Cultuurgebieden
Bij hoofdstuk 2 heb je geleerd wat cultuur is en welke elementen daar bij horen. Nu je deze kennis hebt ga je proberen de wereld in te delen in cultuurgebieden.
Een cultuurgebied is een gebied waar mensen kenmerken met elkaar gemeen hebben op het gebied van geloof, muziek, kleding, taal en andere zaken.
In hoofdstuk 2 heb je bij een opdracht zeven verschillende cultuurelementen uit de Nederlandse cultuur opgeschreven. Nederland is maar een klein gebied en je kunt je voorstellen dat we in de wereld een heleboel verschillende cultuurgebieden kunnen onderscheiden. Om het een beetje overzichtelijk te houden zijn de culturen in de wereld ingedeeld in zes grote groepen.
Hieronder worden ze beschreven, je moet alle gebieden kennen en van elk cultuurgebied ook een aantal goede voorbeelden kunnen noemen.
Opdracht 1. (Tip: gebruik bij deze opdracht blz. 241 uit de groene atlas )
Je krijgt van jouw docent een kaartje van de wereld, hierin teken je de grote cultuurgebieden van de wereld, ook zorg je voor een goede duidelijke legenda. Omdat er zes cultuurgebieden zijn, heb je dus zes kleuren nodig voor je legenda. Werk netjes! In plaats van inkleuren kun je de gebieden ook arceren. Dan streep je (netjes) een gebied bijv. met blauw en hoef je niet alles in te kleuren. In de legenda geef je die arcering dan ook netjes weer.
Je hoeft niet dezelfde kleuren als de atlas te gebruiken, maar jouw legenda moet wel kloppen
1 De westerse wereld: Europa, Noord-Amerika, Oceanië en Japan. (donkergroen op blz. 241B)
2 De islamitische wereld: Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Indonesië. (lichtgroen op blz. 241B)
3 Latijns Amerika : Midden-Amerika en Zuid-Amerika. (oranje op blz. 241B)
4 Sub-Sahara Afrika: Afrika ten zuiden van de Sahara (roze op blz. 241B)
5 Voormalig Sovjet-Unie: delen van Oost-Europa en het noorden van Azië. (groen/bruinig op blz. 241B)
6 Azie: alle overige landen in Azie, o.a. China, India ( heel veel verschillende kleuren op blz. 241B)
Deze gebieden moet je kennen, dus leer waar de verschilldende cultuurgebieden liggen.
Opdracht 2.
In de atlas zie je dat er in Azië een aantal aparte cultuurgebieden/zones worden onderscheiden. Welke verschillende zones worden er genoemd ( noem er 4) in de Atlas ( gebruik blz. 241 B).
Opdracht 3.
Over welk cultuurelement (zie vorige hoofdstuk) gaat het bij opdracht 2 vooral?
Na het maken en nabespreken van opdracht 1 heb je gemerkt dat er nogal verschillende meningen zijn over het verdelen van de cultuurgebieden. We gaan nu bij de volgende opdrachten aan de hand van verschillende kaarten uit de Grote Bosatlas (54e editie) verder kijken naar de cultuurgebieden op aarde.
Atlasopdracht
2. Op kaart 241A zie je dat sommige gebieden gestreept zijn en dus twee kleuren hebben. Waarom zijn die gebieden gestreept denk je?
3. Welk cultuurelement zou een oorzaak kunnen zijn voor het ontstaan van deze gestreepte gebieden. Gebruik de kaarten op blz. 236 in je antwoord.
4. Vergelijk nu kaart 241A met kaart 241B. Schrijf drie verschillen en drie overeenkomsten op over de indeling van de cultuurgebieden tussen de beide kaarten.
De cultuurgebieden
Om duidelijk te hebben waarover we praten (dus welke gebieden je moet leren voor de toets), maken wij onderscheid tussen de volgende zes grote cultuurgebieden op de aarde:
De Westerse Wereld
Jij en ik leven in de Westerse Wereld. Kenmerken voor dit westers cultuurgebied is het christelijk geloof, hierbij hoort ook het rooms-katholieke geloof. De meeste mensen in dit cultuur spreken naast hun eigen taal ook vaak goed Engels. In dit cultuurgebied wordt veel waarde gehecht aan democratie en vrijheid van meningsuiting. De westerse wereld is in het verleden de baas geweest over veel andere landen in de wereld, tegenwoordig wordt Amerika als leidinggevend land gezien. Vandaar ook dat wij in Nederland goed in de gaten houden wat president Trump doet. Tegenwoordig is de westerse wereld nog steeds een rijke, machtige wereld, maar deze macht verschuift naar zoals China en India. Deze twee landen hebben heel veel inwoners en zijn zich goed aan het ontwikkelen.
Islamitische wereld.
