond uit twee sectoren: het concentratiekamp en het crematorium. Het kamp had een capaciteit van 5000 gevangenen die waren ondergebracht in 32 barakken. Tussen deze barakken en de keuken en de gevangenis was een grote binnenplaats waar de gevangenen zich dagelijks moesten opstellen en waar ook executies werden uitgevoerd. Om het kamp heen waren hekken met prikkeldraad geplaatst met daarachter een gracht en een muur met zeven wachttorens.
  5. De gevangenen werden als dwangarbeiders gebruikt die in buitencommando's werden geplaatst om te werken in verschillende fabrieken, vooral in de wapenindustrie.
  6. In de loop van de twaalf jaar waarin de nazi's regeerden, werd het kamp bevolkt door alle soorten gevangenen die ook in andere kampen werden vastgezet:
  7. In Dachau werden ook gruwelijke medische experimenten uitgevoerd op gevangenen, om bijvoorbeeld voor de luchtmacht te onderzoeken hoeveel g-krachten een mens kan verdragen.

​Van de 206.000 mensen die er gevangen hebben gezeten, zijn er minstens 41.500 vermoord. Er hebben ook ruim 2000 Nederlanders gevangen gezeten, waaronder de verzetspriester Titus Brandsma en de van Curaçao afkomstige joodse verzetsman George Maduro, naar wie Madurodam is vernoemd.