In de islamitische wereld is de godsdienst een heel belangrijk cultuurelement, de godsdienst bepaalt voor een heel belangrijk deel hoe mensen zich kleden en wat ze eten. In dit cultuurgebied kan iedereen Arabisch, want dat is de taal waarin de Koran geschreven is. De laatste tijd zijn vooral extreme islamitische groepen veel in het nieuws. Zij laten een negatieve kant van de islam zien. In een aantal landen die horen tot de islamitische wereld zit olie in de grond en dit zijn dus hele rijke landen. Het grootste islamitische land met de meeste inwoners ligt echter helemaal niet in het Midden Oosten, maar in Azië, het gaat namelijk om het land Indonesië.
Latijns Amerika.
Latijns Amerika is in het verleden een kolonie geweest van Spanje of Portugal. Het grootste land, Brazilië, is als enige land een kolonie geweest van Portugal. Door de overheersing van de portugezen spreken de mensen in Brazilië portugees. In alle andere landen van Latijns Amerika spreken de mensen Spaans. De rooms-katholieke godsdienst is hier de belangrijkste godsdienst. Ook deze godsdienst is door de Spanjaarden en Portugezen meegenomen naar Latijns Amerika. Natuurlijk wonen er ook nog oorspronkelijke inwoners in dit gebied, dit zijn de indianen. Maar deze groep oorspronkelijke bewoners is in de minderheid. Omdat spaans en portugees latijnse talen zijn heet dit werelddeel Latijns Amerika.
Sub Sahara of Afrika ten zuiden van de Sahara.
Dit is een gebied met heel veel verschillende stammen met verschillende talen en godsdiensten. Je komt de christelijke godsdienst hier tegen maar ook nog mensen die een natuurgodsdienst hebben. Bij een natuurgodsdienst ken je macht toe aan planten of dieren. Deze cultuurzone is een deel van onze aarde waar veel armoede voorkomt. Door deze armoede sterven er veel mensen van honger of ziektes. In veel van de landen in dit gebied is de regering corrupt. Corruptie betekent dat regeringen hun macht niet gebruiken om het land op te bouwen maar er vooral zelf heel rijk van worden. Bewoners van deze landen zijn vaak de klos.
Voormalig Sovjet-Unie
Na de tweede wereldoorlog was de Rusland de baas in een aantal Oost Europese landen. De regering had veel macht en de inwoners van het land moesten doen wat de regering wilde. Dit systeem waarbij de regering heel veel te zeggen heeft over de inwoners van een land noemen we socialisme. In 1990 werden veel landen zelfstandig en een aantal ging bij Europa horen. Ook in de Sovjet Unie zelf kwam meer vrijheid. Tegenwoordig heet de leider van Rusland President Poetin en hij heeft ervoor gezorgd dat hijzelf weer heel veel macht heeft. De belangrijkste godsdienst is het Russisch orthodox, dit valt ook onder de christelijke godsdienst. De belangrijkste taal in dit gebied is Russisch.
Azië.
Azië is een heel groot gebied met heel veel inwoners. Eigenlijk is het ook niet één cultuurgebied maar zijn het meerdere. Er worden namelijk heel veel talen gesproken. Het Hindoeïsme en Boeddhisme zijn in dit gebied twee belangrijke godsdiensten. Er wonen veel verschillende volken met veel verschillende gebruiken. China en India zijn de twee grootste landen in Azië. India is de grootste democratie ter wereld. China is een socialistisch/communistisch politiek systeem. Dus de leidende partij heeft heel veel macht en bepaald heel veel voor de inwoners. In deze gebieden is een groep mensen belangrijker dan het individu. In dit gebied eten mensen vooral rijst met groente.
Als je de verschillende cultuurgebieden met elkaar vergelijkt is het nog best moeilijk om gebieden van elkaar te onderscheiden. Als je alleen naar Nederland kijkt, dan zou je kunnen zeggen dat we in het westers cultuurgebied liggen, maar ook nog wel onze eigen Nederlandse cultuur hebben. Dit geldt natuurlijk voor de meeste gebieden op aarde. Daarom kan het ook heel bijzonder zijn om te reizen, je maakt dan kennis met de cultuur van een heel klein gebied en die kan nog best anders zijn dan dat je misschien verwacht. Toch kun je ook in Nederland kennis maken met heel veel verschillende culturen.
Conflicten
Je hebt gemerkt dat het lastig is om de grenzen tussen de cultuurgebieden aan te geven. In de praktijk levert dat ook veel conflicten op. Een voorbeeld van een conflict waarbij verschillende culturen een rol spelen is het conflict in het land Soedan (Afrika). Tegenwoordig zijn het twee landen Noord Soedan en Zuid Soedan.
Atlasopdrachten
10. Gebruik de atlas. Op de grens van welke twee cultuurgebieden ligt Sudan?
11. Gebruik kaart 236A. Welke godsdienst is er in het noorden van Soedan en welke godsdienst is er in het zuiden van Soedan.
Klik op de volgende link: http://www.warchild.nl/land/soedan . Met de link kom je terecht op de website van WarChild. Lees de tekst onder het kopje ‘Dit is er aan de hand’.
12. Wat vind jij ervan dat Soedan is opgesplitst in twee delen om het conflict op te lossen? Geef jouw mening, dus waarom vind je dat. Schijf jouw antwoord op.